Dwudziestolecie międzywojenne Jerzy Kwiatkowski (7)

_r iZ

—

. /tufi    v. IV H'<ir«z«łM t /y juł dmhiv> titcninu pa*«S tym

S»m/f«n«<ł »» »<»/•#*• - o\ohnc miejsc fiijmujc /amyKajucy Cr>/iii«i

pocinjt żV»**c/rj:    dyiymmhicfny program poetycki młodego 1“*    _IU

._A/«irw    . >•« «<»" Podobnie i»k w « .r%v icrająccj ten tom łroninił.

co nicnu /. vakrali/aLj4 Nowel P‘W'1*. * Uuklnwanicm |e^J jako ^,et^,rJ*ⁿ^ _ł/yMvim

c ryli (ako objawienia sic 'an>Cgo Bogu- Jest lo Brtg mrumuny §>nre    _cks(a/»e

pani Cl etycznie, lako    która pr/emku. «l> nanu/u|e • **'**    “    . iranscen-

tleńmy patron . waprtłucKtintk ec«polenta «.._{c    wuł} ^meco siebie

Tuwim ro-b - s.c Wh-tm-n, .    ^Sfezej my

„futurystą-. Od n>n> jednak    Jkspresjoni/mow,. Akcenty

futury wi. . w ymncu-    ci.»fn.wsk.m ftancisrkan./tncm. niejedno-

komuntoniMycznc. s.lf.tc /aha^mne^t    . _imu , „p. C/m w,o m.o.i.i) Ale

kadmie powtar^ją s._c \* ^l._wicacl tłum. więcej .... ogól mają tu ^,ud,ko51 * ^JCJ    w ,CJ ‘^finS.Mkani/mu. Nwładczy •• tym ru.jct.tb.imc,

wrlcr^eyl:    powstały nic

i mający cechy moralnej^ x obr/ydzęóicm • ironią, juk można sadzić, |

fascynacji - ..tidvvn«inn stronę wiosennego kuli.

Czachowski. Wiersz wywołał borze uk «o pó/niej nu/wano: picrws/ą z licznych _{wokół poezji Tuwima

cż tomu C 'zsłfttnif n*»    ) zaprojektowana «wufc |

w s<ibic z naturalianu ni*

U’iViim« «r tomu SfiA/w/r* świetny poetycko, brutalny ..«!> t> raruh*’. ukazujący —■ i VS sps.sot* nic pozbawiony Erosa", juk to zabawnie sformulowj proleMrtw. calu „wojnę o kampanii prasowych toczonych

be/ wpływu i estetycznej

Kimbaudt. prowokacji ule iu

W programów ej - ---

_nic tylko nowa poezja, takie - nowy poeta. ..Obiektywnie - podmiu

liryczny występuje tu co prawda jako natchniony prorok poetyckiej nnu.

wiary Ale ..subickiywme" - przedstawia się. po pierwsze, juko ..burt>ar/)fu'

człowiek pierwotny, przede wszystkim jednak -    • jest lo auisiprczcm .

nąjwaźniejsza -juko jeden z wielu. kto* z tłumu.

Nie chcę wam byC prł<HJo\snikicm.

Cbctnie w Ifuni »iC wcasaic

To wiaknic typowo skumundrycka koncepcja poety. Koresponduje cm z zawarta w tymże wierszu proklamacja równouprawnienia pociyckich temek ■ zapowiada fu wiersz ten powstał w latach 1914- 19lb) ten nurt w twórc/oć Tuw ima a inny ch skainandiyińw. który nazwać można poezja szaregoczlouirti pisaną przez .^zarego" ps»cte ..Przyjdźcie d/i< wieczór do karczmy, locha moi druhowie, pogwarzmy sot>ic przy piwie*' <ł^rowintrju. tamże).

W' nurcie tym nu miejscu medium, przez które przemawia potęga uk* wjonego życiu, pojawia sic skromny, prywatny człowiek, życiem ż koki am

fnrlckntoo)'. nic najlepiej czujący « wielkim micie ic ■ chemie _ hańbo (n typowy motyw \ka-madrycki — uciekający na prowincję W nurcie lym przychodzi ttl Jo glc«u K^yk kolokwialny. pM»u mc sytuacja rozmowy, do-Mqt »H* prozaiz.iicja poezji. Pro-icn podlega jednak pewnemu .•pwiczeniu: z jednej strony — fr/rz elementy XIX-wiecznej styli-iarji gawędowo-bal lądowej <np. turbo popularny swojego czasu r*>ir Płuktin), rc strony drugiej - przez relikty młodopolskiej nu--mijowości, bardzo jeszcze wyraźnej u młodego Tuwima.

Pisząc o szarych ludziach, poeta przedstawia! przede wszystkim ich | smutki, tragedie, choroby, śmierć, tniuzjastyc/na pochwala życia, ekstatyczne poczucie nadmiaru — cała |

ti sfera przeżyj, dzięki której tak_

szybko zdobył sławę, była bowiem u Tuwima o wiele bardziej skomplikowana nu np. w ówczesnej puc/ji Wierzyńskiego. Była dwuznaczna: za radością zycu kryla ię :u stała myśl o śmierci, za biologicznym witalizmem — fascynacja destrukcją •jusuofic/na wizja ..nadciągającego C hanu” i kiwmicmefokataklizmu » wierszu Sa mety). za panie izmem i komunionizmcm -— dcmonizm.

Ta właśnie antyteza: sacrum — intysacrum* jest szczególnie dla poezji Tuwima charakterystyczna- W poezji tej wielką rolę odgrywa Chrystus, ale i niemała - różne biesy i sity nieczyste, czary , opętania i alchemie, najogólniej rzecz określając: niesamow ita atmosfera podejrzanej, .-negatywnej" meufirycmus-ci. Nie pozostawała ona bez /w ią/ku / satanistycznym naukowym hohhy poety: w lalach 1924 -1926 wydal on porę książeczek typu Czary » czarty polskie czy Cytnui msza. /- drugiej zaś strony — miała pew ien udział w powstawaniu nowej jutokrcacji Tuwima Był ni.| poeta sztukmistrz. piesiidigiUiUu, alchemik słowa.

Pojawił sic on w takich wierszach jak w Barwistanie {Wiersz? lont e.-nwnyi czy Hokus-pokus [Słona nr krwi):

Logofag! D«woł Okaz rzadki* fenomen! Człowiek-wiersz! Unikał*