322 VII. LASKA BOŻA
✓
ciężają własną gnuśność i zachęcają się do biegu w zawo dach, dołączając do pierwszego celu, jakim jest uwielbienie Boga, także i dążenie do nagrody wiecznej (kan. 26, 311. Jest bowiem napisane: „Nakłoniłem serce moje, aby czynić sprawiedliwości twoje na wieki dla odpłaty” [Ps 118, 1I2|, a o Mojżeszu mówi Apostoł, że „oglądał się na nagrodę" (Hbr 11,26).
71
805
!M0
Rozdział XII. Należy się strzec nieroztropnej wiary we (własne| przeznaczenie. — Nikt także, jak długo żyje na tej ziemi, niech się nie waży wdzierać w zakrytą tajemnicę Bożego przeznaczenia, by mógł z pewnością twierdzić, że niewątpliwie należy do liczby przeznaczonych (kan. 15], jakby to było prawdą, że usprawiedliwiony albo nic może już więcej zgrzeszyć [kan. 23], albo — gdyby zgrzeszył — że może na pewno liczyć na swoją poprawę. Bez specjalnego objawienia bowiem nic możemy wiedzieć, kogo Bóg sobie wybrał [kan. 16).
72
806
15-11
Rozdział XIII. Dar wytrwania. — Podobnie nikt nie powinien sobie obiecywać czegoś określonego odnośnie do daru wytrwania, o którym napisano: „Kto wytrwa do końca, ten będzie zbawiony” |Mt 10, 22; 24, 13). Znikąd przecież nic można go otrzymać, jeśli nic od Tego, który „moccn jest tego, kto stoi, umocnić” [Rz 14. 4), by ustawicznie stał, a upadającego podnieść. Wszyscy jednak powinni pokładać najsilniejszą nadzieję w pomocy Boga: On bowiem — chyba że sami nie skorzystają z Jego łaski — jak zaczął dzieło dobre, lak też i dokończy, „udzielając chcenia i wykonania” (Flp 2, 13; kan. 22).
Jednak ci, „którzy sądzą, że stoją — niech patrzą, aby nie upadli” |1 Kor 10, 12) i „niech ze drżeniem i bojaźnią sprawują zbawienie swoje” [Flp 2, 12) w pracach, w czuwaniach, w dawaniu jałmużny, w modlitwach i ofiarach, postach i czystości [2 Kor 6, 3 n). Wiedząc bowiem, że zostali odrodzeni do nadziei chwały [1 P 1, 3] a jeszcze nic do chwały, lękać się mają walki, jaką mają staczać z ciałem, z szatanem, w której nic mogą osiągnąć zwycięstwa, chyba że, z łaską lk)żą, bgcłą posłuszni Apostołowi, który mówi: „Nic jc-\icśmy dłużnikami ciała, żebyśmy według ciała żyć mieli. Jeśli bowiem według ciała żyć będziecie, pomrzecie, ale jeśli duchem sprawy ciała umartwicie, żyć będziecie” |Rz K, I2J.
73
807
15-12
Rozdział XIV. Grzesznicy oraz icli uleczenie. — Ci zaś, co po otrzymaniu laski usprawiedliwienia przez grzech od niej odpadli, znowu będą mogli być usprawiedliwieni [kan. 29), jeśli — pobudzeni przez Boga — postarają się utraconą laskę odzyskać w sakramencie pokuty dzięki zasłudze Chrystusa. 'len sposób usprawiedliwienia polega na odnowieniu upadłego grzesznika, co święci Ojcowie słusznie nazwali: „drugą deską ratunku po katastrofie utraty łaski” [Tertulian, l)e poenitentia, 4, 2; (2, 9 — PL 1, 1343 B; 1360 A|. Albowiem dla tych, którzy po chrzcie upadają w grzechy, Jezus Chrystus ustanowił sakrament pokuty, kiedy powiedział: „Przyjmijcie Ducha Świętego, którym odpuścicie grzechy, si) im odpuszczone, którym zatrzymacie, są im zatrzymane” |J 20, 22 n).
I.W
Dlatego najeży uczyć, że pokuta chrześcijanina po upadku różni się bardzo od pokuty przy chrzcie. Zawiera ona bowiem nic tylko wyrzeczenie się i obrzydzenie sobie grzechów, czyli „skruchę serca i pokorę” [Ps 50, I9|, lecz i ich sakramentalne wyznanie, przynajmniej przez pragnienie (w roto) odprawienia spowiedzi w stosownym czasie, oraz kapłańskie rozgrzeszenie jak również zadośćuczynienie przez post, jałmużny, modlitwy i inne praktyki życia pobożnego. Nie dotyczą one zgładzenia kary wiecznej, która jest odpuszczana przez sakrament lub pragnienie sakramentu (pokuty), lecz kary doczesnej [kan. 30). Kara ta (jak uczy Pismo św.) nic zawsze jest cała darowana — jak się dzieje na chrzcie — tym, co okazując brak wdzięczności za otrzymaną łaskę Bożą, zasmucili Ducha Świętego [por. Ef 4, 30) i nie bali się świątyni Bożej naruszyć [ I Kor 3, 17).
O tej to pokucie napisano: „Pamiętaj przeto, skąd wypadłeś. i czyń pokutę, a spełniaj czyny jak dawniej” [Ap 2. 5); i jeszcze: „Smutek bowiem, który jest według Boga, spra-