Dwudziestolecie międzywojenne Jerzy Kwiatkowski (184)

IV. Dramat

_swoyc optimum w tym gatunku (tylko u Perzyńskiego atuu rrprrrnMqat

trwalsze wartości) osiągnęło ju/ przed wojną; w dorobku krytyka, powieś ciopisitr/j i ponuetnikarza Adama Grzymały-Siedleckiego dramaturgia tUnMi-ła fragment najmniej udany. W sumie — a dodać tu jeszcze należy narób Kazimierza Wroczyńskiego. Wacława Grabińskiego i. najpłodniejszego i ni Stefana Kicdr/yńsldego — była to twórczość rozpaczliwie przeciętna, mój-cjonalistyczna. nieambitna. Wzorem dla niej był francuski teatr buława), celem, a w ka/dym razie efektem — łatwa rozrywka mieszczańskiej publicou-ści, bodźcem i ulutwieniem zarazem — nienasycony moloch teatru, be/ pranj domagający się pożywienia od swoich dostawców. Cechowały ją: pemu. u rutynie oparta dramaiopisarska sprawność, dysproporcja między skompliUut ną intryga a ubóstwem problematyki, skłonność do łatwych, fanoayń pomysłów, mała dbałość o psychologiczne prawdopodobieństwo. lXnUB|i|t nowe zjawiska w tyciu społecznym, takie jak rewolucja obyczajowa, pafoy zacja inteligencji, wszechobecny w życiu towarzyskim dansing, wzmagająca ai rola sportu - komediopisarze starszej generacji przedstawiali je jcdtul a staromodnej, iście ..przedwojennej" perspektywy, łatwo popadając » oput schematy tcmatyczno-charaktcrologicznc. Jednym z głównych przcdaMi satyry był tu dorobkiewicz i kombinator, typ wyrosły z tuż powojennej" paskiirza (Dzieje talonu, wyst. 1921. Wroczyńskiego, Uśmiech losu. ijt 1926, prwdr, 1927. Perzyńskiego). Ale poruszając problematykę społecm komediopisarze ci niejednokrotnie zdradzili się / zacofanymi, i cwcn *ęa żenującymi poglądami (Spadkobierca, wyst. 1924. prwdr. 1925. Grzymd)--Siedleckiego). Niekiedy zawadzali o politykę, przede wszystkim po la ts wyśmiewać plebejskich ministrów. Sztuki ich dyszały erotyzmem, więcej w nich było jednak pikanterii niż miłości, w ięcej śliskich sytuacji aż baa przeciw pruderii.

Pewną szlachetnością tonacji (która jednak, z kolei, osłabiała dnnut)* i prawdopodobieństwo akcji) nacechowane były sztuki Perzyńskiego. na/bU/vf tradycji XIX-wiecznej komedii obyczajowej. Elementy radości życia, /abmy ton znamienny dla wczesnego Dwudziestolecia, reprezentował Grabiński llap AUadyna. wyst. 1923), czasem sięgając do pomysłów budzących sprzeciw) moralne (Taniec, wyst. i prwdr. 1934). Za sprawność pisarską stosunkowo najczęściej chwalono Kiedrzyń&kiego. Na ogół jednak cały len wanimli ma bulwarowy (jego autorzy byli dostarczycielami sztuk głównie dla scen snn skich i kontynuowali ich przedwojenne tradycje) nie cieszył się dobrą opmi krytyki Pokpiwał i utyskiwał nań Boy. znęcał sic nad nuu Slommdi Mieszczańska publiczność bawiła się jednuk beztrosko i nagradzała okładam bardziej zapewne znakomitych aktorów, którzy w sztukach tych grynk mi 420 — dalekich od znakomitości — komediopisarzy.

komedii-

Niewesoła te sytuacja prowołcownłu dq ■ ikh była twórczość Brunona Winawera. I Mało dbata o dnunatopasarskie rzemiosło. Celowo

“^palra?^,,*‘ P° *^{ros,c W} Sh»wa , Jego bmwunrn .

kom.*mcrn. oryg.nalnoSci, <em,tdw.    iroblcn***³^.'

ws^stk™. P^yh"^.! komedie Wi_Mwera do    ^V\»_c

»«««•« po - h„„„,₀s_lyc,n« potr^k.0*®"*

akuk wkracjusla w tt^i J.*    *1____,² *' wyd. 1926). przede wsryslKinl

Łyewry. wyst.

f>*x3k> odrodzeni

a grająca z pra

gie/ire #•#*. wysi. 1921. wyd

r»a* nowoczesnej nauki Cm.in. Ulubionym bohaterem w*

wr^i^^ef.Tkjr^,n^^{ło ,u t>ewrtó} ^“b.cńs.wo

aeday. uiałuiny, wzy\vdrony prz<

1919. prwdr, 1922).

JriPozfswdr* pnoj^ /*yr/<r. wyst -* nawera by I wybitny uczony "1 biografią

ezr ^pryciierzy.

_. . -    ______ _-- kiedy (AC»/eea

^.•fnirr/l. wyst. 193 1. prwdr. 1932) los

•enmaradny żyv*

^lwo. któremu nii

kłonny do pódl*

go autor*).

■-r'.....^... eń * »W»lut.

f/łrv*ri, wyst. a prwdr. I    ■    __

■»«» - »    -«rniu V„.^°