[50][88]Oto Wacken Open Air,|największy festiwal metalowy świata.
[90][126]Co roku ponad 70 000|fanów metalu z całego świata
[128][173]zbiera się w tej części Niemiec,|by świętować swój ukochany heavy metal.
[175][194]Nazywam się Sam Dunn.
[194][233]Pierwszy raz byłem tu kręcąc|"Metal: A Headbanger's Journey".
[235][281]Metal to nie tylko muzyka,|ale kultura outsiderów.
[282][316]Pasja muzyków i fanów|zwaliła mnie z nóg.
[386][426]Mój film był jedynie zarysem,|antropologią heavy metalu.
[426][450]Jest dużo więcej|do opowiedzenia.
[456][502]Przez 40 lat heavy metal|podzielił się na dziesiątki odłamów -
[503][548]jak thrash metal, glam metal,|nu metal, prog metal, grunge,
[550][580]NWOBHM i wiele więcej.
[581][608]Czemu metal podzielił się|na tyle podgatunków?
[608][644]I co te podgatunki wniosły|do ewolucji tej muzyki?
[652][700]Większość dokumentów dotyczy jazzu,|muzyki klasycznej i bluesa.
[702][736]O metalu zawsze było za mało.
[737][782]Więc to jest moja nowa podróż,|dotycząca rozwoju heavy metalu.
[889][925]{y:b}::Project HAVEN::|::prezentuje::
[927][974]{y:b}Metal Evolution|S01E01 Pre Metal
[976][1018]{y:b}Tłumaczenie:|Goldilox
[1459][1509]Wyprawa do 40-letniej historii|heavy metalu to poważne zadanie.
[1511][1543]Ale zanim zajmę się|ewolucją tego gatunku,
[1544][1596]zacznę od zadania ważnego pytania...|Kogo przyciąga muzyka metalowa?
[1598][1618]To muzyka dla outsiderów.
[1619][1656]Heavy metal rozwiązał mi wiele problemów,|kiedy byłem nastolatkiem.
[1657][1705]Gdy nie mogłem wyrazić siebie|lub byłem sfrustrowany, szedłem do pokoju,
[1707][1746]włączałem nagranie metalowe|i odczuwałem natychmiastową ulgę.
[1747][1776]Jest w tym podniecenie i moc
[1777][1818]oraz gniew, prowadzący|do wybuchu przy wszystkich.
[1820][1833]O to chodzi w metalu.
[1834][1893]Pomachać głową to fajne uczucie.|To wyzwala we mnie jakieś reakcje chemiczne.
[1895][1932]Heavy metal to najlepszy hałas,|jaki kiedykolwiek stworzono.
[1934][1966]Heavy Metal pcha cię|do życia na maksa.
[1966][2012]Pcha cię tak, że docierasz|do granicy chaosu.
[2012][2087]Daje ci możliwość wyrażenia,|że nie dasz się zamknąć w systemie.
[2088][2131]Wszystko, co w życiu robię,|ma w sobie agresję i intensywność.
[2133][2182]Ma to związek z uczuciami,|które ta muzyka we mnie wywołała za młodu.
[2184][2251]Jest w tym szaleństwo|i wyrzucenie zasad przez okno.
[2252][2282]Rock 'n' roll generalnie|jest ważny w odreagowaniu.
[2284][2338]Bez niego byłoby więcej|przemocy i problemów
[2340][2378]wśród ludzi w wieku|od 16 do 25 lat.
[2481][2492]Metal jest plemienny.
[2492][2544]Jest coś plemiennego w skakaniu razem|do tego samego rytmu.
[2544][2577]Ludzie machają głowami,|pocą się i wpadają na innych.
[2579][2635]Na koncertach przeżywają|coś wspólnego.
[2636][2684]Koncert heavy metalowy|stał się takim oczyszczeniem.
[2690][2706]Formą rytuału.
[2708][2748]Metal jest świętem|wspólnoty i przyjaźni
[2748][2796]między ludźmi z genetyczną|lub emocjonalną predyspozycją
[2798][2832]skłaniania się ku tego rodzaju|agresywnej muzyce.
[2832][2885]Ta agresja jest zebrana,|kontrolowana i skupiona.
[3092][3121]Spotkania z muzykami|uświadomiły mi,
[3121][3149]że siła wspólnoty|i agresji w muzyce metalowej
[3150][3174]łączą ludzi na bardzo|głębokim poziomie.
[3178][3213]Zaciekawiło mnie,|co dzieje się w naszym mózgu,
[3214][3240]gdy czujemy agresję|w czasie słuchania metalu.
[3244][3293]Więc znalazłem neurolog,|uczącą na Uniwersytecie McMaster.
[3294][3339]Chcę się od niej dowiedzieć,|skąd pochodzi uczucie siły i agresji,
[3339][3356]kiedy słuchamy metalu.
