2091575724

INGA OLEKSIUK

Studia Medioznawcze 1(2)2001 ISSN 1641-0920

FORMALNE I MATERIALNE GWARANCJE PRAWA DO WOLNOŚCI SŁOWA W OKRESIE KAMPANII WYBORCZYCH

sprawozdanie z seminarium:

Rola mediów w kampanii wyborczej w świetle ustawodawstwa polskiego

17 października 2000 r.

Problematyka wynikająca z regulacji wolności słowa w okresie kampanii politycznych była przedmiotem seminarium, przygotowanego przez sejmową Komisją Nadzwyczajną do rozpatrzenia projektów ordynacji wyborczych do Sejmu, Senatu oraz o zmianie ustawy o wyborze Prezydenta RP we współpracy z Instytutem Dziennikarstwa i Instytutem Nauk Politycznych UW. Zgodnie z założeniem organizatorów, wybór zagadnień stanowiących przedmiot obrad został uwarunkowany pracami Sejmu nad nowymi projektami zmian ustawodawczych.

Uwzględniając potrzebę wielowymiarowego ujęcia tego tematu, należy podkreślić, że wyrazem dojrzałej demokracji jest związanie procesu wyborczego z wysoką kulturą polityczną i świadomością prawną obywateli. Jednocześnie spełnienie postulatu praworządności wymaga, by podstawowe wartości demokratyczne były chronione przez specjalny system gwarancji instytucjonalno-prawnych. W tym kontekście wydaje się zrozumiałe, że współczesny konstytucjonalizm nakazuje uznanie kampanii wyborczej za ważny moment funkcjonowania państwa¹. W sferze formalnej wybory do organów przedstawicielskich stanowią niezbędną przesłankę legitymizacji władzy. Natomiast od strony materialnej determinują one proces formowania się elit rządzących krajem. Dotyczy to zarówno wyznaczenia roli konkretnych osób czy partii politycznych, jak i określenia działań istniejących oraz kształtujących się grup nacisku. W związku z tym funkcjonowanie demokratycznego systemu władzy jest uwarunkowane stałą możliwością utraty równowagi pomiędzy rywalizującymi interesami społecznymi. Konstytucyjno-prawne zabezpieczenie wolności słowa w sferze politycznej jest wyrazem idei odnoszącej się do istoty samorządności. Związana z nią argumentacja od-grywa ważną rolę w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka . I tak, zgod-

Takie założenie było wielokrotnie uzasadniane przez przedstawicieli polskiej i zachodniej nauki. Por. D.A. Faber, The First Amendment, NewYork 1988; J. Keane, Media a demokracja, Londyn 1992; R.R. Ludwikowski, Prawo Konstytucyjne porównawcze, Toruń 2000; A. Labno, Prawa człowieka anNowa Konstytucja, Warszawa 1998.

Por. Lingens przeciwko Austrii, orzeczenie z 8 lipca 1986 r. W: Hyndyside przeciwko Wielkiej Brytanii, orzeczenie z dnia 7 grudnia 1976; M.A. Nowicki, Europejska Konwencja Praw Człowieka. Wybór orzecznictwa. Warszawa 1998 oraz http://www.radacuropy.org.pl/orzeczni.htm.