8254445279

11 -12/1995

Informacje, opinie, propozycje

Uzyskane wyniki pozwoliły mi określić liczbę i procent dzieci wskazujących na niedostosowanie społeczne w województwie słupskim.

Z zestawienia całościowego wynika, że 5,95% dzieci pochodzi z rodzin rozbitych, a 4,3% żyje w rodzinach alkoholików. Znaczny też procent dzieci pochodzi z rodzin ubogich - 12,75% rodzin korzysta z pomocy społecznej, a szkoła obejmuje opieką socjalną w postaci zapomóg, dożywiania 5,85% badanej populacji.

Podane wyżej wyniki świadczą o niskiej pozycji ekonomicznej rodzin, co niewątpliwie wpływa na zjawiska wykolejenia dzieci.

Pod nadzorem kuratora sądowego jest 1,15% dzieci i młodzieży, zaś w stosunku do 0,20% rodzin toczą się sprawy karne w sądzie rodzinnym. 527 rodzin badanej populacji (0,98%) to rodziny karane sądownie. W dziale dotyczącym patologii rodzin duże zaniepokojenie budzą dane mówiące

0    biciu i maltretowaniu dzieci. Ujawniono 269 takich przypadków (0,50%).

Brak wsparcia w rodzinie, zrozumienia, poczucia bezpieczeństwa prowadzi do różnego rodzaju wykroczeń.

5,83% uczniów ucieka z lekcji, zaś 4,42% wagamje. Z działu uzależnień bije na alarm wskaźnik 8,52% dzieci uzależnionych nikotynowo i 5,16% pijących alkohol.

Niepokojąco przedstawiają się wyniki dotyczące innych uzależnień (odurzanie, wąchanie, narkotyzowanie się, uzależnienia lekowe). Z tabeli wynika, że stosują je głównie uczniowie szkół średnich w większości przypadków poza terenem szkoły. Większy procent (0,22) dotyczy wąchania

1    odurzania, 0,14% uczniów badanych używa narkotyków, a tylko o 0,2% mniej od nich jest uzależnionych lekowo.

Tendencję do wprowadzania się w stan odurzenia maja również uczniowie szkół podstawowych - 35 osób, w tym 21 uczniów ze szkół z delegatury Lębork.

Głębszej analizy i dokładnych badań wymaga dział związany z zachowaniem agresywnym młodocianych. 2,86% uczniów uwikłanych było w bójki, 2,65 % przyjmuje postawę arogancji wobec nauczycieli. Zjawiska te mają miejsce głównie na terenie szkoły. Na terenie szkoły odbywa się również znęcanie nad młodszymi kolegami (1,51%), a największa ich ilość ma miejsce w szkołach średnich (240 przypadków).

Z zestawienia zbiorczego wynika, że najwięcej pobić ze skutkiem znacznym ma miejsce w szkołach średnich -126 przypadków. Uczniowie szkół średnich przodują też w dokonywaniu zniszczeń - 329 przypadków' - w szkole i poza szkołą.

Objawem społecznego niedostosowania o dużej szkodliwości społecznej są kradzieże. Dokonało ich 1,2 % uczniów badanych. W tej grupie szkodliwości znajdują się rozboje i wymuszenia siłą Brało w nich udział 0,30% uczniów z różnych placówek oświatowych. Niekorzystnym zjawiskiem są ucieczki z domu (264 osoby co stanowi 0,49% badanej populacji). Dane ujawniają też rozmiary włóczęgostwa młodocianych - 119 przypadków (0,22%).

Wyniki ankiety ukazały skalą wybranych tylko zagadnień z szerokiego zjawiska jakim jest niedostosowanie społeczne. Opisały stan zaistniały, ale nie odpowiedziały na żadne z pytań zawartych w zadaniu głównym. Szereg działań już podejmowanych przez szkoły i instytucje powołane do zwalczania tego zjawiska także nie rozwiązuje tego problemu.

