2091575794

ANDRZEJ STANISZEWSKI

Studia Medioznawcze 1(2)2001 ISSN 1641-0920

ŚRODKI MASOWEJ INFORMACJI W POLSCE PO LIKWIDACJI

INSTYTUCJI CENZURY (1990-2000),

Red. nauk. Janusz Adamowski.

Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA 2000, 326 s.

Recenzowana publikacja jest zbiorem referatów i materiałów przedstawionych na konferencji zorganizowanej przez Instytut Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego w dniach 1 -2 czerwca 2000 r.

Jej omówienie z wielu względów wypada zacząć od przypomnienia nazwiska prof. dr hab. Aliny Słomkowskiej. O prekursorskich zasługach tej badaczki w określeniu roli i znaczenia mediów w naszym kraju po 1989 roku pisze w omawianej pracy zarówno Władysław Maria Grabski („Prawo do ochrony dokumentacji pracy twórczej na przykładzie inspiracji warsztatowych prof. dr hab. Aliny Słomkowskiej po czerwcu 1989 r.), i jak Janusz Adamowski, autor redakcyjnego wprowadzenia do wydrukowanych materiałów posesyjnych oraz Bartłomiej Gołka, twórca programowego wystąpienia na sesji („Polskie media w dziesięć lat po likwidacji cenzury” i artykułu otwierającego omawiany tom („Narodziny nowego systemu informacyjnego w Polsce lat dziewięćdziesiątych a zadania naukowo-badawcze”). Niewątpliwie zmarła przed kilkoma laty wybitna badaczka transformacji polskich mediów była inspiratorką wielu przedsięwzięć naukowych, kontynuowanych w latach dziewięćdziesiątych, których wyniki zaprezentowano w omawianym tomie.

W wartościowej publikacji, redagowanej przez Janusza Adamowskiego, przedstawiono m.in. wieloaspektowy i interdyscyplinarny stan badań nad polską transformacją medialną w minionym dziesięcioleciu (por. Wiesław Dudek „Ewolucja zainteresowań badawczych mediami”). Zaprezentowano jednocześnie bardzo ciekawy perspektywiczny program badań medioznawczych na najbliższe lata (artykuł Bartłomieja Gołki). W pierwszej połowie lat dziewięćdziesiątych analitycy i badacze procesu transformacji polskich mediów po roku 1989 najwięcej miejsca poświęcili prasie drukowanej, codziennej i periodycznej. Podobnym zainteresowaniem cieszyła się telewizja. W omawianym tomie pojawiły się artykuły, które zmieniły te proporcje, z korzyścią dla odbiorców tej publikacji. Bardzo ciekawy blok materiałów dotyczy ogólnych rozważań o wolności przekazów medialnych, ich funkcji społecznych i uwarunkowaniach narzuconych przez bieżące życie polityczne i czynniki ekonomiczne. Ustalenia dotyczą kwestii najtrudniejszych, bo teraźniejszych i nie zawsze diagnozy badaczy mają wydźwięk pozytywny i optymistyczny zarazem. Bogusława Dobek-Ostrowska („Media a elity polityczne w Polsce w latach dziewięćdziesiątych - nowy typ relacji”) twierdzi wręcz, że Polskim środkom masowego przekazu nie udało się wyzwolić spod wpływów elit politycznych, obronić swojej niezależności i zachować status autonomicznego aktora na