70
EMPATIA
Skala EM opracowana przez Hogana jest najpowszechniej używaną miarą wykorzystująca poznawczą definicję empatii. Szeroko stosowanym narzędziem, które posługuje się definicją afektywną empatii, jest Kwestionariusz Mierzący Empatię Emocjonalną(QMEE: Questionnaire Measure of Emotional Empathy; Mehrabian i Epstein, 1972). QMEE został przeznaczony ściśle do oceny chronicznej skłonności do emocjonalnego reagowania na obserwowane doświadczenia innych ludzi. Jego poszczególne pozycje mają wskazywać na prawdopodobieństwo reakcji emocjonalnych w rozmaitych kontekstach. Dokładniej mówiąc, QMEE składa się z siedmiu wzajemnie powiązanych pod-skal, dotyczących takich zjawisk, jak „podatność na atmosferę emocjonalną”, „skłonność do wzruszeń spowodowanych cudzymi doświadczeniami pozytywnymi” oraz „tendencja do współczucia”. Poszczególne pozycje skali zostały stworzone w celu oszacowania odpowiadającego każdemu z teoretycznych kon-struktów. Natomiast wyniki wszystkich dokonywanych przy jej pomocy badań ustalane są wyłącznie na podstawie punktacji ogólnj. Wewnętrzna rzetelność narzędzia jest zadowalająca (rzetelność połówkowa na poziomie 0,84; Mehrabian i Epstein, 1972), co potwierdza pogląd, że każda pozycja skali dotyczy pojedynczego, spójnego logicznie konstruktu teoretycznego.
W ramach omawianego schematu badawczego QMEE ocenia w dużej mierze to, co zostało zawarte w jego nazwie — empatię emocjonalną zdefiniowaną jako tendencja do emocjonalnego reagowania na obserwowane doświadczenia innych. Jednak, jak zostało to już zasugerowane w dyskusji, narzędzie to uwzględnia także dużą ilość różnorodnych skutków afektywnych, w tym zarówno reakcje analogiczne, jak i reaktywne. Przede wszystkim znalazły się tam elementy, które dotykają takich zagadnień, jak czyste dopasowanie em-patyczne, empatyczne zainteresowanie, empatyczny gniew i osobista przykrość. Ze względu na fakt, że znaczna ilość reakcji afektywnych ma wpływ na osiąganie wysokich wyników w omawianym pomiarze, sugerowano, że skala ta może informować o długotrwałej emocjonalnej zdolności do poddawania się pobudzeniu empatycznemu pod wpływem otoczenia w ogóle, czyli swego rodzaju podatności, która wykracza poza tendencję do reagowania na specyficzne uczucia innych ludzi (Mehrabian i in., 1988).
Poza opisanymi narzędziami, opartymi na poznawczych lub afektywnych definicjach empatii, opracowany został także pomiar oparty na wielowymiarowym podejściu do omawianego zjawiska. Indeks Reaktywności Interpersonalnej