158
RECENZJE, OMÓWIENIA, NOTY
styczne zorientowanie badań nad oddziaływaniem w wyniku niedostatków teoretycznych (s. 238). Tu się autorzy (konkretnie Dóhn) zbliżają do neomarksistów. Dostrzegają też jednak podobne słabości tego kierunku i szkoły frankfurckiej (zob. Bewuss-Iseinsindustr-ie, s. 25). Opowiadają się za otwartym określaniem własnego stanowiska polityczno-społecznego przez medium i dziennikarza (Ideologie, s. 83), lecz — stwierdzając niemożliwość absolutnej obiektywności — zalecają „stałą profesjonalną i metodycznie kontrolowaną troskę o obiektywne ustalanie wydarzeń i ich bezstronne w ocenie odtworzenie” (Objektivitat, s. 164). Krytycznie oceniają uwarunkowania mediów, zwłaszcza prasy, w systemie gospodarczo--politycznym RFN (zob. hasła: koncentracja, Bild-Zeitung i in.).
Interesującą próbę opracowania leksykonu przez kilka zaledwie osób należy w tym przypadku ocenić pozytywnie. Bardzo pochwalam wprowadzenie indeksu rzeczowego, z przyczyn, o których wyżej. Zwraca uwagę uwzględnienie w literaturze pozycji wydanych w roku ukazania się leksykonu! To najlepiej przemawia na rzecz takiej formy autorsko-wy-dawniczej, gdy się chce dostarczyć leksykon jak najszybciej odbiorcom.
Te ogólne uwagi dedykuję instytucjom, które u nas ostatnio myślą o podobnych wydawnictwach.
Paweł Dubiel
KATALOG. Gesamtverzeichnis wissenschaftLicher Arbeiten der Sektion Journalistik aus den Jah-ren 1950—1980. 1 Teil: Nach Sach-gebieten. Oprać.: Annelies Motz-k a, Joachim Lange. Karl--Marx-Universitat Leipzig — Sektion Journalistik, Leipzig 1982. S. 416.
Właściwe ewidencjonowanie i dokumentowanie prac naukowych związanych ze środkami masowego przekazu a wyrosłych z działalności dydaktycznej (prace dyplomowe, doktorskie i inne — w zależności od poszczególnych krajów i wymogów dydaktyki), bądź też prac powstałych dla potrzeb dydaktyki (podręczniki) nie jeden raz było dyskutowane w środowiskach pracowników działów dokumentacyjnych instytutów naukowo-badawczych krajów socjalistycznych (współpracujących z sobą w ramach komisji koordynacyjnej).
Na ogół problem ten rozpoczynał się i kończył ... na dyskusjach. Jedynie OBP przed laty (1970) wydał w moim opracowaniu „Prasoznawcze prace dyplomowe w Polsce do r. 1969”, a następnie — sporadycznie przedsięwzięcie to kontynuują Zeszyty Prasoznawcze.
Tymczasem do rąk zainteresowanego czytelnika dotarł obszerny tom wydany w 1982 r. przez Sekcję Dziennikarstwa Uniwersytetu Lipskiego „Katalog. Ogólny spis prac naukowych Sekcji Dziennikarstwa z lat 1950—1980. Część I: układ tematyczny”. Omawiany tu „Katalog” znacznie wykracza poza ramy ewidencji prac dyplomowych, podręczników. Zawiera też wykaz innych rozpraw naukowych powstałych w kręgu Sekcji Dziennikarstwa Uniwersytetu Lipskiego. Jest więc ta publikacja swego rodzaju bibliografią retrospektywną lipskiego ośrodka prasoznawczego. I w tym sensie jest to bardzo ważna książka, która pozwala śledzić w czasie główne trendy rozwojowe NRD-owskiego prasoznawstwa. Dodam również, że jest ona równocześnie bibliografią zawartości wydawanych przez Sekcję periodyków: Zeitschri}t jur Journalistik (1960— 1963), Probleme aus Theorie und Praxis des Journalismus der DDK (1968—1972) oraz Theorie und Pra-zis des sozialistischen Journalismus (od 1973).
Jeśli zaś swe refleksje rozpocząłem od uwag nt. dokumentowania prac dydaktycznych, to dlatego, iż ten typ prac dominuje w tym „Katalogu”. Spośród 4696 pozycji zarejestrowanych w „Katalogu” aż 3237 z nich to właśnie prace dyplomowe (udostępniane są jedynie w archiwum Sekcji), w dalszej kolejności znajdują się — rozprawy (835 — tu mieszczą się również informacje o publikacjach znajdujących się w wydawnictwach periodycznych Sekcji), podręczniki (445), dysertacje (175) i bibliografia (4).