223 (45)

RELIGIE CZARNEJ AFRYKI ©Wydawnictwo WAM, Kraków2005

223

TAJNE STOWARZYSZENIA

należeć przedstawiciele czterech głównych grup wiekowych, noszących w Bambara nazwy czterech żywiołów (ziemia, woda, ogień i powietrze) i odpowiadających czterem porom roku. Przejście z jednego stopnia na drugi dokonuje się w czasie święta dorocznego, które przypada na koniec kwietnia i początek maja i posiada sens odnowienia wszechrzeczy. Ponieważ zgodnie z wierzeniami Bambara każdy człowiek ma swój duchowy odpowiednik przeciwnej płci (dja), wobec tego łącznie duchowe i cielesne Komo liczy sobie 33 x 4 x 2 = 264 grupy. Kiedy doliczyć do nich komo-tigi i wara-da, tancerza występującego w masce hieny²⁰, otrzymujemy 266 grup. 266 jest dla Bambara liczbą świętą, tyle bowiem jest wszystkich elementów, z których skonstruowany jest świat - znakówgla, stopniowo objawiających się i działających w procesie kosmogonii. Zadaniem Komo jest właśnie przechowywanie wartości poznawczych i moralnych gla, m.in. w postaci przechowywanej w tajnym miejscu w lesie materialnej tabliczki wielkich znaków, na której wyryte jest 266 gla. Znajomość owych znaków i związanych z nimi idei jest darem Stwórcy dla ludzkości, przyniesionym na Ziemię przez pierwszych 17 ko-wali-założycieli Komo.

Największą świętość Komo stanowi maska zwana Głową Komo. Wykonana jest z jednego kawałka drzewa i przedstawia z przodu krokodyla, z tyłu hienę, zwic-²⁰ Samice hien mają narządy płciowe podobne męskim, są więc uważane w Afryce Zachodniej za bliskie androgynicznemu stanowi pierwotnemu. U Bambara hiena ..lubiła brodzić i łowić w świętymi stawie Faro" - co oznacza, żc lubiła tajemnice materialnych znaków. Dlatego hienie dana została wiedza tajemna kobieca, tajemnicza i ziemska (chtoniczna). dysponowali nią pierwsi kowalc-założyciclc.