Dwudziestolecie międzywojenne Jerzy Kwiatkowski (159)

IV. DRAMAT

juk w Torptdtie tuum — Ijh,, ruukowa islgrywsla rolę dM|%_łt wci. właściwiej mówiąc, byhp^ lilii fantastyki lilsiorto/oJkzntjftju tycznej po prostu. .,fY«)wM»|£ Pudel) koiinfw /Nulu nic dalej jak o lal kilkansta ja^ - w sposób najzupełniej praryrna! kamuflowany — mówiła o ..dta** woju” aktualnej syiuAji ptaycaąt wodowana ^Niebieskimi Ibaag śmierci /aglada ludzkości aiiaka tąMcy mc nieuchronnie bukfuaap ny; sprawca owej zagłady.

| moralnie wynalazca. vi«diaąd ptaw i wróg uniki i piękna, Netiud -«* (na co jednoznacznie wika/ystag stuno )ego nazwisko-anagramy. jrpp glądy i sytlem wychowawczy dwa pr/c/eri wobec młodocianych iśnhttl nowej, ..odrodzonej' ludikoin - Ma lugi« faszystowską. i Uk dufej. lukddc I Znakomity zmysł satyry tu) i m wodny dowcip pisana uc/ymly i ftaa

_\btńiim tniala ku|tt( ml-»

lyeyaeg KaUstruIi/m zaprawiony humorem. Stonirroki mc bytfu«0*.toe by pnjp—■tt Witkacego, Wata. Gahrzy rófciego. Ale lelki ua ar mi wymowy powieści l nic oiLibul jej prulctyzmu. Wuja bezludnej WaMP UMj Mgj Hf paru RubiiMonów. wjazd do mej oblątanego itat-m* ppaycoya czołgu fMjgym kulami; rozterka grupki ocalałych inizfife** wobec pmprtiywy przymusowego pomagania stotaliuryzowznym P)*f nym Lapończykom. którzy zwyciężyli Retlicha. a teraz za byle co p*l»jth* do wiezienia — lak wyglpJala science Helion unito 1937.

1. UWAGI OGÓLNE

frn<icfu>tc da omawiania historii dramatu w laaniarae Dwdiawtań ,.^4i aa «tpt przypomnieć o mc w pełni mmmmym (bntara tego j^-nr* T n"‘~'    ^ n~r~ mila iinn-iaiai ratanjh

j.oyschaka. ile dU widza; nują .tackfW dondKocy me tyle za (otrrdcaGSrm pjtaMfo W¹" którego twret jew dranutarg. fle ta poraocą Matacpa ętnkh kt.«?o jest ow — najważniejszym co prawda — de jta* tytka ag**** W konsekwencji tataora taaraata — jik tadtafa Mpu rodzajów ptak — wchodzi W związki a histnną innej sztuki, tata ainint tŁtdzywojenm ITautfiiiiinlrrir r~ł«Tiralpimuiij^spnhiaą tahiy gtaó*.» których związki ic zarysowują aj ar szczególna ■ynnrrtrą labnoi lata. w których szeroko rozpowszechniają są i wzbogacają itac .«taoq w poprzedniej epoce — ogólnoeuropejskiej wielkiej reformy uuilncj. Polegała ona. po pierwsze, na uznaniu teatru n sztukę sammsuią. po gipt nu gwałtownym zerwaniu z Inscenizacją realistyczną. Konsekwencją jBraucjo z tych przewrotów były: degradacja dramaturga i promocja ujwij-mtccni/jiora. właściwego twórcy spektaklu. Konsekwencją drogiego -droluzjoni/m. nawrót do scenicznej umownofci.

2 tymi izmem reformy teatralnej rychło zaczęły •pMnnta nowe. rutwyjnc prądy artystyczne: kubiztn. lulury/m. konstruktywizm Nały chana aeepstły one do scenografii i. szerzej, do dziedziny, którą wuwad motta ątat pnesineni teatralnej. W ten sposób w nowatorskim teatrze spotkały «t * mbą nowatorska sztuka plastyczna i. rozwijająca sic jednocietase. ■stania literatura.

WMkcdramaturdzy Dwudziestolecia niejednokrotnie wychodzili naprzeciw oinginlowym inscenizatorom Na przykład: jut w sam tekst sztuki wprowa*

- zrodzone / ducha wielkiej reformy — chwyty dezilułjaustycwc. ulw jak ucieranie granicy miedzy sceną a widownią przez umieszczenie il)ir<V« pomiędzy widzami (śmierć na gnaty Wandunkiegok Przede wszystkim rbietnałć la polegała na awangardowym antyttalizmie, mistcryjnym • kznuturgów ekspresjom żujących czy groteskowym I przekornie podkreślą)™ timowimśó raectywiciotei teatralnej — o Witkacego.

I was ries/ią pisarze bywali teoretykami nowego tcaliu. jak rabom '* dacy i - w mniejszej juz mierze — Pupce ety Wandanki. tak* .jnktjt*. wjsn,    *« **<**£< >»“«    371