[3434][3456]- Pani jest pewnie Laurel.|- Tak, miło mi.
[3456][3469]Ja jestem Sam,|miło mi poznać.
[3470][3529]Zajmujemy się tu rozwojem słuchu|i jego wpływem na mózg.
[3531][3578]Jak ludzie słyszą i reagują,|szczególnie gdy idzie o muzykę.
[3580][3617]Założymy ci siatkę|z czujnikami na głowę.
[3619][3640]W czasie słuchania|różnych utworów muzycznych,
[3641][3667]będziemy mierzyć reakcje mózgu.
[3940][4007]Metal uważany jest za gwałtowny.|Intensywność i zniekształcenie dźwięku
[4009][4050]obniża świadome myślenie|oraz zahamowania.
[4052][4077]Wszyscy są zdolni|do gwałtownych zachowań.
[4078][4130]Z drugiej strony|lubimy czasem tracić kontrolę.
[4131][4150]A gdy dzieje się to|w bezpiecznym środowisku,
[4151][4166]to może być pozytywne.
[4176][4219]W heavy metalu jest coś,|co przemawia do "gadziego mózgu".
[4220][4268]Nie przemawia do intelektu|ani samych procesów myślowych.
[4269][4321]To po prostu sprawia,|że czujecie się zajebiście.
[4322][4355]To jest wentyl.|Nic innego wam go nie da.
[4356][4393]Wychodzisz na scenę i szalejesz.|Ludzie skaczą ze sceny.
[4394][4428]I jest zabawa.|O nią tu chodzi, a nie o przemoc.
[4430][4457]Możesz być poobijany|i zmęczony następnego dnia,
[4458][4489]ale to jak masaż,|po którym czujesz się świetnie.
[4489][4530]W metalu możesz|uwolnić część siebie,
[4531][4582]która jest agresywna,|ale tak naprawdę nie zagraża.
[4648][4672]Heavy metal może wydawać się|pełen przemocy i agresji
[4672][4685]dla ludzi z zewnątrz.
[4688][4708]Nauczyłem się jednak,|że agresja w metalu
[4708][4742]daje pozytywne uwolnienie emocji|dla muzyków oraz fanów.
[4752][4796]Teraz już lepiej rozumiem,|co ludzi pociąga w metalu.
[4797][4820]Ale skoro serial dotyczy|ewolucji metalu,
[4820][4860]muszę zrozumieć jakie zmiany w nim zaszły|w 40-letniej historii.
[4864][4902]I jak stał się|tak złożonym fenomenem.
[4904][4965]Wybiorę się więc w podróż do 40 miast|w 12 krajach, na 3 kontynentach.
[4966][5046]Pojadę z Birmingham do Los Angeles,|przez Mississippi do Santiago w Chile.
[5053][5087]Spotkam ponad 300 muzyków,|fanów oraz ekspertów,
[5089][5106]żeby dokopać się|do korzeni metalu
[5106][5146]i dowiedzieć się, czemu podzielił się|na ponad dwa tuziny podgatunków.
[5150][5185]Ale najpierw cofnę się|na sam początek.
[5185][5232]Co zapoczątkowało tę muzykę?|Gdzie zaczął się heavy metal?
[5329][5389]Narodziny heavy metalu to temat rozmów|wśród muzyków, fanów i ekspertów.
[5390][5431]Większość się zgadza,|że narodził się w lutym 1970,
[5431][5468]w Birmingham, gdy Black Sabbath|wydał swój debiutancki album.
[5471][5483]"Black Sabbath".
[5577][5618]Album był cięższy i mroczniejszy|niż jakikolwiek przed nim.
[5619][5649]Zawsze chciałem ich zapytać|o muzyczne korzenie.
[5653][5694]Skąd Black Sabbath czerpał inspirację|dla tych ciężkich dźwięków.
[5701][5763]Wracając do pierwszego albumu,|jak opisałbyś dźwięk, który stworzyliście?
[5765][5796]Ciężko powiedzieć,|to się stało samo.
[5796][5826]Tak sobie jammowaliśmy|i to się pojawiło.
[5826][5856]Pewnego ranka powstał|kawałek "Black Sabbath".
[5857][5912]Tony zarzucił riff,|a Ozzy zaczął śpiewać.
[5913][5941]To się w zasadzie|napisało samo.
[6053][6097]Skąd przyszła inspiracja|dla tego otwierającego riffu?
[6098][6135]Pamiętam, jak grałem kawałek "Mars"|z Planet Suite...
[6150][6174]na basie w czasie próby.
[6175][6214]Pod wpływem tego,|Tony zaczął grać...
[6219][6248]Coś jak na Tritonie.
[6249][6311]Geezer próbował grać "Marsa".
