7 (1304)

RELIGIE CZARNEJ AFRYKI ©Wydawnictwo WAM. Kraków 2005

WSTĘP

pigmejski, nigrycki, nilocki, erytrejski czy mongoloidal-ny. Terminy te to jedynie etykietki, pozostałość po całkowicie błędnym i zdyskredytowanym obecnie sposobie interpretowania biologii człowieka, nonsens pozbawiony naukowego poparcia". Użycie określenia „czarny" w odniesieniu do mieszkańców Afryki lub ich potomków budzi także ogromne kontrowersje związane z polityczną poprawnością, choć z drugiej strony, w samej Afryce karierę zrobiło określenie negritude - murzyń-skość lub afrykańska tożsamość. Za jego ojca można uznać Leopolda Sedara Senghora, który dostarczył jej podbudowy transcendentalnej w postaci przejętej z refleksji Placido Tempelsa idei siły życiowej. W jego ujęciu negritude jest „ciepłem" bytu, żyjącego i uczestniczącego w harmonii z naturą, społeczeństwem i kosmosem, a zarazem polityczną deklaracją: przeciwstawieniem się kolonializmowi i wnoszonej przez niego ideologii, jakoby Europa mogła ofiarować Afryce cokolwiek wartościowego.

W jakim stopniu Afryka jest „czarna"? Czy termin ten stanowi określenie tabu, jak by chcieli jedni ideologowie, czy powód do dumy, jak sądzą inni, czy też jest zwykłą etykietą pozbawioną odnośnika w rzeczywistości? Trudno utrzymać twierdzenie ojej odrębności także w kontekście ram czasowych, jakie trzeba wyznaczyć przeglądowi najważniejszych fenomenów religijnych czarnego kontynentu. Jego prehistoria jest jak dotąd niezbadana do końca. Większość poglądów autorów stanowią hipotezy, częściowo tylko podparte dowodami archeologicznymi. Być może najstarszy materialny dowód istnienia religii na tym obszarze stanowi po-