larsen1081

39. Znieczulenie u dzieci 1081

Tabela 39.2 Częstość akcji serca u dzieci

Wiek	Częstość akcji serca
Wcześniaki	120-170
Noworodki	115-151
6 miesięcy	100-140
1 rok	100-140
2 lata	80-130
3 lata	85-115
5 lat	80-100
10 lat	70-90

Z tego powodu częstość akcji serca jest najważniejszym czynnikiem decydującym o wielkości pojemności minutowej serca: im wyższa częstość, tym większy rzut serca (przy dostatecznym powrocie żylnym krwi). Z wiekiem częstość akcji serca się obniża: u 4-latka nie przekracza zazwyczaj 100/min, u 10-latka ok. 90/min, a u 12-latka odpowiada wartościom spotykanym u dorosłych.

Zwolnienie akcji serca ma u małych dzieci większe znaczenie od częstoskurczu. Do bradykar-dii dochodzi przede wszystkim wskutek pobudzenia nerwu błędnego, np. intubacją dotchawiczą, czy określonymi bodźcami z pola operacyjnego, np. pociąganiem za mięśnie gaiki ocznej. Zwolnienie akcji serca o takim mechanizmie można opanować atropiną. Nierzadko po podaniu atropiny częstość akcji serca przejściowo wzrasta do wartości 170-190/min.

Bradykardia u dzieci prawie zawsze spowodowana jest hipoksją i jako groźne dla życia zaburzenie musi być energicznie leczona. Najważniejszym czynnikiem etiologicznym niedotlenienia z brady-kardią są zaburzenia oddechowe np. w następstwie złego umiejscowienia rurki intubacyjnej.

Częstoskurcze są dobrze tolerowane przez noworodki oraz. małe dzieci i do wartości ok. 210/min nie powodują zmniejszenia pojemności minutowej serca. Leczenie farmakologiczne zwykle nie jest konieczne, należy jednak eliminować czynniki wyzwalające, jak ból, rozdęty pęcherz moczowy czy hiperkapnia.

2.2.3 Ciśnienie tętnicze krwi

Wartości ciśnienia tętniczego krwi również zmieniają się z wiekiem: im młodsze dziecko, tym niższe

Tabela 39.3 Ciśnienie tętnicze krwi u dzieci

Wiek	Ciśnienie skurczowe	Ciśnienie rozkurczowe
Wcześniaki	50 ± 3	30 ± 2
Noworodki	67 ± 3	42 ± 4
6 miesięcy	89 ± 29	60 ± 10
1 rok	96 ± 30	66 ± 25
2 lata	99 ± 25	64 ± 25
3 lata	100 ± 25	67 ± 23
4 lata	99 ± 20	65 ± 20
5-6 lat	94 ± 14	55 ± 9
6-7 lat	100 ± 15	56 ± 8
8-9 lat	105 ± 16	57 ± 9
10-11 lat	111 ± 17	58 ± 10
11-12 lat	113 ± 18	59 ± 10
12-13 lat	115 ± 19	59 ± 10
13-14 lat	118 ± 19	60 ± 10

ciśnienie tętnicze (tab. 39.3). Hipoksją prowadzi do obkurczenia naczyń ze spadkiem przepływu krwi w skórze, żołądku, jelitach, wątrobie i trzustce.

Ośrodkowe ciśnienie żylne odpowiada wartościom u dorosłych.

2.2.4    Pojemność minutowa serca

U małych dzieci pojemność minutowa serca odniesiona do masy ciała jest 30-50% większa niż u dorosłych z powodu większej przemiany materii (tab. 39.4); po przeliczeniu na powierzchnię ciała nie stwierdza się istotnych różnic. Lekka lub mierna hipoksją działa stymulująco na kurczliwość mięśnia sercowego i zwiększa pojemność minutową, natomiast ciężka hipoksją powoduje zmniejszenie obu parametrów. Dzieci z wadami siniczymi tolerują ciężką, przewlekłą hipoksję bez wyraźnych zaburzeń czynności mięśnia sercowego (w spoczynku), jeśli jednak dołączy się kwasica, pojemność minutowa serca ulega zmniejszeniu.

2.2.5    Objętość krwi

Objętość krwi u dzieci w przeliczeniu na kilogram masy ciała jest wyższa niż u dorosłych, a z wiekiem stopniowo się zmniejsza (tab. 39.5).

Znajomość objętości krwi jest szczególnie istotna w razie konieczności uzupełnienia ostrej utraty krwi. Ważne w praktyce klinicznej:

- U noworodków i małych dzieci już niewielkie straty krwi prowadzą do zagrażającego życiu niedoboru objętości.