[6311][6359]Pojawił się Tony|i zagrał dłuższe nuty.
[6400][6442]Dostałem gęsiej skórki.|Nie mówię, że Tony zerżnął riff od Holsta,
[6442][6473]ale możecie to usłyszeć|w muzyce.
[6634][6683]Początkową inspiracją Black Sabbath|była muzyka klasyczna.
[6683][6732]Ciekawe, czy inspirowała również|innych muzyków metalowych.
[6734][6768]Pojechałem do Niemiec,|do Uliego Jona Rotha,
[6769][6787]który jest ekspertem|od muzyki klasycznej
[6787][6810]i byłym gitarzystą Scorpions.
[6810][6850]Porozmawiać z nim o połączeniu|klasyki i heavy metalu.
[6899][6932]Czemu tylu metalowych gitarzystów
[6933][6972]czerpie z kompozytorów|muzyki klasycznej?
[6973][7008]Choćby Eddie Van Halen, Randy Rhoads,|ty sam i wielu innych.
[7008][7062]To chyba jest wrodzone|pragnienie rozwoju.
[7063][7124]Przeszłość pełna jest|wyśmienitych muzyków.
[7124][7183]I myślisz sobie: "Co oni zrobili?|Może dałoby się zrobić coś podobnego?".
[7185][7225]Zwłaszcza, gdy jesteś młody,|wydaje się to ekscytujące.
[7227][7290]Szczególnie, kiedy chcesz|grać szybko i płynnie.
[7291][7316]Muzyka klasyczna tego uczy.
[7390][7423]Jako młody fan metalu uważałem,|że inna muzyka to syf.
[7424][7462]Klasyka i jazz nie bawiły.
[7462][7525]Jako gitarzysta zrozumiałem,|że kunszt Eddiego Van Halena, Yngwiego Malmsteena,
[7526][7563]mają coś wspólnego|z doskonałością Paganiniego.
[7563][7591]Doceniłem nie tylko muzykalność,|ale i fakt,
[7591][7625]że wielu niemetalowych muzyków|wniosło coś do własnych gatunków.
[7625][7638]Bardzo mnie to zainspirowało.
[7780][7818]Dla wielu muzyków metalowych|klasycy tacy jak Paganini
[7818][7849]byli czymś więcej niż inspiracją.|Stali się ich obsesją.
[7850][7892]Gdyby dziś żył Paganini|i grał na Stratocasterze przez Marshalla,
[7894][7936]byłby szwedzkim wiruozem|Yngwiem Malmsteenem.
[8060][8119]Wprowadziłeś odważnie muzykę klasyczną|do metalu wcześniej niż ktokolwiek inny.
[8120][8176]W telewizji widziałem rosyjskiego skrzypka,|który grał jak szaleniec.
[8176][8191]Nie mogłem w to uwierzyć.
[8230][8271]Na końcu powiedzieli,|że to Niccolo Paganini "24 CAPRICCIO".
[8271][8314]Byłem pod wrażeniem.|Gdybym umiał takie pasaże,
[8314][8355]melodie, arpeggia|zagrać na gitarze,
[8356][8379]to by było cudownie.|Więc gdy to usłyszałem,
[8380][8398]już wiedziałem,|że to jest to.
[8414][8474]Paganini miał wyborną technikę.|Chciałem rzucić sobie wyzwanie.
[8475][8531]Nie była to droga na łatwiznę.|Zawsze chciałem być coraz lepszy.
[8531][8579]Granie coraz bardziej ambitnych|utworów klasycznych było dla mnie rozwojem.
[8606][8656]Nie chciałem grać bezpiecznie,|dochodziłem do arpeggio na sześć strun.
[8657][8674]A ludzie ciągle mi mówili,|żebym zwolnił.
[8675][8719]"Zwolnij, pamiętaj,|że mniej znaczy więcej".
[8720][8755]Jak to możliwe?|Jak mniej może znaczyć więcej?
[8755][8777]To niemożliwe.|Więcej to więcej.
[8830][8880]Wirtuozeria muzyki klasycznej|była inspiracją dla metalowych gitarzystów.
[8881][8914]Ale że w heavy metalu|wirtuozeria nie kończy się na gitarze,
[8914][8946]wybrałem się do Londynu|na spotkanie z Robem Halfordem,
[8947][8990]legendarnym wokalistą Judas Priest,|dowiedzieć się, jak muzyka klasyczna
[8991][9014]wpłynęła na jego podejście|do metalowego wokalu.
[9016][9054]Zanim zostałem zawodowym wokalistą,|pracowałem jakiś czas w teatrze
[9054][9092]i obserwowałem z boku sceny|wystawiane opery.
[9092][9144]Obserwowałem publiczność i aktorów.|To było intrygujące.
