zrzut ekranu 37

•Cf Programy Miejsca System

O O 0 Kozielecki Józef - Koncepcje psychologiczne człowieka.pdf

Plik Edycja Widok Przejdź Pomoc

^ Poprzednia Następna

85    (85 z 132)

Dopasuj do szerokości ▼

Rozdział I

Architektura umysłu

IW ciągu ostatnich trzydziestu pięciu lat prowadziłem badania poświęcone procesom poznawczym, a głównie myśleniu i podejmowaniu decyzji. Jest to dostatecznie długi okres nie tylko z punktu widzenia życia człowieka, ale również z perspektywy zaledwie stuletniej historii psychologii naukowej. Dzięki temu mogłem bezpośrednio śledzić przemiany tej nauki, jej wielkie odkrycia i równie wielkie niepowodzenia.

W tym okresie wzrastała nieufność - wyrażana przez wielu psychologów- do dwóch wielkich koncepcji człowieka: behawioiystycznej i psycho-dynamicznej. Najlepszą metodą krytyki istniejących systemów naukowych, jest konstruowanie systemów nowych. Dlatego też wybitni uczeni, tacy jak J. Bruner, H. A. Simon, U. Neisser, D. E. Rumelhart czy T. Tomaszewski, próbowali naszkicować portret psychologiczny, który bardziej odpowiadałby faktom empirycznym i który nie byłby tak mechaniczny jak behawioryzm i tak kliniczny jak psychoanaliza. Poszukiwania te dały zachęcające wyniki. Stworzono kilka zupełnie oryginalnych i trafnych portretów funkcjonowania człowieka, które — w skrócie pojęciowym — można by nazwać koncepcjami poznawczymi. Koncepcje te są próbą wyjścia poza alternatywę: behawioryzm czy psychodynamika; są one swego rodzaju trzecią psychologią¹, w której pokładam - podobnie jak wielu moich kolegów - wielkie nadzieje.

169

1

M. Materska, T. Tyszka (red.), Psychologia a poznanie, PWN, Warszawa 1992.