■ spadek spożycia produktów zbożowych o 136 g/dzień (lóól r. 315 g/dzień),
■ wzrost spożycia cukru i soli.
Taka struktura spożycia powoduje
wzrost konsumpcji produktów pochodzenia zwierzęcego (głównie mięsa i jego przetworów). Prowadzi to do zwiększenia zawartości tłuszczów, głównie nasyconych, kosztem złożonych węglowodanów i błonnika w dziennej racji pokarmowej. Zmiany takie są charakterystyczne dla krajów rozwiniętych, pojawiły się wraz z rozwojem ekonomicznym i wzrostem siły nabywczej społeczeństwa.
Zwiększyła się istotnie podaż żywności, ale jednocześnie pojawiła się żywność konserwowana i w znacznym stopniu przetworzona. Prowadzi to z jednej strony do spożycia wraz z żywnością wielu dodawanych do niej substancji, które mogą zmniejszać wykorzystanie składników odżywczych, zmieniają proporcje między nimi lub wywierają niekorzystny wpływ na funkcjonowanie organizmu, z drugiej strony zwiększają kaloryczność naszego pożywienia. Świeże warzywa i owoce mają niewystarczający udział w naszym żywieniu. Częściej spożywamy przetworzone ziemniaki (frytki, chipsy, puree), kandyzowane owoce i produkty zbożowe otrzymywane z białej mąki.
Produkty naturalne, bogate w skrobię, zastępowane wyrobami zawierającymi duże ilości rafinowanej sacharozy, zwiększają podaż kalorii i jedno cześnie zubożają nas w błonnik*’0, wi tarniny, składniki mineralne i wodę.
Wiele preferencji wyboru pokarmu rozwija się i zmienia w ciągu życia, w miarę rozwoju wiedzy, doświadczeń i powtarzania ekspozycji (przyzwyczajenia). Posiłki chętnie wybierane (pozytywna preferencja wyboru) są lepiej trawione i wykorzystane.
Nieprawidłowości żywieniowe związane są z jakością i/lub ilością oraz rytmem spożywania pokarmów. Określane są jako wady w żywieniu i należą do czynników zewnątrzpochodnych, oddziałujących na funkcjonowanie naszego organizmu. Wady w żywieniu podzielić można na 4 grupy:
- nieprawidłowe zwyczaje i nawyki żywieniowe,
- nieprawidłowa podaż energii,
- nieprawidłowa podaż jednego lub kilku składników pokarmowych,
- nieprawidłowe proporcje między składnikami pokarmowymi.
Istotne zmiany, jakie w Polsce dokonały się na przestrzeni lat 1950— -1991, to:
■ wzrost spożycia owoców o 77 g/ dzień (1991 r. - 104 g/dzień),
■ wzrost spożycia warzyw o 178 g/ dzień (1991 r. - 342 g/dzień),
■ spadek spożycia ziemniaków o 369 g/dzień (1991 r. - 384 g/dzień),
“'Ilość błonnika w okresie zbieracko-łowieckim wynosiła ok. 45 g/dzień. Bogata dieta typu zachodniego zawiera obecnie ok. 16 g lub mniej.
205