[9145][9188]Byłem zafascynowany potęgą głosu|i tego, co może zdziałać.
[9275][9306]Pavarotti był moim|wielkim idolem,
[9307][9372]potęga jego strun głosowych|była zdumiewająca.
[9372][9422]Jako wokalista zawsze starałem się|wnieść trochę dramatyzmu.
[9516][9555]Rob Halford ma zdolności|śpiewaka operowego.
[9555][9585]Co taki styl wokalny|wnosi do metalu?
[9585][9648]Opera jest ambitna muzycznie,|zwłaszcza dla śpiewaków.
[9650][9714]Dużo cięższa niż rock.|Zauważyłem u Roba, Bruce'a i u siebie,
[9715][9781]że jesteśmy bardzo teatralni.|Umiemy wzbudzić emocje u publiczności.
[9896][9956]Zawsze, gdy śpiewam utwór,|dużą część stanowi teatr umysłu.
[9958][9993]To jak granie dramatu|poprzez muzykę.
[9994][10042]Nie twierdzę, że to ten sam|poziom co klasyczna opera,
[10043][10084]ale staramy się wpłynąć|na wyobraźnię ludzi.
[10086][10133]Trauma, intensywność,|zazdrość, wściekłość i zemsta.
[10134][10165]Znajdziecie to w metalu,|tak jak i w operze.
[10166][10218]Jest tam namiętność,|uczucia i emocje.
[10220][10264]O to chodzi w metalu,|o tę wizualną część.
[10265][10306]Heavy metal w zasadzie|jest agresywny.
[10308][10345]To wielka, ciężka,|militarna i przerażająca muzyka.
[10347][10371]Termin "heavy metal"|pojawił się później,
[10372][10407]ale idea ciężkiej muzyki|sięga dawnych czasów.
[10408][10440]Taką muzykę grał Wagner|w salach koncertowych,
[10440][10469]na swoich wielkich instrumentach|z olbrzymimi orkiestrami.
[10469][10522]Celem było wstrząsanie|ścian oraz świata potęgą muzyki.
[10902][10948]Większość muzyków zgadza się,|że podstawą muzyki rockowej jest blues.
[10950][10968]Który narodził się,|gdy Robert Johnson
[10968][10997]stanął na skrzyżowaniu|Clarksdale w Mississippi
[10998][11032]i sprzedał duszę diabłu|za życie z muzyki.
[11034][11066]Ale gdy dorastałem,|moje ulubione zespoły
[11066][11105]jak Iron Maiden czy Metallica|zupełnie nie przypominały bluesa.
[11108][11144]Więc co właściwie łączy|blues i heavy metal?
[11146][11207]- Czy coś łączy blues i heavy metal?|- Łączy je coś istotnego.
[11208][11264]Brytyjscy muzycy, od Stonesów|przez The Yardbirds do Mot�rhead,
[11266][11293]wszyscy oni słuchali bluesa.
[11295][11376]Hard rockowe i metalowe kapele|zaczynały od bluesowych riffów.
[11376][11398]Od tego wszyscy zaczynaliśmy.
[11400][11444]Siedziałem w chacie|u ojca w ogrodzie i grałem bluesa.
[11554][11580]Wiem, że jesteś fanem bluesa.
[11580][11629]Co łączy wczesnego bluesa|i nowoczesny metal?
[11630][11666]Oba gatunki bazują na riffach.
[11666][11719]Wiele bluesowych kawałków ma riff,|który się powtarza.
[11719][11746]W heavy metalu jest tak samo.
[11747][11795]Riffami starasz się wyrazić|wszelkie emocje.
[11796][11852]Riff stanowi dużą część arsenału|każdego rockowego gitarzysty.
[11853][11884]Na przykład utwór Metalliki|"Hit The Lights".
[12014][12043]Utwór składa się z riffów|w trzech różnych tempach.
[12044][12086]Skaczesz z jednej sekcji do drugiej.|Zmiany riffów brzmią wspaniale.
[12156][12183]Blues jest równie mroczny|jak heavy metal.
[12185][12238]W tamtych czasach nikt|nie poruszał tych tematów.
[12239][12268]To miało pazur.
[12268][12294]Prawdziwy blues to Robert Johnson|"Howlin' Wolf".
[12294][12356]Brzmiał mrocznie i brudno.|Bluesmeni mieli ochrypłe głosy.
[12504][12551]Śpiew Howlina Wolfa brzmiał|jak u frontmana metalowej kapeli.
[12552][12574]Odnalazłem gitarzystę,|Huberta Sumlina,
[12574][12611]ostatniego żyjącego członka|kapeli Howlina Wolfa.
[12614][12648]Z pierwszej ręki dowiemy się,|jaki był Wolf.
[12740][12763]Tak to się robi, człowieku.
