/ llUutł* n* *ch wielodz.icdzinowa strukturę. Obejmują one swoim Podstawowe funkcje przedsiębiorstwa począwszy od technicznego*^1*1^ towania produkcji* przez sterowanie produkcją i zapasami, a skońl^ko. na dystrybucji produktów (5). Przy czym procesy występujące w po* nych obszarach rozpatruje się zarówno w ujęciu rzeczowym, jak j mic/nym (rachunkowo-finansowym). c*°ho.
Po drugie systemy tej klasy doskonalone od lat sześćdzieg stanowią kwiatowy standard w dziedzinie zarządzania. W skali świ'» ^ liczbę użytkowników systemów klasy MRP II ocenia się na tysięcy. *^i
Od kilku lat również w Polsce podejmuje się próby wdrażania tej W systemów. Większość w miarę udanych wdrożeń miała miejsce w pJ/J stawicielstwach firm zagranicznych lub firmach sprywatyzowanych z U(^* łem zagranicznego kapitału. Mogły one wykorzystać doświadczenia nerów /^granicznych, także w odniesieniu do systemu motywowania. pjr te zwykle miały wystarczające środki na wynagrodzenia, aby w ten rekompensować pracownikom dodatkowy wysiłek związany z przejściem na nowy system pracy. Jednakże, nawet w tym przypadku Więj&wj wdrożeń dotyczyła jedynie modułów związanych z rachunkowością i finan sami, które wymagają mniejszego zakresu zmian i z tego względu są łatwiej akceptowane przez pracowników.
Pełne wdrożenie zintegrowanego systemu wspomagającego zarządy, nie przedsiębiorstwem, w szczególności modułów obejmujących sferę pr0. dukt) jną, jest zadaniem złożonym i pracochłonnym. W firmach zachodnich reprezentujących wyższy poziom organizacyjny, wdrożenie systemu trwa od 21 do 27 miesięcy. Zmiany dokonywane w trakcie wdrożenia systemu MRP II często mają charakter rewolucyjny. Nie dotyczą tylko systemu obiegu informacji, metod i procedur pracy, ale także struktur organizacyjnych oraz obsady stanowisk. Wprowadzane zmiany dotyczą większości pracowników nawet tych, którzy bezpośrednio nie użytkują systemu.
Dotychczasowa krótka historia zintegrowanych systemów zarządzania produkcją w Polsce, a więc i niewielka liczba zakończonych pełnych sukcesem wdrożeń, nie pozwoliła na zebranie doświadczeń związanych z zagadnieniami motywowania. Z kolei w opisywanych w literaturze wdro/emach systemu MRP II w różnych firmach, o zagadnieniach związanych z motywowaniem nie mówi się wprost. Zagadnienie to łączy się z działaniami związanymi z przełamywaniem oporu wobec zmian oraz zwiększaniem stopnia zaangażowania ludzi w proces wdrażania [8, llj.
Standardowe pakiety wspomagające zarządzanie są na ogół wielokrotnie sprawdzane w innych organizacjach. Czynnikiem wnoszącym największe ryzyko niepowodzenia jest kadra pracowników, a szczególnie psychosocjolo-gkzne uwarunkowania procesu implementacji technologii informatycznych.
zmian wymaganycn p j/jinia budzi opory wśród załogi przedsiębiorstwa, szczególnie gdy nic . z(jąją sobie oni sprawę z konieczności dostosowania się do wymagań ^darki rynkowej i nic widzą bezpośrednich korzyści wynikających
^pr°wadzanych /TTlian ^
ym wdrażaniu zintegrowanych systemów
otyWOWI
ania w procesie wdn
a wyboru właściwego systemu psiemu informatycznego wńma być I^Tiz# czynników wyzwalających i zwiększających opór wobec zmian.
& Qpór wobec zmian jest wyrazem niechęci ze strony pracowników do Ij wprowadzania, W przypadku wdrażania systemu informatycznego „mżą się on między innymi (3):
Sn
w zatajaniu lub fałszowaniu informacji o istniejącym systemie, nieuzasadnionym hamowaniu różnych prac związanych z przygotowaniem i wdrażaniem systemu,
- niewykorzystywaniem danych wynikowych z nowego systemu, i, uchylaniem się od stosowania wymogów dotyczących rejestrowania danych i nieuzasadnionym hamowaniem obiegu informacji.
Przyczyn tego typu zachowań należy szukać w sferze psychologiczno-socjologicznej. Wynikają one z bardzo wielu przyczyn i w zasadzie zgodne $ą z sześcioma tezami sformułowanymi przez Zandlera dla określenia czynników wyzwalających i zwiększających opór wobec zmian (4j: 1 2 3 4
203
Opór pojawia się wówczas, gdy ludzie, których zmiana dotyczy nie rozumieją jej, gdy informacje o zmianach są niepełne i niejasne oraz gdy w organizacji funkcjonują na jej temat sprzeczne opinie.
Opór wobec zmiany pojawia się wówczas gdy pracownicy obawiają się, że może ona zagrozić ich interesom, zmusić do intensywnego uzupełniania kwalifikacji, pogorszyć relacje pomiędzy wysiłkiem wkładanym w pracę a otrzymywanym wynagrodzeniem, obniżyć prestiż i pozycję w organizacji (np. przez zmniejszenie zakresu i wyłączności w dysponowaniu istotnymi informacjami), wykazać nieudolność w pracy lub zbędność wykonywanych czynności. Obawy te są tym silniejsze, im niższy jest stopień zadowolenia z pracy w okresie poprzedzającym zmianę.
Opór pojawia się wówczas, gdy osoby których zmiany dotyczą narażone są jednocześnie na oddziaływania skłaniające do zmiany jak i przeciwdziałające zmianie np. ze źródeł formalnych i nieformalnych w organizacji.
Opór wobec zmian jest tym większy, im w większym stopniu ludzie, których one dotyczą, odczuwają je jako narzucone z zewnątrz. A tym