Dwudziestolecie międzywojenne Jerzy Kwiatkowski (21)

wi - PKOM ta

T^TNO

fes Zyt

R.fil u.

romadKj pracy.

/si 1 poe/ia me •*'

T* poetyka mctal.eycznego o_4?u «<Wtta4ltefo" - _{J4k n}uvic.ly określa s,_C )4 *'póh/cuvic — rachc/ptccrmc >4M.«k»Mł.i / btachfr/a, ro/umianą jako ujemna ljtep>ru csiętytnu. c/ascm tez (łiOukuwaL mbawnc kiksy. )J owe '***« ..zęby’ — / pierwszego »ictv/4 picrws/cgn mmu - które Jwiat" zło/yl _w szufladzie i\\ drugim wydaniu luim szczęśliwie „z«by" /mienił na „wołgi”).

Powiedzieć mo/iu. ze Koper był barokisią czy numery'U awangardy tai np jego sławny ..ukbd ro/kwiunu" przypominał burokuwe wiersze iki»now_C| W każdym razie - Stim istotnie    mc tu wWę. «ugle /c sobą ,_k

spotykając i..Człowiek -• puk / węgla . jo/o* a biNioieka palców". »k ruc ich. simo z ewkm". .napiwek światła"). < Je rfne metafor olśniewały bogactwem, a flkłfcdy uk/c i .jealistyc/ną” tnłimku pen Iwy. ^łUC/cl P^or,Kkmu zagadkami, zdurmewah '»0|4 inwencją l«M    U do najpiękniejszym

należały na ogol metafory stosunkowo pro*tc. jak u

B)li mcęilyt ««l mcłlfl tk* •*»>«» itiiłl>)C muuul dlwl «to (Aił^mw    l Mnu Ml*

I nic lylko juko metuforysu Peiper b>1 infcrf 'Hⁿ’^c ,c '*<’H teren poc/ji jako iMcr/cnu pięknych /Jan - pełen inwencji w kształtowaniu -kL;.

Ł jednej strony ..us/ius/nur ji|. mutlciyiowil. nacinał do skomplikowany A ..układów rock witania", ale / drugiej - potrafił JH także oryginalnie kołek wiiilirować i /huJu/rmy now y dom. dobrze?'').

Połączenie tych dwu tupcroryginalności: metaforycznej i skladniwtj «prj*ilo. U Peiper należy tlo najłatwiej - nu pierwszy raut oka - ro/pu. aimalnych portom m całej polskiej literaturze

W obydwu łomach micie jest popisów wirtuozerii, wicis/y o celowo Mą. lenuiycc i wyrafinowanym kunszcie poetyckim (1'oolbal. Jaje) Peiper bym mniej jednak nie ograniczał się do nleli. I lak. znaczną rolę odgrywa w lyd zbiorach tematyka erotyczna. Najbardziej koncepty styczne komplementy pr«-płatają się tu z wl.idczu-sumcz.ymi ru/ka/umi typu „milcz i tylko p-Peipcra stosunek do kobiety byl w gruncie rzeczy dos pogurdliwy. i rzec. użytkowy: zjawisko w poezji Dwud/icstolccia i.ic/ej odiwot* pozostawało ono jednak bez związku z Peiperów skini kultem pracy: fata była tu traktowana po trosze jik.» rozrywka po lajrancic.

Mź-W« Mm w bta) iittjfi u putaana"

IMoaiNt

- czytamy w wierszu Nir ntWOHitniu (/i).

W • Peiper mdii puszeregiltnym **«***,, u- i. j..    » Amc ■

f^uem prawdziwego mężczyzny .fcattin przede wszystkim bodo-. rwv<rcoic nowego świata, a uk/c ww wierszy . Najbardziej zna irsi (sal tym względem wiersz-|\*ivy<zizii‘ nounir, olw ic . j., mi A. Peiperów ck u oda do gbk** 'W

fcęet debiutował późno Byt u ^uiw pełni dojrzały A 1 Żywe linii «tbxlzą w skład lego. co nazwa.

optimum jego poezji Inni aw an *Ł.si. o wiele odeń młodsi: Juliai ■ .si. lin Brzęków \ki. Julu Kurek jtaimli wcześnie, niemal jednoczc ntzf swoim mistrzem. Ale też by ły t< ujg■ rMuicff, nic tylko daleki. tlipiMB każdego z tych poetów itonirl •"dość odmienne od poetyk jakie mieli om wybrać w przy s/ktści.

ZartSwmo Tftno (192$) Brzękowskiego, jak śruby (I92S) i Oburu>: 11926) pnytosu, jak wreszcie Upały (1925) Kurka - u.uah- a.mc były dynamizmem ipdwem. opiewały pracę, robotników, nowoczesną cywilizację W najmniej-jym stosunkowo stopniu tonacja tu występowała u Kurka, najłagodniejszego uóaras. najbardziej lirycznego / uwangard/isiów.

U Brzękowskiego natomiast, którego twórczość rozwinęła się później v zupełnie odmiennym kierunku, pojawiły się nawet wien/c porwrty h■łutem* pacy i przyszłej wojny: Matzymau Poła Piotr iOJfctfif Berent, mnimb Łłflinet drugiego I ich wyraźnie tez okrcślak) funkcję poety, jakoprwty Mam. w tym wypadku - bohatera rzucającego bomby.

Mramewjlo to włoskim futuryzmem Ferwor, ewuzjazm. iipoMurn djnun/m. pewne cechy poetyckiego obrazowania, właściwe wszystkim trzem ..•.-■utantum — zbliżały u li. co krytyka niejednokrotnie już podkreśliła, do ftuyznM. i to w tej właśnie wersji Nawet hymn na cześć lotnika (Imi OrUńjegol napisał Julian Przyboś Temat byl w powietrzu, zdobywca (tratwom łatwo przyciągał ówczesną poetycką wyobraźnie Przyboś wystąpił jako Tyneus/ komu Nikt wówczas z takim zapaleni nie t