[12765][12824]Jak Howlin' Wolf wpłynął|na twój styl grania na gitarze?
[12825][12885]Muszę powiedzieć, że nigdy nie widziałem|nikogo mu podobnego.
[12890][12955]Nie miał wykształcenia,|ale znał riffy, muzykę i uczucia.
[12956][12988]Mawiał, że muzykę trzeba czuć.
[12990][13014]Opowiedz o jego głosie.
[13015][13054]Miał taki głos,|że aż mnie przerażał.
[13144][13211]Jego ksywa to nie był żart.|Ten głos brzmiał jak z piekła rodem.
[13212][13272]Tu właśnie jest ten związek|między twórcami heavy metalu
[13272][13298]a Howlinem Wolfem.|Bez wątpienia.
[13374][13427]U metalowych wokalistów|wyczuwa się korzenie w bluesie.
[13429][13474]Emocjonalne przesłanie bluesa|da się znaleźć i w metalu.
[13476][13500]Prymitywny dźwięk|pochodzący z duszy.
[13500][13597]Pierwotny, jaskiniowy,|bazujący na instynktach.
[13672][13708]Blues i heavy metal|muzycznie są połączone.
[13710][13762]Chcę jeszcze zbadać jeden gatunek,|przewijający się w historii metalu: Jazz.
[13777][13835]Nigdy nie sądziłem, że metal|i jazz mogą mieć coś wspólnego.
[13837][13881]Więc czy jazz wpłynął|na heavy metalowych muzyków?
[13898][13947]Większość jazzu to gówno.|Brzmi jak to, czym jest...
[13948][14008]kiepsko przemyślaną masturbacją.|Grają takie...
[14010][14080]Przez to jazz ma złą reputację,|ale są tam też zdumiewający muzycy.
[14081][14126]- Czy jazz miał na ciebie wpływ?|- Tak. Jeszcze jak.
[14127][14159]Mieliśmy dużą kolekcję|amerykańskich nagrań.
[14161][14202]W soboty ojciec śpiewał przy nich,|a matka grała na pianinie.
[14202][14226]Słuchałem tych wszystkich utworów.
[14266][14310]Był taki kawałek Glenna Millera,|malał, malał, aż nagle...
[14326][14358]To chyba było "In the mood".|Uwielbiałem to.
[14399][14432]Ta muzyka miała|na mnie wielki wpływ.
[14432][14460]Próbowałeś przenieść to|do utworów Sabbatów?
[14460][14517]Pewnie. Możesz usłyszeć swing|chociażby w "Fairies".
[14532][14589]Kiedy robisz coś takiego, to swing.|Kapela dobrze to znała.
[14672][14690]Bill Ward był|jazzowym perkusistą.
[14690][14714]Jak słyszycie to,|co grał na bębnach,
[14714][14770]to nie jest mocne granie,|ale taki jazz.
[14770][14808]Iommi i Geezer Butler|też grali jazzowo.
[14810][14854]Ciężko grająca kapela,|ale z jazzową wkładką.
[14855][14880]Tak się pojawił heavy metal.
[14880][14910]Czemu jazz inspiruje|tylu muzyków metalowych?
[14910][14938]Bo mistrzowsko opanowali|grę na instrumentach.
[14947][15005]Jazzowe kawałki|przerabiało się na rocka.
[15007][15048]Rockowa perkusja to sztuka.|Tak samo jazzowa.
[15050][15087]Buddy Rich|był utalentowanym zwierzakiem.
[15088][15154]Grał narowiście, agresywnie.|Był ikoną perkusistów.
[15185][15230]Pamiętam, jak widziałem w telewizji|Buddy'ego Richa, kiedy byłem mały.
[15231][15304]Zachwyciła mnie jego energia|i prędkość z jaką uderzał w bębny.
[15304][15321]Wtedy wybrałem perkusję.
[15323][15385]Grał thrashowo, nim powstał thrash.|Jak popatrzycie na prędkość jego rąk...
[15387][15429]Nigdy nie było lepszego|bębniarza od niego.
[15465][15492]Gdy zacząłem grać metal,|to było coś dla mnie.
[15493][15514]Chciałem grać coś innego,|podniecającego.
[15514][15541]Przenieść grę na wyższy poziom.
[15624][15692]Czy to blues, jazz czy klasyka,|lepiej już rozumiem korzenie metalu.
[15694][15735]Ale w gatunkach tych brakuje|najważniejszego elementu heavy metalu:
[15736][15760]dźwięku zniekształconej|gitary elektrycznej.
[15762][15795]Więc skąd się wziął w metalu|ten elektryczny dźwięk?
[16142][16192]Muzyka klasyczna, jazz i blues|stworzyły podwaliny dla heavy metalu.
