126 4. Pojęcie i pewne własności prawdopodobieństwa
Oznaczmy przez A zdarzenie polegające na wylosowaniu asa przy jednokrotnym po. braniu karty, a zdarzenie doń przeciwne symbolem A. Uwzględniając dane w zadaniu założenie o niezwracaniu po losowaniu kart do talii, jak również biorąc pod uwagę, & zdarzenie El jest alternatywą dwu wykluczających się zdarzeń
E^AA+AA,
otrzymamy
P(E1) = P(AA+AA)=P(AA) + P(AA) = P(A)'P(A\A)+P(A)P(A\A) =
_ 4 .48 . 48 . 4 _t . 48 • 4 •
— 52*51 "*■ 52*51 |Jp 52* 51*
P(.E2)=P(AA) = P(A)-P(A\A)=±±,
P(J50)=PU-X)=P(A)-P(X|4)=^rł •
Wylosowanie asa ze zbioru 50 kart może nastąpić, gdy w tym zbiorze brak jednego ■ asa, bądź gdy brak dwóch asów, bądź są wszystkie asy.
Zdarzenie Z, polegające na wylosowaniu asa ze zbioru 50 kart, realizuje się w przy- I padku jednego z trzech wykluczających się zdarzeń: EXZ, E2Z, E0Z.
Korzystając ze wzoru (4.5.7) otrzymujemy
P(Z)=P(El)-P(Z\El)+P(E2)P(Z\E2)+P(.E0)-P(Z\E0) = i=P(£l)-^+P(£2)-^+P(£0)-^=i.
kart. —s.
Przykłai^4.8.11 yZ talii 52 kart losowano trzy razy po jednej karcie (nie zwracając losowaniu itartya o talii). Jakie jest prawdopodobieństwo, że przynajmniej dwie z nich
Jak widać, prawdopodobieństwo wylosowania asa ze zbioru 50 kart po wyciągnięciu I dwu nieznanych kart, jest takie samo jak przed wyciągnięciem dwóch kart z pełnej talii ■ 52
po
przedstawiają asa?
Rozwiązanie. Zadanie polega na obliczeniu prawdopodobieństwa, że wśród trzech g wylosowanych kart znajdą się albo dwa asy — zdarzenie 2?,, albo trzy asy — zdarzę- I nie E3.
Oznaczmy zdarzenie polegające na wylosowaniu asa literą A, a zdarzenie polegające I na wylosowaniu nieasa symbolem A. Wówczas
£3=,4,44,
natomiast fakt pojawienia się dwóch asów na trzy karty może mieć miejsce w trzech przy* I padkach, a mianowicie, gdy nieas A pojawi się bądź za pierwszym, bądź za drugim, bądź I za trzecim losowaniem, tj.
Ej — AAA albo A AA, albo A AA.
Przy uwzględnieniu założonego losowania bezzwrotnego, otrzymujemy:
P(E3)=P(AAA)=P(A)‘P(A\A)’P(A\AA)^^-r-i6,
P(E2)=P(AAA+AAA+AAA)=P(AAA)+P(AAA)+P(AAA)4
__48 . _4_ ,_3 , 4 . 48 . 3 . 4 . 3 . 48 _ 48* 4- 9 52 51 50- 52 * 51 50 “** 52 ” 51'50 “ 52- 51- 50 ‘
Zdarzenie Z, o prawdopodobieństwo którego pytamy w zadaniu, jest alternatywą wykluczających się zdarzeń E2 i tj§ i wobec tego
P(Z)=P(£2)+P(£3)=3i^-o-+5^±7i5=JHja!0,0I32.
§ 4.9. Zadania o problematyce technicznej
Przykład 4.9.1. Mamy 3 maszyny typu A, 5 maszyn typu B, 2 maszyny typu C. Każda z nich produkuje tę samą ilość towaru i dla typu A mamy: 50 % wyrobów I gatunku, 45% wyrobów II gatunku, resztę stanowią braki; dla typu B: 80% wyrobów I gatunku,
17% wyrobów II gatunku, resztę stanowią braki; dla typu C: 30% wyrobów I gatunku,
69 % wyrobów II gatunku i 1 % braków.
1. Pobieramy losowo po jednej sztuce z każdego typu maszyn. Obliczyć prawdopodobieństwo tego, że dwie sztuki będą pierwszego, a jedna drugiego gatunku.
2. Pobieramy losowo 3 sztuki ze zwrotem. Obliczyć prawdopodobieństwo, że dwie sztuki będą drugiego gatunku.
Rozwiązanie.
1. Zdarzenie Z, polegające na wylosowaniu dwóch sztuk pierwszego gatunku i jednej sztuki drugiego gatunku, może być zrealizowane w przypadku zajścia jednego z trzech przypadków:
^iBjCn, i4I5nC|, AilBlCl.
Na mocy znanych twierdzeń szukane prawdopodobieństwo będzie równe
P(Z) = P(/g-P(BI)-P(Cn)+P(AI)-P(Bn)-P(CI) + P(AII)-P(B,)-P(C1) =
_ 50 . 80 . 69 . 50 . 17 . 30 . 45 . 80 . 30 _q 4nnc 100 100 100 100 100 100 100 100 100
2. Obliczamy prawdopodobieństwo wylosowania sztuki drugiego gatunku. Sztukę drugiego gatunku można wylosować z produktów maszyn typu A lub B, lub C.
P([I)=P(AAl+BAI + CAI) = P(A)-P(ll|/ł) + P(B)-P(Il|B)+P(C)-P(Il|C) =
_ 3 . 45 i . ,5,. 17' . 2 . 69 _a -jco
“10 100 “ 10 100 TT6 100 Uyjjo.
Niech zdarzenie E polega na wylosowaniu dwóch sztuk drugiego gatunku i jednej sztuki z pozostałych gatunków w dowolnej kolejności. Zdarzenie E realizuje się, jeśli sztuka, która nie jest drugiego gatunku, pojawia się w pierwszym, bądź w drugim, bądź w trzecim losowaniu. Ze względu na niezależność rozpatrywanych zdarzeń mamy
P (E)=3 • (0,358)2 • 0,642 % 0,2471
Uwaga. P(ff) = 1-0,358=0,642.