9621686486

Budowa fonologiczna morfematów rdzennych. 125

skotwórczego. fonematu samogłoskowego. Rdzenie rzeczownikowe, przymiotnikowe i liczebnikowe składają się więc zawsze co najmniej z dwóch fonematów, przyczem jeżeli wśród nich zjawia się zgłoskotwórczy fonemat samogłoskowy, to występować może tylko na początku lub w środku rdzenia, a na końcu tylko samogłoskowy fonemat niezgłoskotwórczy i tylko w rdzeniach rzeczownikowych. Np. dru(^a), uy{-o), ishr{-a), stron{-a), Jcraz, vui\ mdl{-y), pstr(-y), ostr{-y), tęp{-y), skąpcy)-, dv{-a), p'eć, jevęć, cter(-y), jeśot(-y).

W granicach tych wspólnych właściwości rdzenie rzeczownikowe, przymiotnikowe i liczebnikowe różnią się między sobą pewnemi ustosunkowaniami ilościowemi. Rdzenie rzeczownikowe i liczebnikowe fonologicznie mogą być zespołami niezgło-skowemi, jedno- lub dwuzgłoskowemi, a rdzenie przymiotnikowe są zawsze zespołami niezgłoskowemi lub co. najwyżej jedno-zgłoskowemi; skład ilościowy rdzeni rzeczownikowych waha się między dwoma a siedmiu fonematami, w rdzeniach przymiotnikowych osiąga najwyższą liczbę sześciu, a w rdzeniach liczebnikowych pięciu fonematów. Np. brv{~i), ok(-o), vłos, lastręb; PM-y), ostr(-y), gęst(-y), ścodr(-y), slcromn(-y), dv{-a), tf(-y), cter(-y), śedem, jeśęó, cvart{-y), jeśęt{-y).

Uwaga. Jeżeli niekiedy rdzenie dwuzgłoskowe trafiają się w przymiotnikach, to są to przymiotniki pochodne, utworzone od rzeczowników z rdzeniami dwuzgłoskowemi, np. iastręb'{-i).

2) Rdzenie zaimkowe mają, jako możliwość, dwie charakterystyczne właściwości: po pierwsze, mogą się składać z jednego tylko fonematu, który jest wówczas zawsze niezgłoskotwórczy, np. t{-o), i{-e); po drugie, mogą się kończyć fonematem samogłoskowym, nietylko niezgłoskotwórczym, lecz i zgłosko-twórczym, np. muz {mój), tfui {twój), ja, ty.

Poza tern rdzenie zaimkowe fonologicznie mogą być zespołami niezgłoskowemi bądź co najwyżej jednozgłoskowemi, a właściwy im skład ilościowy fonematów nie przekracza pięciu,