prof. nadzw. dr hab. Tomasz Frołowicz
METODYKA
WYCHOWANIA FIZYCZNEGO
Studia I stopnia
Wykład 12
Wykład 12
Wychowanie jest to sztuka, której nikt dotąd nie umie,
jest to kurs, który jakaś dobra głowa dopiero ma uło\
yć.
Jędrzej Śniadecki
Tomasz Frołowicz Studia I stopnia
Metodyka WF Wykład 12
LEKCJA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO
formy organizacyjne
Tomasz Frołowicz Studia I stopnia
Metodyka WF Wykład 12
Co warto i co mo\
na zrobić?
Treść działania pedagogicznego
Jak nale\
y postępować, aby cel osiągnąć?
W jaki sposób? Jak zorganizować?
Metoda działania pedagogicznego Forma działania pedagogicznego
Tomasz Frołowicz Studia I stopnia
Metodyka WF Wykład 12
Metody
1. Sposoby dochodzenia do celu.
2. Sposoby stawiania uczniów w sytuacjach zadaniowych,
dotyczących:
- rozwijania umiejętności ruchowych,
- kształtowania sprawności fizycznej,
- rozwijania wiedzy na temat zdrowia, wypoczynku,
- rozwijania wiedzy na temat zdrowia, wypoczynku,
sportu i urody,
- kształtowania postawa wobec zdrowia, wypoczynku,
sportu i urody.
Tomasz Frołowicz Studia I stopnia
Metodyka WF Wykład 12
Formy
1. Zewnętrzny kształt
2. Sposoby zorganizowania aktywności uczniów
dotyczące:
- przebiegu procesu edukacji,
- prowadzenia ćwiczeń,
- podziału grupy uczniów,
- podziału grupy uczniów,
- uporządkowania grupy uczniów.
Tomasz Frołowicz Studia I stopnia
Metodyka WF Wykład 12
Relacja między metodami i formami
(problemy terminologiczne)
Metoda
Forma
zabawowa
zabawowa
klasyczna
!
!
Metoda Forma
małych obwodowa
?
obwodów
Tomasz Frołowicz Studia I stopnia
Metodyka WF Wykład 12
Specyficzna organizacja zajęć WF obok specyficznych treści
jest czynnikiem w największym stopniu decydującym
o odmienności tej dziedziny edukacji.
Skutki wadliwej organizacji zajęć WF:
- ograniczenie efektywności zajęć,
- zagro\
enie bezpieczeństwa uczniów,
- obni\
enie motywacji uczniów.
- obni\
enie motywacji uczniów.
Sprawna organizacja nie jest celem zajęć WF, ale jest
warunkiem efektywności i bezpieczeństwa. Poniewa\
czas
przeznaczony na czynności organizacyjne jest niezbędnym
kosztem (w pewnym sensie jest stratą czasu), tylko te
czynności organizacyjne są uzasadnione, które sprzyjają
osiąganiu celów lekcji (efektywności) przy zachowaniu
odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa.
Tomasz Frołowicz Studia I stopnia
Metodyka WF Wykład 12
dziewczęta chłopcy
kcal
120
104,21
90,63
100
70,1774,57
80
60
35,47
30,6
40
23,5326,05
20
0
lekcja lekcja wf przerwa przerwa-suma
Całkowity wydatek energetyczny podczas lekcji i przerw w szkole (w kcal)
dzieci w I klasie szkoły podstawowej (na przykładzie szkół śląskich)
Suma całkowitego wydatku energetycznego w czasie wszystkich (3) przerw
w ciągu jednego dnia stanowi wartość wy\
szą od wydatku uzyskanego podczas
lekcji wychowania fizycznego.
Co w takiej sytuacji mo\
na powiedzieć o treści i organizacji lekcji?
