2091575814

TADEUSZ KOWALSKI

Studia Medioznawcze 1(2)2001 ISSN 1641-0920

MEDIAMORFOZA - RZECZ O PRZYSZŁOŚCI MEDIÓW I MEDIACH PRZYSZŁOŚCI W ASPEKCIE KONWERGENCJI

In the industrial age Information was like gold.

In the digital age it is like milk - use it ąuickly¹.

Zajmowanie się przyszłością mediów niesie w sobie istotny element ryzyka, a historia rozwoju mediów pokazuje, że wiele przewidywań i oczekiwań okazało się zupełnie chybionych.

William Thomson (1824-1907), urodzony w Belfaście wybitny fizyk i wynalazca brytyjski, profesor uniwersytetu w Glasgow, autor prac z dziedziny termodynamiki, znany jako Kelvin lord of Largs, w 1895 roku oświadczył, że „cięższe od powietrza maszyny latające są niemożliwe”, a dwa lata później, „radio nie ma przyszłości”. Prezes koncernu IBM, Thomas Watson, w 1943 roku stwierdził, że „sądzę, że na świecie jest rynek może na pięć komputerów”, a w 1977 prezes korporacji DEC (Digital Eąuipment Corporation) Ken Olson, oświadczył - „nie ma powodów, aby indywidualne osoby miały komputer w domu”². Ich błędy skorygował rynek i nieograniczona inwencja ludzka.

Ale pomyłki były też udziałem innowatorów, takich jak Aleksander Graham Bell, który wynalazł telefon pracując nad urządzeniem wzmacniającym słuch (1876), Thomas Edison, który przypadkowo wynalazł fonograf poszukując urządzenia do rejestracji rozmów telefonicznych (1877), Heinrich Rudolf Hertz, odkrywca fal elektromagnetycznych, który uważał, że ich zastosowanie dla celów nadawczych będzie niemożliwe, czy też Guglielmo Marconi (1895), który nie myślał o radiu, ale o telegrafie bez drutu³.

Historia rozwoju mediów naznaczona jest więc pomyłkami, przypadkami i błędami prognozowania, które jednak nie zatrzymują ogólnego postępu w tej dziedzinie. Można je nawet uznać za naturalny składnik procesu historycznego. W tej sytuacji uzasadnione wydaje się zatem pytanie o czynniki przemawiające za podejmowaniem trudu spojrzenia w przyszłość mediów, skoro prawdopodobieństwo fałszu jest znaczne. Można wskazać na wiele takich czynników, ale dwa wydają się szczególnie ważne.

Po pierwsze, zmiany dokonujące się w dziedzinie komunikowania pod wpływem przede wszystkim rozwoju technologii cyfrowej, mają znaczną szybkość, intensywność, komplek-

„W epoce przemysłowej informacja była jak złoto. W erze cyfrowej jest jak mleko - trzeba jej szybkoużyć” (tłu-

maczenie własne) - slogan reklamowy -„Information Strategy” Vol. 3 (1998), no. 7, s. 9

Cyt. za P. Laven, TV meeis the WEB, prezentacja na konferencji pt. When TV meets WEB, Amsterdam 1999, 21 maja.

P. Levinson, Miękkie ostrze. Naturalna historia i przyszłość rewolucji informacyjnej, Warszawa 1999, s. 104-108.