[16194][16240]Ale najbardziej oczywistym|poprzednikiem metalu jest rock 'n' roll.
[16240][16286]Przybyłem do Sun Studio w Memphis,|które jest domem muzyki rockowej.
[16288][16321]Dowiemy się, jakie konkretnie|elementy rocka
[16321][16360]stały się zasadniczą częścią|brzmienia heavy metalowego.
[16454][16487]Czemu rock narodził się|w Sun Studio?
[16489][16536]Wszystko zaczęło się od pewnego nagrania,|które zarejestrowano tu w 1951.
[16536][16578]Utwór "Rocket 88"|kapeli Jackie Brenston i Delta Cats.
[16580][16652]Mam pierwszą kopię nagraną|przez Sama Phillipsa.
[16654][16712]Sam Phillips to najważniejszy producent|w historii muzyki amerykańskiej.
[16714][16749]Sam zawsze dążył do tego,|żeby wszystko brzmiało inaczej.
[16750][16808]Ike Turner przybył do Sun Studia|w roku 1951, żeby nagrać "Rocket 88".
[16810][16845]Od tego dźwięku padł głośnik.
[16845][16883]A Sam na to: "Niesamowite,|chcę tego dźwięku".
[16883][16909]Plotka głosi,|że gitarzysta Willie Kizart
[16909][16949]wyciągnął wzmacniacz z samochodu|i postawił go na dachu.
[16952][16984]Położył go na plecach,|zrobił dziurę w głośniku
[16985][17010]i wypchał ją gazetami.
[17011][17051]Sam zachwycił się dźwiękiem|dziurawego wzmacniacza.
[17053][17112]Było to pierwsze w historii|nagranie zniekształconej gitary.
[17174][17200]Poza zniekształceniem dźwięku gitary,
[17202][17235]kolejnym wkładem lat 50.|do muzyki heavy metalowej
[17236][17275]było pojawienie się dzikich,|rock and rollowych wokalistów.
[17408][17444]Gdy pierwszy raz usłyszałem jak Jerry Lee|śpiewa "Whole Lotta Shakin' Goin 'On",
[17445][17460]strasznie chciałem też tak brzmieć.
[17460][17508]Była w tym taka surowa, zwierzęca,|niewyrobiona nuta.
[17510][17546]A dla mnie jako ułożonego,|wyrobionego młodzieńca,
[17547][17606]który uczył się Beethovena i Bacha,|było to bardzo poruszające.
[17608][17667]Rock 'n' roll w tych czasach oferował...|Ameryka bała się komunizmu.
[17669][17709]W tamtych czasach było sporo strachu,|komuniści, bomby atomowe.
[17710][17745]Ci goście reprezentowali|dzikość i wolność,
[17746][17782]nie znajdowało się tego|w innych formach pop kultury.
[17896][17918]Wychowałem się|na Little Richardzie.
[17919][17949]Nie silił się,|by jego głos brzmiał ładnie.
[17962][17981]Śpiewał tak, jak to czuł.
[17988][18019]Za to go podziwiam|i dlatego sam śpiewam.
[18020][18062]Nie wysilam się.|Jestem po prostu sobą.
[18063][18102]Więc jest powiązanie|między Little Richardem a Lemmym.
[18103][18140]Owszem i to spore.|Był wtedy moim bohaterem.
[18141][18216]Little Richard i jego "Tutti Frutti"|w roku 1955 przekroczyło wiele granic.
[18217][18265]Jego głos skrzypiał,|a dźwięk wyskakiwał z głośników.
[18336][18382]Wróćmy do innego rockersa.|Co wniósł Elvis do tej historii?
[18384][18418]Elvis był Metallicą|swoich czasów.
[18420][18480]Elvis wyniósł rock and rolla|od małej grupki fanów
[18482][18526]i udostępnił go całej Ameryce.|Elvis sprzedał rock and rolla.
[18528][18563]Nie wiem, co by się stało|z rockiem bez Elvisa.
[18564][18609]Elvis jechał pełną parą.|Robił ogromne wrażenie.
[18611][18646]Chciałem być taki jak Elvis.
[18647][18680]W Wielkiej Brytanii przywykliśmy|do bezpiecznych dźwięków.
[18682][18709]Więc kiedy Elvis zaczął|potrząsać kuprem
[18710][18762]i śpiewał o naczelniku więzienia,|wszyscy byli w szoku.
[18762][18786]/"The warden threw a party|/in the county jail". [Elvis]
[18790][18817]Jak posłuchacie tego,|a potem przełożycie na:
[18819][18856]/"I just got paid gonna fool about|/ ain't gonna save". [Deep Purple]
[18856][18869]To jak Elvis.
[18967][19009]"Jailhouse Rock" po przerobieniu|i dorzuceniu metalu
[19011][19046]zaczyna brzmieć|jak metalowy blues.