Sprawą niedostosowania społecznego dzieci i młodzieży powinno zająć się całe społeczeństwo. Inicjatorami szeroko pojętej profilaktyki winni być pedagodzy, psycholodzy', lekarze, różne instytucje zajmujące się zapobieganiem i zwalczaniem zagrożeń. Wszelkie działania naprawcze wymagają różnorodnych działań zaplanowanych na dłuższy okres czasu i konsekwentnego realizowania.

Moje propozycje zmierzające do szerszego i długofalowego zajęcia się problemem są następujące:

1.    Powołać Wojewódzką Radę Profilaktyki przy Kuratorium Oświaty. Rada powinna składać się z przedstawicieli po J - 2 osób z: • Kuratorium Oświaty, • ODN, • Poradni Psychologiczno - Pedagogicznych, • dyrekcji szkół podstawowych, ponadpodstawowych i placówek opiekuńczo -wychowawczych, *policji (działprewencji), •pełnomocnika wojewody dc spraw profilaktyki, • Sądu dla Nieletnich, kuratora sądowego.. 9 lekarzy zajmujących się leczeniem uzależnień. • Kościoła. « publikatorów (dziennikarz radiowy, prasowy). Rada powinna spotykać się cyklicznie np. co 6 tygodni i na posiedzeniach plenarnych planować działania, pomagać przy ich realizacji itp.

2. Powołać Rzecznika praw dziecka, który czuwałby nad przestrzeganiem praw określonych w Konwencji Praw Dziecka

3.    Prowadzić masowe 1 obowiązkowe szkolenia pedagogów, dyrektorów szkół i placówek opiekuńczo - wychowawczych przez przedstawicieli Komitetu Ochrony Praw Dziecka, fundacje. Ośrodki Ognisk Wychowawczych z Polski. Organizować spotkania i narady z prezentacją działalności instytucji, stowarzyszeń 1 organizacji dotyczących niedostosowania.

4.    Promować zdrowy tryb życia przez szkoły, które wpisane zostały do rejestru „Szkół promujących zdrowie". realizujące program wychowania w trzeźwości ..Dziękuję, nie ” i innych

.5. Rozwiązywać zagadnienia dotyeżące niedostosowania spotecznego na sesjach Sejmiku Samorządowego z udziałem przedstawicieli Kuratorium Oświaty. Komisji Oświaty różnych gmin województwa, po wcześniejszym wspólnym opracowaniu programu.

6. Zalecić przez KO opracowanie przez każdą szkołę programu działań profilaktycznych prowadzących dozmniejszenia rozmiaru zagrożeń oraz sprawdzać ich realizację.

7 Tworzyć świetlice terapeutyczno - kreatywne przy placówkach oświatowo - wychowawczych.

5.    Po wprowadzeniu środków zaradczych i wdrożeniu ich w życie przeprowadzać cykliczne badania porównawcze mające na celu ukazanie skutków działalności środkow naprawczych

9.    W „Informatorze Oświatowym ” wydawanym przez ODN i KO wprowadzić stały dział dotyczący opieki 1 wychowania przeznaczony dla pedagogów szkolnych, wychowawców, nauczycieli 1 uczniów. Proponuję, aby w dziale tym znalazły się prezentacje sposobów realizacji działań opiekuńczo -wychowawczych, osiągnięcia, porażki. Mile widziane będą wypowiedzi uczniów na ten temat

10.    Zachęcać do prowadzenia innowacji wychowawczych w resocjalizacji niedostosowania społecznego (np. technika oddziaływań naprawczych zastosowana mikrosystemowo) celem zwiększenia efektywności wychowania.

U. Kontrolować realizację planu wychowawczego szkoły.

12.Prowadzić systematyczną pedagogizację rodziców i uczniów przez specjalistów (psychologów, pedagogów) w ramach spotkań wychowawczych organizowanych przez szkołę (pedagoga szkolnego, dyrekqę, wychowawców klas).