Tomasz Frołowicz Studia I stopnia
Metodyka WF Wykład 12
Formy organizacyjne
Formy organizacji procesu dydaktycznego
Formy organizacji aktywności uczniów
(fizycznej, poznawczej)
Formy podziału uczniów
Formy uporządkowania (ustawienia) uczniów
Tomasz Frołowicz Studia I stopnia
Metodyka WF Wykład 12
Formy organizacyjne
Formy organizacji procesu dydaktycznego
lekcja
zajęcia pozalekcyjne
zajęcia pozaszkolne
Formy organizacji aktywności uczniów
Formy podziału uczniów
Formy uporządkowania (ustawienia) uczniów
Tomasz Frołowicz Studia I stopnia
Metodyka WF Wykład 12
Formy organizacyjne
Formy organizacji procesu dydaktycznego
Formy organizacji aktywności uczniów
frontalna
indywidualna
zespołowa (zastępy)
zespołowa (zastępy)
zespołowa z zadaniem dodatkowym
strumieniowa (tor przeszkód)
obwodowa (stacyjna)
Formy podziału uczniów
Formy uporządkowania (ustawienia) uczniów
Tomasz Frołowicz Studia I stopnia
Metodyka WF Wykład 12
Formy organizacji aktywności uczniów
- frontalna: wszyscy w tym samym czasie wykonują to samo
zadanie (ruchowe lub poznawcze),
- indywidualna: wszyscy w tym samym czasie wykonują ró\
ne
zadanie (ruchowe lub poznawcze),
- zespołowa: klasa podzielona na zespoły (zastępy), których
członkowie wykonują zadanie (najczęściej ćwiczenie) po kolei
pojedynczo lub parami, a pozostali oczekują,
- zespołowa z zadaniem dodatkowym: j.w. tylko oczekujący
wykonują dodatkowe zadanie,
- strumieniowa (tor przeszkód): uczniowie po kolei wykonują
ćwiczenia uło\
one w pewien uporządkowany ciąg,
- obwodowa (stacyjna): wszyscy ustawieni pojedynczo lub
w małych grupach przy stanowiskach ćwiczebnych (stacjach),
na sygnał, najczęściej przez ściśle określony czas, wykonują ró\
ne
ćwiczenia, po czym na sygnał przechodzą do kolejnej stacji.
Tomasz Frołowicz Studia I stopnia
Metodyka WF Wykład 12
Formy organizacyjne
Formy organizacji procesu dydaktycznego
Formy organizacji aktywności uczniów
Formy podziału uczniów
pary, trójki itd.
pary, trójki itd.
zastępy stałe
zastępy sprawnościowe
grupy, dru\
yny
Formy uporządkowania (ustawienia) uczniów
Tomasz Frołowicz Studia I stopnia
Metodyka WF Wykład 12
Formy organizacyjne
Formy organizacji procesu dydaktycznego
Formy organizacji aktywności uczniów
(fizycznej, poznawczej)
Formy podziału uczniów
Formy uporządkowania (ustawienia) uczniów, np.:
szereg, dwuszereg
rząd, dwurząd (kolumna dwójkowa)
koło, półkole
rozsypka
Tomasz Frołowicz Studia I stopnia
Metodyka WF Wykład 12
Elementy (składowe) organizacji
- dobór i kolejność ćwiczeń: w trosce o płynność i brak zbędnych
czynności organizacyjnych,
- kierowanie zespołem uczniów: wybór odpowiednich form
organizacji aktywności, podziału i uporządkowania uczniów oraz
właściwe ustawienie nauczyciela wobec ćwiczących,
- wykorzystanie miejsca ćwiczeń: dostosowanie form
- wykorzystanie miejsca ćwiczeń: dostosowanie form
organizacyjnych do wielkości miejsca ćwiczeń, rodzaju podło\
a
i stosowanych przyborów oraz przyrządów,
- posługiwanie się środkami dydaktycznymi (przyborami,
przyrządami, planszami itd.): wcześniejsze przygotowanie
i uporządkowanie rozdawania, wykorzystywania i składania,
- pokaz: z perspektywy organizacyjnej, uporządkowanie uczniów,
zapewniające efektywną obserwację.