DSC09257

Zolla Jacuhowtcł Skuteczny system wynagradzania w nrmle

zespołu. Ti forma wynagrodzenia rozpowszechniona jest zwłaszcza w budownictwie;

• akord zespołowy - występuje wówczas, gdy norma pracy określa zadanie dla zespołu pracowników, a nie zadania indywidualne. Ta forma płac wiąże się z grupową organizacją pracy.

Przy stosowaniu akordu zespołowego norma pracy określona jest łącznie dla zadania wykonywanego przez kilka osób - (dotyczy prac, przy których czynności (operacje) wykonywane są równocześnie przez zespół - a indywidualna wydajność robotnika jest dostosowana do normy zespołowej. W tej formie cały zespół ma jednakowy stopień wykonania normy pracy. Akord zespołowy może obejmować czynności bardziej lub mniej złożone, przy jego stosowaniu mogą więc występować różnice płac wynikające z różnic kategorii zaszeregowania, ale nie z różnicy w wykonaniu normy pracy.

Przy ustalaniu norm pracy określano również złożoność danej operacji w formie kategorii zaszeregowania roboty. Tak więc kategoria zaszeregowania roboty zderzała się z kategorią zaszeregowania robotnika. W założeniu powinny one byt jednakowe, norma pracy wiąże się z określeniem, co robotnik powinien wiedzieć i umieć wykonać oraz za co odpowiada, a robotnik powinien wykazać się tymi umiejętnościami. Brak odpowiednich kwalifikacji robotnika stanowi zagrożenie powstawania braków, uszkodzenia narzędzi i strat materiałowych; z kolei kwalifikacje wyższe od wymaganych oznaczają niepełne wykorzystanie umiejętności zatrudnionych robotników.

Zapewnienie tej zgodności jest trudne nawet w dobrze zorganizowanym przedsiębiorstwie. W polskiej gospodarce w okresie centralnego zarządzania wypaczenia systemu taryfowego polegały głównie na zawyżaniu kategorii zaszeregowania robotników i powodowały daleko idącą rozbieżność kategorii zaszeregowania robót i robotników. Doprowadziło to do opłacania prac akordowych według stawek osobistego zaszeregowania i odchodzenia od kategorii zaszeregowania robót. Było też jedną z przesłanek rozszerzenia się akordu pieniężnego.

Problem ten jest aktualny również obecnie i dotyczyć będzie przedsiębiorstw, które powróciłyby do czasowych i ilościowych norm pracy. Stosowanie norm pracy. opłacanych według stawki osobistego zaszeregowania bez ustalania zaszeregowania robót może być łatwiejsze do wdrożenia, jakkolwiek wymaga właściwego przydziału pracy. Kierownik czy mistrz wyznaczający robotnikowi pracę na ogół wie. jakich kwalifikacji wymagają dane czynności i którzy pracownicy potrafią je wykonać. Tyra bardziej, że akordowa farma płac stosowana jest raczej przy pracach tradycyjnych w dużej mierze pracach ręcznych, ujednoliconych. Rozwój techniki i technologii wymaga coraz to nowych umiejętności i zmienia warunki

pracy; jeżeli prace w danej firmie są zmechanizowane i zróżnicowane, to nie powinny być opłacane akordową formą płac.

Akordowo-premiowa forma płac polega na notowania, oprócz akordowego opłacania wydajności pracy, premii za jakość produktu lub oszczędność materiałów ewentualnie za inne określone efekty pracy.

Przesłanką wprowadzenia tej formy płac jest zrównoważenie pogoni za wydajnością pracy z potrzebą utrzymania normatywów jakościowych Przy dobrej organizacji pracy pracownikowi zalicza się tylko produkt należycie wykonany.

Pizy pracy wymiernej ilościowo, a więc przy pracach opłacanych akordowo, czynności źle wykonane nie są opłacane.

Zasada ta jest uregulowana kodeksem pracy w sposób następujący:

Art. 82.

§ I. Za wadliwe wykonanie z winy pracownika produktom lub usług wynagrodzenie nie przysługuje. Jeżeli wskutek wadliwie wykonanej pracy z winy pracownika nastąpiło obniżenie jakości produktu łub usługi, wynagrodzenie ulega odpowiedniemu zmniejszeniu.

§ 2. Jeżeli wadliwość produktu łub usługi została usunięta przez pracownika. przysługuje mu wynagrodzenie odpowiednie do jakości produktu lub usługi, z tym te za czas pracy przy usuwaniu wady wynagrodzenie nie przysługuje.

Przepisy określające zasady obniżania wysokości wynagrodzenia adresowane są do pracodawcy. Treść ich powoduje, że znajdują one zastosowanie głównie w akordowej formie płac. Pracodawca może się jednak nimi posłużyć również w farmie prowizyjnej i premiowej.

Obniżenie wynagrodzenia nie jest obligatory jne. Pracodawca może skuucznk od niego odstąpić zgodnie z zasadą uprzywilejowania pracownika, według której ważne są postanowienia umów korzystniejsze dla pracownika niż przepisy prawa pracy (patrz uwagi do art. 18 § 2).

Puf. Kctieks pracy. cjc wyd., V 96.