DSC08762 (2)

183

Ć2 zsostno^nhiM iego srebmaW.Dfeia

MiczenienLwaaat⁵

Upiorzyce - wcielenia złych mocy

nem, przynosi śmierć, z drugiej zaś nie ponosi przecież winy za to, kim się stała. Okradziona bowiem z możliwości normalnego życia i kobiecości, uwodząc mężczyzn, poszukuje na swój sposób uczucia i chce przebywać w świecie ludzi³⁴.

Nie bez powodu zostały tu wspomniane utwory z literatury powszechnej podejmujące motyw wampirzycy, albowiem Poganka (1846) Narcyzy Żmichowskiej (1819-1876) czerpie inspiracje nie tylko z fantastycznych baśni ludowych o wampirach, ale także z XlX-wiecznych tekstów europejskich. Trzeba zatem przywołać informacje odnoszące się do wykształcenia autorki Poganki. Oto we wrześniu 1826 roku Żmichowska rozpoczęła edukację na pensji pani Zuzanny Wilczyńskiej w Warszawie, a następnie w latach 1833-1835 kształciła się w Instytucie Rządowego Wychowania Panien, tzw. Instytucie Guwernantek, przygotowującym niezamożne dziewczęta z dobrych domów do zawodu nauczycielskiego według ówczesnych, bardzo wąsko zakreślonych, założeń programowych dla szkół żeńskich. Znamienne, że w latach swej młodości Żmichowska pisała dziennik. Pojawiające się zaś w dzienniku tytuły tekstów literackich, sugerują, że czytała wtedy sporo m.in. utwory Goethego, Friedricha Schillera, George Sand, Wiktora Hugo, Mickiewicza³⁵. Również dwuletni pobyt na wsi (w Mężeninie u Kiedrzyńskich) przed podjęciem pracy zarobkowej próbowała Żmichowska wykorzystać na uzupełnienie i pogłębienie wykształcenia³⁶. Natomiast w roku 1837 przyjęła posadę guwernantki 8-letniej Pelagii Zamoyskiej i w rok później wyjechała ze swoimi pracodawcami do Paryża. Pobyt we Francji stał się przełomowym

I Por. A. Gcmra, Od gotycyzmu do horroru..., s. 112. i Por. M. Stępień, Narcyza Żmichowska, Wkrszawa 1968, s. 35.

| Por. M. Woźniakiewicz-Dziadosz, Narcyza Żmichowska, [w:] Literatura krajowa w okresie romantyzmu 1831-1863, pod red. M. Janion, M. Demałowicz, M. Maciejewski, Kraków 1988, t. 2, s. 690. Zob. też książkę Barbary Zwolińskiej, Podróże Narcyzy Żmichowskiej, Gdańsk 2010, s. 41-42, s. 46.