108 Stanisław Kawula • KS/IAUY ROO/INY WSPÓtC/tSNt J
podejmuję pracę za wodo wę z konieczności. Czę^ spośród nich swoim za robkiem chcc po prostu zwiększyć dochód rodziny, osięgitęć wyższy poziom życia, hardziej atrakcyjnie spędzać urlop w kraju lub za granicę, albo te* chodzi o lepsze zaspokajanie potrzeb d/ieci. przede wszystkim zapew-nianie im lepszego startu w życic. Współcześnie następuje niejako renesans prac chałupniczych wśród kobiet.
Praca zawodowa kobiety daje jej także szansę wejścia w szerokie środowisko. zaangażowania się w problemy pozaosobtste. pozarodzinne, co jest potrzebne dla rozwoju jej osobowości. Dzisiejsza kobieta nie godzi się już na pozycję .cienia* swojego męża. Chcc występować wre własnym imieniu i jest przekonana, że to potrafi. Praca stwarza dzisiaj coraz to większe możliwości dla rozwoju uzdolnień, wzbogacania doświadczeń, rozwoju inicjatywy. poszerza wiedzę, daje też okazję do ofiarności i rozwijania poczucia odpowiedzialności.
Praca zawodowa zony -matki więżę się zatem nie tylko z sytuacją matę-ruinę rod/nty, ale coraz bardziej z osobistymi zamiłowaniami i drżeniami kobiety, z jej wyobrażeniem o własnej wartości, godności i pozycji społecznej. Wykonywanie pracy zawodowej może dać współczesnej kobiecie i często daje poczucie niezależności, zadowolenie z. siebie i szansę pełniejszego rozwoju jej osobowości (L Dyczewski. 1994. s. 80-81). Istnieje jednak wic łe czynników sktaniajęcych żonę nutkę do pozostania w domu. Przez ciężę. poród i opiekę nad dzieckiem, szczególnie w pierwszym okresie, kobieta powinna bezwzględnie pozostać w domu. Dziecko potrzebuje wtedy tr wałej obecności matki, a ponadto ciężą, zwłaszcza w ostatniej fazie, a następnie małe dziecko tak mocno wyczerpuję kobietę, że me jest ona w stanie być pełnowartościowę pracownicę. Dlatego też niewłaściwe byłoby to. gdyby kobieta była matkę i pracownicę i gdyby w jej opinii oraz w założeniach polityki społecznej zawsze jednakowo ważna była rob matki i rola pracownicy zawodowej. Choć obydwie role sę ważne, to w pewnych okresach życia kobiety jedna z tych ról powimu mieć zdecydowane pierwszeństwo. Zdaniem wielu psychologów, pierwsze trzy lata d/iccka sę istotne dla kształtowania się postaw jego osobowości. Diatego też w pierwszym okresie życia dziecka potrzebna jest bliskość fizyczna i duchowa matki. Także za tym. żeby żona-matka w pierwszych latach żyxia dziecka przebywała więcej domu niż męż-ojcicc. pr/enuwia jej większa rola w stworzeniu atmosfery ciepła domowego i bezpośrednich kontaktów na co dzień.
Kobiela. przebywając pac* dłuższy czas w domu aniżeli mężczyzna, urna Ukżc wzbogaca się i ro/wija swoją osobowość. Pełniąc rolę opiekunki. wychowawczyni i organizatorki życia nułicAsko rodzinnego, realizuje jednocześnie swoje głębokie potrzeby, takie jak: potrzebę macierzyństwa, opiekuńczości. użyteczności.
Analiza osobiste;, rodzinnej, społecznej sytuacji dzisiejszej kobiety pro wadzi zatem do stwierdzenia, że upowszechnia się zatem wzór kobiety łączącej rolę żony. matki i pracownicy zawodowej. W celu lepszego toczenia roli pracownicy zawodowej z roi* żony-nutki, należy jednak poszukiwać optymalnych rozwiązań dla życia rodzinnego i społecznego, leon Dyczewski przedstawia kilka konkretnych postulatów, których realizacja mogłaby to łączenie ról ułatwić. Jest to przede wszystkim:
a) /miana oceny zadań domowych zony matki. Autor proponuje, aby na dać pracy kobiety taki sam status społeczny, jaki ma obecnie jej praca zawodowa:
b) Rozwój infrastruktury rodzinnej. Infrastrukturę rodzinny twórz* ustawy i rozporządzenia wspomagające kobietę pełm*c* zadania macierzyńskie. Ażeby kobieta mogła być jednocześnie żon*, maik* i pracownic* zawodową. konieczny jest właśnie rozwój infrastruktury rodzinnej. Chodzi zatem o instytucjonalne i prawne postawienie wy/ej samej kobiety i tych. których ona rodzi i którymi opiekuje się, aniżeli tcgcK co ona jako pracownica wyprodukuje dla społeczeństwa, a jednocześ-me daje jej się możliwość rozwoju aspiracji zawodowych wtedy, kiedy sama tego chce (L l>yvzewski. tamże. s. 84).
c) Życzliwsza organizacja pracy zawodowej dla żony-matki (np. praca w domu). Należałoby zredukować dni pracy do trzech lub czterech albo ograniczyć liczbę godzin pracy z ośmiu do czterech lub pięciu w ciągu doby. l\madto matka powinna mieć prawo do korzystania z tylu dni wolnych od pracy, thi wymaga jej chorujące dziecko.
d) Kształtowanie hardziej domowego wzoru męża-ojca. W dzisiejsze) rodzinie nk ma już wyraźnego podziału zajęć domow>xh na męskie i żeńskie. Mężczyzna coraz pełniej włącza się w wykonywanie zadań domowych, dawniej należących do kobiet. Nadal jednak ciężar obowiązków domowych spoczywa na kobiecie. Tak więc. w harmonijnym łączeniu zadań żony-matki z pracą zawodową, kobieta i społeczeństwo osiągają bardzo cenne wartości. Właśnie dzięki takiemu wkładowi ko