Panzerkampfwagen V Panther II

(prototyp)

W drugiej połowie 1942 roku niemieccy konstruktorzy rozpoczęli pracę nad potężniejszą i większą wersją Pantery z nowo opracowanym podwoziem. W styczniu 1943 roku Adolf Hitler wyraził zgodę na opracowanie Pantery ze zwiększoną grubością pancerza specjalnie na potrzeby Frontu Wschodniego. Projekt ten oznaczony jako Panther (2) II prowadzony był jednocześnie z projektem Tiger II. W lutym 1943 roku zdecydowano, że czołg Panther II powinien być konstrukcyjnie podobny do wozu Tiger II i posiadać szereg wspólnych części jak: gąsienice, układ napędowy, zawieszenie i koła jezdne. Było to spowodowane próbą ujednolicenia procesu produkcyjnego. Wymiarami Panther II był zbliżony do czołgu Panther Ausf G. Kadłub konstrukcją przypominał wariant z późnego modelu Pantery Ausf G, posiadał jednak liczne modyfikacje, w tym rozmieszczenie wyposażenia obserwacyjnego i nową pokrywę silnika. W porównaniu z produkowanymi wcześniej modelami Panter znacznie zwiększono też grubość pancerza - boczny miał 60mm a przedni 100mm. Planowano uzbroić czołg Panther II w najnowsze działo 75mm KwK 42 L/100 lub nawet 88mm KwK 43 L/71 (bez hamulca wylotowego), montowane w nowo opracowywanej wąskiej wieży - Schmallturm (skonstruowanej w 1944 roku przez firmę Rheinmetall).

Wariant produkcyjny wieży Schmallturm dla czołgu

Panzerkampfwagen V Panther Ausf F.

Wieża Schmallturm z Pantery II różniła się nieznacznie od wież opracowywanych dla wozów Panther Ausf F. Grubość pancerza tych wież znacznie zwiększono w porównaniu z modelami z wcześniejszych Panter. Pancerz frontowy miał 120 - 125mm grubości, jarzmo działa 150mm, boki i tył po 60mm i górna powierzchnia 30mm grubości. Wieża Schamllturm była przystosowana do zainstalowania urządzenia na podczerwień i dalmierza teleskopowego. Modyfikacje te spowodowały, że masa czołgu Panther II wzrosła do 47 ton. Pojazd miał być napędzany nowym silnikiem Maybach HL 234 o mocy 900KM, z 8-biegowym hydraulicznym układem napędowym. Ponieważ jednak silnik ten spodziewano się ukończyć dopiero w sierpniu 1945 roku zastosowano jednostkę napędową Maybach HL 230 P 30, Maybach HL 234 zaś miał znaleźć zastosowanie w przyszłych modelach Panter. Wierzono, że Panther II będzie miał podobne osiągi co czołg Panther Ausf G, gdyby jednak doszło do produkcji tych pojazdów najprawdopodobniej natrafiono by na takie same problemy co w wozach Tiger II. Przede wszystkim duża masa i wysokie zużycie paliwa znacznie ograniczało ich mobilność. Niewiadomą stanowiło też to jakich modyfikacji dokonano by w Panterach II po testach w warunkach bojowych.

Panther II z wieżą z modelu Ausf G.

W marcu 1943 roku postanowiono, że produkcja pierwszej serii czołgów Panther II powinna się rozpocząć pod koniec 1943 roku lub na początku 1944 roku, a do wiosny tego samego roku ma ruszyć produkcja seryjna. 20 maja 1943 roku Rheinmetall-Borsig wystąpił z propozycją opracowania dla tych wozów specjalnej wieży obrony przeciwlotniczej z czterema działkami 20mm MG 151/20, jednak nie doszło nawet do opracowania prototypu tej konstrukcji. Na początku 1944 roku zakłady MAN (Maschinenfabrik Augsburg-Nuremberg) zgodziły się na wybudowanie dwóch prototypów, lecz początkach 1945 roku udało się w ukończyć tylko jeden, bez nowo skonstruowanej wieży Schmallturm. 4 maja 1944 roku zdano sobie sprawę, że niemiecki przemysł nie jest w stanie rozpocząć produkcji czołgów Panther II, dlatego też porzucono ten projekt na korzyść dalszych prac nad pojazdami Panther Ausf G/F w oparciu o doświadczenia wyniesione z konstrukcji Panther II. 3 czerwca wszystkie zakłady mające wytwarzać Pantery II otrzymały nakaz rozpoczęcia budowy czołgów Panther.

Jako, że nie ukończono w pełni prac nad wieżami Schmallturm prototyp wozu Panther II wyposażono w celach testowych w nową wieżę Ausf G (wybudowaną w marcu/kwietniu 1945 roku), uzbrojoną w działo 75mm KwK 42 L/70 i przystosowaną do instalacji urządzenia na podczerwień i dalmierza teleskopowego. Możliwe, że czołg ten został użyty bojowo, jednak brak na to dowodów. Niektóre źródła mówią natomiast, że wieżę Ausf G zainstalowali Amerykanie po tym jak zdobyli podwozie tego pojazdu. Niemieccy konstruktorzy planowali również wybudować pojazd Jagdpanther II w oparciu o podwozie Panther II, lecz projekt ten nie doczekał się nawet prototypu. Miał on być uzbrojony w działo 128mm. Po zdobyciu przez Armię Amerykańską jedyny prototyp czołgu Panther II przewieziono w celach testowych do Aberdeen Proving Grounds w stanie Maryland. Później przekazano go do Patton Armor Museum w Fort Knox, gdzie można go oglądać do dnia dzisiejszego.

Na zdjęciach: Panther II z Patton Armor Museum w Fort Knox.

(zdjęcie udostępnił Jared Grimmer)

Dane techniczne czołgów Panther II

Masa	47000kg
Załoga	5
Silnik	Maybach HL 230 P 30 / 12-cylindrowy / 700KM
Prędkość	Na drodze: 55km/h W terenie: 30 - 40km/h
Zasięg	Na drodze: 240km W terenie: 146km
Zbiornik paliwa	700 litrów
Długość	6,60m (bez działa) -,--m (z działem)
Szerokość	3,40m
Wysokość	2,90m
Uzbrojenie	88mm KwK 43 L/71 2 x 7,92mm MG (1 w kadłubie) (1 sprzężony)
Amunicja	88mm - 80 sztuk
Pancerz	16 - 150mm

3

238

---