71 (39)

260 Część druga - Społeczne, indywidualne i kulturowe wartości zabawy...

Leczenie muzyką sprawdza się w pracy z dziećmi posiadający ni i rożne d e fe k t y. Często jest wykorzystywane w pracy z dziećmi niewidomymi i odgrywa ogromną rolę w ich życiu, ponieważ trafia wprost do ich sfery uczuciowej. Uprawianie muzyki może kształtować charakter dziecka, redukować lęk i poczucie izolacji, pozytywnie wpływać na postawę ciała i ogólny rozwój dziecka. Psychika dzieci niewidomych wymaga specjalnej uwagi, gdyż bardzo różni się od psychiki dzieci zdrowych. Kalectwo powoduje, że dzieci te często zamykają się w sobie, są niechętne do pracy w grupie i cierpią na kompleks niższości. Muzyka okazuje sic doskonałym lekarstwem na te dolegliwości¹⁹. Ponadto doskonali ona zmysły, obniża poziom lęku i niepokoju, ułatwia akceptację siebie, wzmacnia samoocenę, daje wiarę we własne siły i pewność w działaniu. Muzyka jest jedyną sztuką, której odczuwanie i przeżywanie nic wymaga wzroku. Może kształtować uczucia dzieci, wyostrzać wrażliwość, wpływać na wyobraźnię i inteligencję. Dzięki niej mogą one przeżywać piękno i odczuwać radość. Muzyka ułatwia także nawiązywanie kontaktów; wspólne granic i śpiewanie integruje grupę, pozwala uwolnić emocje. Dzięki obcowaniu z muzyką mogą ujawnić się talenty, a ich rozwijanie może prowadzić do zdobycia światowej kariery²⁰. Z muzyką nieodłącznie wiąże się ruch, który pomaga walczyć z zasiedzeniem i lenistwem mięśniowym. Muzykę i ruch łączy rytmika. U najmłodszych dzieci zajęcia rytmiczne wyrabiają samodzielność, samowystarczalność, orientację przestrzenną, inspirują wyobraźnię, a także relaksują organizm. Uwrażliwiają dzieci na różne niuanse dźwiękowe, ćwiczą nawyk kierowania się słuchem, łagodzą nieudolności ruchowe i zaburzenia motorycznc, pomagają w przełamywaniu niechęci do pokonywania przeszkód* .

Istnieje wiele technik stosowanych w muzykorerapii dzieci niewidomych, np.: muzykowanie elementami dźwiękonaśladowcz.ymi, czyli wydobywanie różnorodnych dźwięków przy pomocy przedmiotów codziennego użytku (butelek, w ieszaków, papieru); ćwiczenia dotykowe polegające na rozpoznawaniu różnych przedmiotów' (przy czym muzyka jest tu wyznacznikiem czasu); ćwiczenia słuchowe. które uczą analizować, spostrzegać i naśladować odgłosy z otoczenia, co ma ogromny wpływ na koordynację słuchowo-dotykowo-kinesietyczną; psycho-drama i pantomima służące do określania gestem, ruchem, mimiką przedmiotów' i zjawisk, odgrywaniu scenek z codziennego życia, graniu ról społecznych, wyrażaniu emocji. Do innych technik zaliczyć możemy: ćwiczenia poczucia rytmu, grę na instrumentach, śpiewanie piosenek i taniec, co sprawia dzieciom największą radość. Muzykotcrapia odgrywa bardzo ważną role w życiu dzieci niewidomych, bez. muzyki ich prawidłowy rozwój jest wręcz niemożliwy. Oprócz wpływu na

^v> J. Wieiszyłowśki: Psychologia muzyki, PWN, Waiszawa 1979, s. 264.

.VI. Dubowicz: Rewalidacyjne znaczenie muzyki w wychowaniu i kształtowaniu osobowości dziecka niewidomego. „Wychowanie Muzyczne w Szkole" 1985. nr 3-

'' P Cylulko: Muzykotcrapia w >ehabilitacji ruchowej dzieci nietoidzĄcych i słabowidzĄcych. PAN, Warszawa 1998.