DSC50 (3)

137

Dramat religijny i świecki w wiekach średnich

podaje mu rękę

Czy serce chore mam, czy zdrowe?

Izajasz    ,

W tej duszy grzesznej znak zarazy,

Nigdy nie będziesz już bez skazy.

Ostatnie słowa dramatu są wizją Zbawiciela:

Oblicze majestatem górze!

Na pewno będzie to Syn Boży¹

Utwór ten jest czymś zupełnie niezwykłym, taką prostotę uczuć i taki zmysł dowcipnej obserwacji znajdziemy w dramacie średniowiecznym dopiero pod sam koniec jego historii, w innej anonimowej sztuce zrodzonej z głębokiej wiary, w Każdym.

WIELKIE CYKLE MISTERIÓW

Akcja Adama rozgrywa się w pobliżu kościoła. W sztuce tej śpiewa się hymny łacińskie i, mimo że pierwsze dwa epizody są w całości w miejscowym anglo-normandzkim języku, łacina pojawia się obok pospolitego języka zarówno w przemówieniach Proroków, jak i w słowach Izajasza:

Egredietur virga de radice Jesse, et flos de radice eius ascendet et reąuiescat super eum spiritus Domini.

Ot mis dirrai merveillus diz:

Jesse sera de sa raiz.

Verge eu istrą, qui fera flor,

Qui ert digne de grant unor.    ₍

Saint esprit Vąvrą si cios,

Sor cest lor iert sun repos.²

Dramat ten, chociaż jeszcze związany z kościołem, ciąży już ku ludowi.

Stopniowo zostaje dokonany ostatni krok; więzy zostają zerwane, dramat zmienia się w całkowicie ludowy i laicki. Z tą chwilą dalszy rozwó;

1

Fragmenty Adama w przekładzie Włodzimierza Lewika.

2

I wyjdzie różdżka z korzenia Jessego,

A kwiat z korzenia jego wyrośnie I odpocznie na nim Duch Pański. (Ks. Izaj. XI, 1) Słuchajcie cudu Bożego:

Oto z korzenia Jessego Wynijdzie różdżka, a z różdżki Wnet latorostka wypuści Czci wielkiej godna powszędy;

Na niej odpocznie Duch Święty.

(Przekład Włodzimierza Lewika)