CCF20091108015

182 PSYCHOLOGIA PRACY I ORGANIZACJI

MODEL WITAMINOWY

Warr (1987) opracował w latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku model zdrowia psychicznego, zwany modelem witaminowym (vitamin model, VM). U podstaw tego modelu leży analogia między psychologicznym oddziaływaniem czynników środowiskowych, takich jak właściwości pracy, na nasze zdrowie psychiczne a wpływem witamin na stan naszego zdrowia fizycznego. Model Warra składa się z trzech podstawowych części:

1.    Właściwości pracy pogrupowano w dziewięć kategorii, w różny sposób oddziałujących na zdrowie psychiczne - w zależności od tego, który z typów „witamin” reprezentują.

2.    Zakłada się trójosiowy model afek-tywnego dobrostanu, który stanowi podstawowy aspekt zdrowia psychicznego.

3. Zakłada się, że sytuacje i osoby wchodzą ze sobą w interakcje, wspólnie oddziałując na stan zdrowia psychicznego.

Warr (1987) kreśli analogię między wpływem witamin na organizm człowieka, a oddziaływaniem właściwości pracy na jego zdrowie psychiczne. Przyjmując ten sposób rozumowania, de Jonge i Schaufe-li (1998) określają witaminy opisane przez Warra mianem „psychologicznych witamin pracy”.

W ogólnym ujęciu, jak przedstawiono na rycinie 7.4, nieobecność pewnych właściwości pracy wpływa negatywnie na zdrowie psychiczne pracownika, podczas gdy ich obecność wywiera korzystny wpływ na stan jego zdrowia psychicznego (część A wykresu na rycinie 7.4). Po przekroczeniu określonego wymaganego poziomu, dalsze przyjmowanie witamin nie przynosi już pozytywnych skutków: stan zdrowia psychicznego ustabilizował się i pozostaje

Model witaminowy

RYCINA 7.4