DSC42 (2)

77

'U

130

Jr Dramat religijny i świecki to wiekach średnich

i musimy założyć, że wystawianie ich zawsze zachowywało charakter hie* ratyczny. Istnieje równocześnie bardzo wiele dowodów na to, że w miarą upływu lat rozbudowa formy przekształciła pierwotny prosty czterowiersa w coś bardziej złożonego.

Już w dziesiątym wieku udzielane są wskazówki tyczące się zachowania duchownych aktorów. Pierwszy ksiądz winien podejść do grobowca nie zwracając niczyjej uwagi i siedzieć tu cicho z palmą w ręce, reszta ma przejść przez nawę, „stąpając delikatnie, jakby czegoś szukali”, i podejść do grobu „jak ludzie zbłąkani”. Późniejsze glosy liturgiczne do rozmaitych tekstów pokazują, w jaki sposób rozszerzona została ta akcja mimetyczna, gdy aktorzy otrzymali dodatkowe wersety łacińskie. Oto na przykład próbka tekstu, wciąż jeszcze liturgicznego, stanowiąca dobrą ilustracją obu kierunków rozwoju: Trzy Marie lamentują:

Magdalena

Teraz zwraca się ku mężczyznom wyciągając ramiona.

O moi bracia! (teraz ku kobietom) o moje siostry! Gdzież moja nadzieja? (teraz uderza się w piersi) . Gdzież moja pociecha? (teraz unosi ramiona) Gdzież całe me szczęście? (teraz skłaniając głowę rzuca się do stóp Chrystusa) O mój Mistrzul

Na] świętsza Marla .Panna Teraz wskazuje na Marię Magdalenę.

O Mario Magdaleno, <teraz wskazuje na Chrystusa) słodka uczennico mego Syna, (teraz obejmuje Marię Magdalenę, oboma ramionami otaczając jej szyję) opłakuj wraz ze mnąwżałobie (teraz wskazuje na Chrystusa) śmierć mego słodkiego Syna (teraz wskazuje na Magdalenę) j. śmierć twego Mistrza, (teraz wskazuje na Chryttuac) jego śmierć, (teraz wskazuje na Magdalenę) który cię tak ukochał, (wciąż wskazuje na Magdalenę) który Z wszystkich twych grzechów (opuszcza ramiona) cię wyzwolił, (a teraz obejmuje Magdalenę, jak przedtem, mówiąc) najsłodsza Magdaleno.

Magdalena Pozdrawia ręką Marię.

Matko Jezusa Skrzyżowanego, (teraz płacze) % Tobą opłakuję śmierć Chrystusa.

Maria, Matlca Jakubowa Teraz czyni szeroki gest nad widownią i oczy przykrywa rękami.

Któż z tu obecnych nie płakałby, widząc Matkę Chrystusa (teraz uderza ai< I piersi) tak nieszczęśliwą?

Wskazówki reżyserskie świadczą tu o bardzo stylizowanym. podejść! do interpretacji ról, czego zresztą należało się spodziewać, jak długo szti ka związana jest z kościelnymi nabożeństwami i wykonywana przez di lhownych.

Wzmianka o wyżej wspomnianym dramacie liturgicznym z paczątfcf Iziesiątego wieku pochodzi z angielskiego rękopisu; pierwszy zapis B lueritis pochodzi z Francji, ostatni zaś przytoczony fragment wzięty I

włoskiego tekstu, późniejszego o kilka stuleci. Fakty te świadczą prz<