negatywnego, gdyż jak wskazuje praktyka, może być ono szansą dla firmy (pozyskania nowych, bardziej wykwalifikowanych pracowników) i odchodzącego pracownika (realizacji aspiracji zawodowych i osiągnięcia wyższych szczebli kariery zawodowej). ' f ai
W siedmiu przedsiębiorstwach różnych branż z terenu Dolnego Śląska 1 przeprowadzano badania ankietowe dotyczące motywacyjnego aspektu I rozwiązania stosunku pracy. Wynika z nich, że najczęściej stosowaną formą 1 rozwiązania stosunku pracy było przejście pracowników na wcześniejszą emeryturę (z przyczyn ekonomicznych zakładu pracy) (34%) oraz porożu- j mienie stron (28%). Stosunkowo duży udział zajmowało nie przedłużanie umowy zawartej na czas określony (24%). Jako podstawową przyczynę 1 zwolnień we wszystkich przedsiębiorstwach wskazywano: redukcję zatrud- I nienia z przyczyn dotyczących zakładu pracy oraz brak motywacji do pracy 1 z powodu niskich wynagrodzeń. We wszystkich badanych przedsiębiorst- I wach informacja o zwolnieniu przekazywana była osobiście przez bezpo- 1 średniego przełożonego danego pracownika i w większości przypadków I w atmosferze życzliwości. Odnotowano pojedyncze przypadki bardzo I oficjalnej formy zwolnień z pracy, którym towarzyszyło rozżalenie pracow- 1 ników (szczególnie dotyczyło to pracowników z długim stażem pracy 1 w firmie np. 25 — 30 lat). W czterech przedsiębiorstwach pożegnanie byłych 1 pracowników odbywało się w bardzo uroczystej formie z udziałem dyrek- 1 tora czy też prezesa firmy.
Natomiast w pięciu przedsiębiorstwach stosowano specjalne nagrody I dla byłych pracowników (rencistów i emerytów), dyplomy uznania lub 1 pisma z podziękowaniem za pracę. W sześciu przedsiębiorstwach utrzymy- I wany jest stały kontakt z byłymi pracownikami poprzez spotkania w klubie 1 seniora oraz umożliwienie emerytom, rencistom byłym pracownikom 1 wejścia na teren zakładu (np. wydawanie stałych przepustek). Ponadto byli 1 pracownicy mogą korzystać z bazy socjalnej zakładu (tj. stołówki, wczasów 1 dofinansowywanych przez zakład), udzielane są im zapomogi gdy znajdują 1 się w trudnej sytuacji materialnej oraz otrzymują prezenty z okazji świąt B (talony na zakup towarów w wyróżnionych sklepach).
W żadnym z badanych przedsiębiorstw nie odnotowano zaintereso- 9 wania karierą zawodową byłych pracowników czy udzielania szczególnej I pomocy odchodzącym pracownikom w znalezieniu nowego miejsca pracy. 9 W większości przedsiębiorstw często zatrudnia się byłych pracowników 9 ponownie — dotyczy to przede wszystkim specjalistów, którzy odeszli I w wyniku dokonywanych zwolnień grupowych z przyczyn dotyczących ■ zakładu pracy.
Reasumując należy stwierdzić, iż aby rozwiązanie stosunku pracy 1 mogło być czynnikiem motywującym powinno być prowadzone bardzo ] profesjonalnie, w atmosferze przyjaźni i życzliwości (osobiście przez bez- ]
128