8796960100

Recenzje, przeglądy wydawnictw i czasopism 251

mechanizmie” procesów etnicznych). Z kolei dwa tematycznie spójne referaty przedstawili M. Leśćak i J. Jech. Pierwszy: Vyskum sńćasneho stavu folkloru na Slovensku — metody, problemy, cele (Badanie stanu współczesnego folkloru w Słowacji — metody, problemy, cele), drugi zaś: Sućasny stav folkloru a jeho hlavni tendence (Współczesny stan folkloru i jego główne tendencje). Następny artykuł: B. Beneś, Stara a nowa tradice, jest próbą uchwycenia wzajemnych zależności pomiędzy twórczością folklorystyczną i półfolklorystyczną oraz między twórczością literacką a półliteracką. Folklorystyczny materiał z pogranicza słowacko-moraw-skiego przedstawił J. Michałek, K otdzke Vudoveho rozpravania w sućasnosti (Z zagadnień współczesnych ludowych opowiadań). Z kolei folklorem tanecznym w oparciu o przeprowadzone badanie w wytypowanych rejonach Słowacji zajął się S. Duźek w artykule: Pozndmky lc wyskumu sńćasneho stavu tanećnej tradice. Współczesnej trwórczości wokalnej zaś poświęcone są dwa artykuły: S. Burlasova, L’udovd peseń v sućasnosti oraz S. Svehlak, Nova pieśno\:a tvorba a jej vztah k tradićnemu repertoaru. Ostatni artykuł napisany został w oparciu o materiał pochodzący ze słowackich enklaw terenu Jugosławii, głównie zaś z Wojwodiny. Końcowym artykułem omawianego zeszytu jest praca A. Sulitki, K problematike śtudia uyroćnych obyćajou a folkloru na seuernom Spiśi v sućasnosti (Z problematyki badań nad współczesnymi dorocznymi obyczajami i folklorem na Północnym Spiszu).

Zszyt 3/72 zawiera dalsze referaty wygłoszone na seminarium „Folklor a współ-czesność” (K. V. Cistov, J. Burszta, T. I. Żivkov, M. Kosova, D. Klimova, V. Gaś-parikova). K. V. Cistov w artykule Specificum folkloru vo svetle teorie informacie (Specyfika folkloru w świetle teorii informacji) przeprowadził analizę właściwości folkloru i literatury, ukazując przy tym działające dwa odmienne typy komunikacji: pierwszy, właściwy folklorowi, nazywa autor naturalnym i kontaktowym, drugi zaś określa typem technicznym. Odmienne podejście do folkloru, a mianowicie jako zjawiska społeczno-kulturowego, ukazane zostało w artykule J. Burszty: O fol-które ako sućasnom spolećensko-kulturnom jave (O folklorze jako współczesnym zjawisku społeczno-kulturowym). T. Źivkov w artykule Folklórne festiualy v Bul-harsku zwraca uwagę, że festiwale nie odnawiają już ludowej tradycji, jaką znamy z przeszłości, gdy były dziełem bezpośrednich nosicieli tradycji, ale są artystyczną działalnością jak każda inna sztuka. Dalsze artykuły dotyczą także folkloru. Są to: M. Kosova, Historicke pouesti s tureckou tematikou k teorii fabuły a sujetu (Historyczne opowieści o tematyce tureckiej dla teorii fabuły), D. Klimova, tJkoly textove krityky na zdklade pouesti o Turcich (Zadania tekstów krytycznych — na przykładzie podań o Turkach) oraz V. Gaśparikova, Prispeuok k poznauaniu sńćasneho sta-vu rudowych rozprduok (Przyczynek do poznania współczesnego stanu opowiadań ludowych). Ostatnie trzy artykuły są tematycznie różne. P. Stano pisze na temat: Vystavy Vudoveho stavitelstva v strednej Europę końcom 19. storoćia (Wystawy budownictwa ludowego w Środkowej Europie w końcu XIX wieku), następnie Z. Apathyova-Rusnakova daje: Prispeuok ku klasifikacii uidieckej rodiny na Sio-vensku (Przyczynek do klasyfikacji prowincjonalnej rodziny w Słowacji), na koniec zaś I. Piśutova w artykule: Rezbar a sochar Matej Cupec (Rzeźbiarz i stolarz Maciej Czupec), scharakteryzowała współczesnego twórcę, którego prace z jednej strony silnie nawiązują do tradycyjnej sztuki ludowej, z drugiej zaś wyraźnie wkraczają na obszar twórczości naiwnej.

Zeszyt czwarty rocznika 1972 otwiera artykuł A. Prandy pt.: K problematike śtudia etnickych procesou v ZSRR (Ze studiów nad etnicznymi procesami w ZSRR). Następnie wymienić należy kolejno artykuły: O. R. Halaga, Riećna doprava v kar-