[19162][19202]Zanim pojawiły się kapele|takie jak Deep Purple,
[19203][19234]we wczesnych latach 60.|rock and roll przeszedł fazę,
[19234][19258]która daleka była|od heavy metalu.
[19259][19287]Elvis poszedł do wojska,|Little Richard stał się religijny,
[19287][19328]a Buddy Holly zmarł.|W jakim stanie był wtedy rock?
[19328][19385]Z rockiem było fatalnie.|Elvis w wojsku, reszta w więzieniu.
[19386][19422]Pojawił się Frankie Avalon z:|"Wenus, jeśli możesz,
[19424][19453]przyślij mi panienkę|dla odrobiny frajdy".
[19578][19612]Więc rozumiem, że muzyka|w Ameryce stała się bezpieczna.
[19612][19637]Bardzo bezpieczna i przemysłowa.
[19638][19669]Czasem nie miałem pewności,|który wokalista to śpiewa.
[19671][19702]Mieli taki typowy styl|z włosami zaczesanymi do tyłu.
[19704][19760]Piosenki były proste,|o misiaczkach i miłości.
[19762][19799]To był taki fałszywy|rock and roll. Ludzie udawali.
[19801][19857]W kulturze pojawiła się pustka,|czekająca na wypełnienie czymś podniecającym.
[20015][20058]Na początku lat 60. rock przeniósł się|z USA do Anglii.
[20058][20086]Rozpoczęło to słynną|"Inwazję brytyjską".
[20088][20140]Z tych kapel do historii heavy metalu|należy włączyć The Kinks.
[20140][20168]"You Really Got Me"|był pionierskim kawałkiem.
[20170][20216]Co was inspirowało przy brzmieniu gitary|na pierwszym albumie?
[20216][20279]To brzmienie znaleźliśmy|pół roku przed nagrywaniem płyty.
[20279][20330]Próbowałem różnych rzeczy,|ale brzmienie gitary było ograniczone.
[20330][20368]Można było ustawić|tylko dźwięk i głośność.
[20370][20426]W jednym sklepie znalazłem|mały wzmacniacz Elpicon.
[20427][20480]Zacząłem ciąć mu żyletką głośnik.
[20489][20552]Nie wiem dlaczego.|Ale potem dźwięk był fantastyczny.
[20675][20715]Gram akordy na trzy palce|na gitarze.
[20716][20780]Ale dzięki pociętemu wzmacniaczowi,|brzmienie było szorstkie.
[20781][20832]Akordy brzmiały super.|To było odkrycie.
[20833][20871]Czułem się bardziej|jak wynalazca niż muzyk.
[20914][20937]Pierwsze brudne brzmienie gitary,|jakie słyszałem,
[20937][21005]było w "You really got me".|Było w tym coś demonicznego.
[21006][21042]Rodzice kazali to wyłączać,|bo to takie diabelskie.
[21043][21093]Była w tym surowa,|brutalna ekspresja.
[21093][21128]Nie chodziło tam o savoir vivre,
[21128][21156]ale że mi się podobasz|i chcę cię przelecieć.
[21205][21256]Na początku lat 60.|angielska scena była w rozkwicie.
[21256][21310]Rozwijały się kluby, publiczność|i wszędzie było głośniej.
[21311][21333]Muzycy chcieli,|by było ich słychać.
[21333][21367]Chcieli utrzymać brzmienie,|ale żeby było głośniej.
[21367][21393]Estetyka głośności.
[21395][21445]Kto, według ciebie, jest|najważniejszym prekursorem metalu?
[21446][21500]Moim zdaniem Jim Marshall,|który zbudował wzmacniacze Marshall.
[21523][21546]Wraz z rozwojem rocka,|w latach 60.,
[21547][21569]zespoły zaczęły występować|w większych miejscach.
[21570][21602]Do tego potrzebowały|lepszego wyposażenia.
[21603][21646]Nazwa Marshall kojarzyła się|z ciężkością i głośnością.
[21646][21716]W tej angielskiej fabryce dowiemy się,|jak Marshall stał się ikoną heavy metalu.
[21716][21760]Mają wzmacniacz w skali do 11.|To musicie zobaczyć.
[21762][21795]Jak narodziły się|wzmacniacze Marshall?
[21795][21847]Zanim ojciec zaczął robić wzmacniacze,|pasjonował się grą na perkusji.
[21847][21894]Otworzył sklep z bębnami.|Przychodzili tam muzycy, perkusiści,
[21894][21957]czasem brali ze sobą gitarzystów.|Pete Townshend często zaglądał.
[21957][21998]Pete nie był zadowolony|z osiąganego brzmienia na Fenderze
[21998][22015]i ojciec próbował temu zaradzić.
