106096467

174 Recenzje, przeglądy wydalenie Iw i czasopism

wyznaczniki, charakteryzujące dwa krańcowe typy społeczności, są słuszne i w pełni reprezentatywne. Autor na przykład w pojęciu tzw. „czystej wsi” uwzględnia tylko więź sąsiedzką i zawodową, pomijając zupełnie rozbudowany system stosunków krewniaczych. Miasto zaś pozbawia tradycji, uznając że jest to tylko cecha wiejska, z czym trudno się zgodzić nawet jeśli przyjmiemy schematyczne ujęcie całej tej operacji. Na szczególną uwagę zasługują konkretne propozycje autora mające na celu efektywne ożywienie społecznej działalności, a wyrażające się w decentralizacji administracyjno-gospodarczej.

Z kolei — Socjologiczna problematyka badań rozwoju regionów oraz planowania regionalnego — to temat, który w oparciu o wigierski region Szeged omówiony został przez I. Szelenyiego.

Przedmiotem rozważań Z. A. Żechowskiego jest Rozwój planowy a aktywizacja społeczności lokalnych. (Na przykładzie powiatu Konin). Autor zwrócił szczególną uwagę na wzajemną relację procesów planowania odgórnego i aktywizacji (jako oddzielnego ruchu społeczności lokalnej) oraz na warunki powstawania i szansę powodzenia tego ruchu w intensywnie industrializowanym regionie. Żechowski wyraża pogląd, że w powiecie konińskim brak jest autentycznego ruchu aktywi-zacyjnego, który byłby zdolny stać się czynnikiem rozwojowym małych miast tego terenu. Rozwój ich może się dokonać raczej poprzez planowe postępowanie inwestycyjne.

B. Gałęski omówił Rolę kółek rolniczych w aktywizacji społeczności wioskowych. Autor scharakteryzował kierunek działań na rzecz rozwoju tego typu społeczności oraz zwrócił uw^łagę na niektóre niebezpieczeństwa, jakie działalności tej zagrażają.

Autorzy R. Gałecki i K. Rogoziński zajęli się Rolą turystyki w aktywizacji wsi i małych miast. Zaprezentowane tu zostało dość dziw^łne stanowisko, z którym trudno się zgodzić, a które sprowadza się do tego, że jedynym słusznym kierunkiem rozwoju społeczno-gospodarczego jest proces urbanizacji, ten zaś znajduje swój oręż w turystyce, która „przyczynia się w decydującej mierze do zatarcia różnic między miastem a wsią na każdej niemal płaszczyźnie” (s. 161).

Z kolei A. Tyszka w artykule Strategia rozwoju kultury poddał krytyce niektóre dotychczasowe formy planowej organizacji kulturalnej i wysunął szereg postulatów, których uwzględnienie, zdaniem autora, jest pożądane dla właściwego rozwoju kultury.

Artykuł J. K. Makulskiego zatytułowany Kultura ludowa a wieś icspółczesna w znacznej mierze odbiega od zasadniczego tematu, któremu poświęcono omawiany zbiór. Autor ogólnikowo przedstawił znaczenie kultury ludowej we współczesnym życiu polskiej wsi, kładąc nacisk bardziej na percepcję niektórych tradycyjnych elementów kultury ludowej, niż na pokazanie ich wpływu na aktywny rozwój kultury wiejskich zbiorowości.

Drugi etnograficzny temat omówiła M. Biernacka w artykule Aktywność społeczna i kulturalna wsi bieszczadzkich. Autorka zwróciła uwagę na fakt, że po okresie adaptacji nowych grup osadniczych zarysowały się ostatnio lepsze warunki sprzyjające szerszej aktywności społecznej.

W krótkim komunikacie J. Pragłowski i M. Pacholski zajęli się zagadnieniem pt. Podziały i dezintegracja społeczna a aktywizacja i rozwój społeczności lokalnej. (Na przykładzie Limanowej).

K. Kwaśniewski skupił uwagę na Roli autorytetów w aktywizacji wsi robotniczej. Ten określony przypadek funkcjonowania autorytetów omówiony został w trzech niejako przedziałach społecznej struktury, a mianowicie: zarządzania,