7648594668

Filozofia Kanta i jej recepcja w osiemnastym i dziewiętnastym wieku

wicznej refleksji skierowanej na owo wytwarzanie, jednym słowem, być zawsze jednocześnie oglądanym i oglądającym”¹⁰⁰. Filozofia transcendentalna w ujęciu Schellinga ujawnia zatem w pierwotnym akcie samowiedzy, że przedmiot poznania jest immanentny świadomości. Oznacza to jedność przedmiotu i wiedzy. A w konsekwencji owej jedności świadomość teoretyczna przejawia się sama sobie jako przywiązana do bytu przedmiotów. Faktyczność (Gegebenheit) bytu przedmiotów należy do istoty poznania, lecz zarazem faktyczność ta Sternowi warunek poznania, ale i jego ograniczenia¹⁰¹. Ścisłe powiązanie przedmiotu i wiedzy o nim powoduje, że zmienia się rozumienie świata; tym bardziej, że wedle Fichtego rozumienie świata jętko produktu Ja jest rezultatem nierefleksyjnej (czy też przedrefleksyjnej) aktywności Ja. Zdetniem Schellinga natomiast, rozumienie świata Sternowi efekt „nieświadomej produkcji”. Stwierdzenie teikie wynika z przekonania, że to, co naiwnemu rozumowi jawi się jętko granica Ja wobec niezedeżnego od niego nie-Ja, w rzeczywistości oketzuje się tylko gretnicą świadomości wewnątrz Ja. Innymi słowy, podmiot musi mieć przestrzeń dla etktów nieświadomych; musi być w nim detne nieświadome tło.

Schellinga filozofia tożsamości

Filozofię tożsamości (Identitdtsphilosophie) rozwijał Schelling w latach 1801—1804. Wydał w tym czasie Darstellung meines Systems der Philosophie (1801) oraz Bruno oder uber das gótliche und natur-liche Prinzip der Dinge (1802)¹⁰². Z tego okresu pochodzi teikże dzieło Philosophie der Kunst¹⁰³. Są to wykłady, które Schelling wygłosił najpierw w Jenie w semestrze zimowym 1802—1803, a później powtórzył w Wurzburgu w latach 1804 i 1805. W postaci książkowej wykłady te nie ukazały się drukiem za jego życia. Za powstałe w tym okresie uważa się również dwa teksty, które przypisywano Heglowi, a które Schelling opublikował w 1802 roku w „Kritisches Journal der Philosophie”. Są to: Ober das Wesen der philosophischen Kritik uberhaupt und ihr Yerhaltnis zum gegenwartigen Zustand der Philosophie insbe-

¹⁰⁰    Ibidem.

¹⁰¹    Zob. N. Hartmann: Die Philosophie des deutschen Idealismus..., s. 123.

¹⁰²    F.W.J. Schelling: Filozofia sztuki. Tłum. K. Krzemieniowa. Przekład przejrzał Z. Kuderowicz. Warszawa 1983, s. 517—663.

¹⁰³    Ibidem, s. 1—470.