[22015][22080]W 1962 było już 5 prototypów.|Pete wybrał jeden, który go zadowolił.
[22080][22105]Zaczął go używać|i tak się to zaczęło.
[22285][22340]Jim Marshall w zasadzie wziął|wzmacniacz Fendera Vox AC30
[22340][22411]i stworzył 100-wattowego potwora,|który był niewiarygodny.
[22411][22492]Początkowo był w jednym kawałku,|potwornie ciężki do przewiezienia.
[22492][22522]Ojciec mówi:|"Jest strasznie ciężki".
[22523][22546]Pete na to:|"Mamy ciężarówkę".
[22546][22568]Zbudował ich 12.
[22568][22608]Po kilku miesiącach Pete mówi,|że są za ciężkie.
[22608][22657]Wtedy ojciec podzielił je|na dwie części.
[22657][22698]Ten wzmacniacz jest taki,|jaki znamy obecnie.
[22699][22760]- Bez niego nie byłoby metalu.|- Townshend się przysłużył.
[22790][22843]Używając tych pierwszych Marshallów,|czuło się tę siłę.
[22843][22896]Ich moc mogła cię przewrócić,|powietrze fizycznie przesuwało się.
[22897][22920]To było szokujące, zachwycające.
[22920][22940]Tak się zaczęła rewolucja.
[22940][22979]Wszystkie zespoły musiały być|już równie głośne lub głośniejsze.
[23018][23090]Tak zaczął się wyścig głośności.|Każda kapela chciała być głośniejsza.
[23092][23136]Ale jeden amerykański gitarzysta|rozwinął brzmienie gitary rockowej
[23136][23156]poza głośność i zniekształcenie.
[23157][23209]Co zrobił Hendrix,|by nadać muzyce ciężkości?
[23209][23283]Poszerzył horyzonty gitary elektrycznej|bardziej niż ktokolwiek inny.
[23283][23322]Był innowacyjny,|naciągnął te granice.
[23323][23377]W roku 1966 nie słyszało się|niczego takiego.
[23379][23429]Poszła fama "Musicie zobaczyć Hendrixa,|gra na gitarze do góry nogami".
[23431][23475]Gra zębami i za głową.|Czegoś takiego nie widzieliście".
[23477][23542]Hendrix to była zupełna nowość.|Brzmienie elektryczne i zniekształcone.
[23544][23595]Ludzie chcieli podnieść poprzeczkę.|Teraz mieli pedał Fuzz-tone.
[23595][23642]Teraz brzmienie osiągane w studio|można było zabrać w trasę.
[23644][23675]Podłączasz się|i grasz wyczesane dźwięki.
[23677][23721]To dobre pytanie, czemu zniekształcenie|jest tak pożądane w muzyce.
[23721][23786]Pamiętam swój pierwszy pedał.|Wcześniej moja gitara brzęczała.
[23787][23832]Gdy na niego nadepnąłem,|od razu zrobiła się rockowa muza.
[23834][23874]Teraz myślę, że można to|traktować intelektualnie,
[23874][23945]głęboko w naszym DNA coś reaguje|na dźwięk podkręconego wzmacniacza.
[23945][23976]Nagle świat staje się|bardziej ekscytujący.
[23989][24035]Zwiększamy głośność,|wzmacniacze dają zniekształcenie gitar.
[24036][24063]Jest w tym embrionalne brzmienie.
[24064][24102]Inni muzycy myślą:|"Jak trochę zniekształcę gitarę,
[24104][24146]wzmocnię perkusję,|dodam grzmiący bas,
[24146][24172]do tego wrzaskliwy wokal,|to co z tego wyjdzie?".
[24174][24202]Tak pewnie wyglądały|początki heavy metalu.
[24389][24448]Wiem już, że pochodzenie metalu|jest bardziej złożone, niż sądziłem.
[24450][24477]Ludzie tworzyli|pompatyczne brzmienia,
[24478][24526]kontrolowali uczucia buntu|i agresji od stuleci,
[24527][24568]więc jeśli idzie o pojęcie,|metal nie jest niczym nowym.
[24569][24605]Ale najbardziej mnie zaskakuje,|że poczucie wspólnoty,
[24606][24634]które czuję w metalu,|w miejscach jak Wacken,
[24635][24643]również nie jest nowe.
[24643][24687]Od czasów Elvisa|i Little Richarda,
[24688][24724]muzyka daje młodym|poczucie przynależności.
[24724][24788]I czuję, że w tym serialu,|uświadomimy sobie, jako fani metalu,
[24788][24826]że jesteśmy częścią większej całości,|niż mogłem sobie wyobrażać.
[24905][24966]{y:b}Project Haven|facebook.com/ProHaven
[24986][25016].:: Napisy24 - Nowy Wymiar Napisów ::.|Napisy24.pl