METODYKA DOBORU PRÓBY W AUDYCIE WEWNĘTRZNYM
W zależności od liczby wykrytych błędów przyjmuje się H0 lub H,. W przypadku testów kontroli, jeżeli liczba wykrytych błędów (brak wymaganych atrybutów) nie przekracza dopuszczalnego poziomu ustalonego na podstawie wstępnego szacunku ryzyka kontroli, to przyjmuje się, że wstępny szacunek ryzyka kontroli RK był poprawny. W przeciwnym wypadku należy rozszerzyć zakres badania albo odrzucić planowany poziom ryzyka kontroli RK, przyjmując Hi17.
W przypadku testów zgodności procedur operacyjnych, jeżeli liczba wykrytych błędów nie przekracza dopuszczalnego poziomu uznaje się weryfikowaną procedurę za działającą poprawnie. W przeciwnym wypadku należy rozszerzyć zakres badania albo przyjąć, że weryfikowana procedura nie działa poprawnie (przyjęcie H,).
Metodę tą stosuje się dla tych procedur, które wymagają wysokiej sprawności.
Metoda akceptacji wyników próbki jest odmianą metody próbkowania według atrybutów z tą różnicą, że audytor nie weryfikuje czy dla badanej procedurze liczba jej naruszeń nie przekracza poziomu dopuszczalnego, ale dokonuje estymacji poziomu błędu, jakim obarczona jest oceniana procedura18. Metoda ta jest mniej pracochłonna od poprzedniej. Jednak wnioskowanie na podstawie jednej próbki, której liczebność ustalamy arbitralnie jest dość ryzykowne. Możemy ją stosować przede wszystkim do weryfikacji działania procedur, które nie uznaje się za kluczowe.
1.6. Metody próbkowania rewizyjnego wiarygodności
Do próbkowania wiarygodności wykorzystuje się zarówno metody quasi-statystyczne, jak i metody statystyczne. Do tej pory, ze względu na swoją prostotę, w praktyce audytorskiej dominowały metody quasi-statystyczne. Występuje przy tym duża ich różnorodność.
W przypadku próbkowania statystycznego wiarygodności stosuje się najczęściej: próbkowanie według jednostek pieniężnych (Monetary Unit Sampling MUS) oraz próbkowanie według zmiennych.
MUS (podobnie jak próbkowanie quasi-statystyczne) oparta jest na teorii próbkowania według atrybutów, z tą jednak różnicą, że wyniki badania wyrażone są w jednostkach pieniężnych. Polega ona na podzieleniu populacji na jednolite zbiory złotówek, zwanych przedziałami testowymi, a następnie na pobraniu jednostki logicznej odpowiadającej jednemu przedziałowi. Każde saldo księgowe (jednostka fizyczna) składa się z jednostek logicznych,
17 Por.: K. Owczarek. Badanie próbki jako narzędzie wspomagające rewizję (próbkowanie wg atiybutów). Rachunkowość 1995, nr 5.
18 Ibidem.
10