larsen1083

39. Znieczulenie u dzieci 1083

Dzieci ubrane tolerują zwykle różnice temperatury wynoszące 6-8°C bez wyraźnego wzrostu zużycia tlenu.

Dzieci starsze, w przeciwieństwie do noworodków i małych dzieci, reagują czasami wzrostem ciepłoty ciała na znieczulenie ogólne i operację. Reakcja ta nie ma charakteru fizjologicznego i powinna być odpowiednio wyjaśniona. Zasadniczo we wszystkich grupach wiekowych obowiązuje reguła:

| Podczas znieczulenia ogólnego temperaturę organizmu należy utrzymywać w zakresie normy.

Z tego powodu konieczne jest okołooperacyjne monitorowanie temperatury ciała oraz stosowanie środków pozwalających zachować normotermię.

2.5 Przemiana materii

Podstawowa przemiana materii u dzieci jest wyższa niż u dorosłych. Zapotrzebowanie na tlen u noworodka wynosi 6 ml/kg/min, natomiast u dorosłego tylko 4 ml/kg/min. Reakcja na zimno, wzmożony wysiłek oddechowy i zwiększona aktywność mięśniowa mogą zwiększyć dwu- lub trzykrotnie zużycie tlenu. Głównym źródłem energii w pierwszych dniach życia są węglowodany i tłuszcze. Zasoby energetyczne noworodka są niewielkie, dlatego odpowiednio gorzej niż u dorosłych jest tolerowana niedostateczna podaż pokarmów i płynów. W związku z tym należy unikać dłuższej karencji pokarmowej i płynowej, a także czynników zwiększających zapotrzebowanie energetyczne.

2.5.1 Reakcja na hipoksję

Noworodki reagują bradykardią na hipoksję, niezależnie od jej przyczyny; poza tym podwyższa się

opór naczyniowy w krążeniu płucnym i systemowym, natomiast pojemność minutowa serca ulega obniżeniu. Wzrost płucnego oporu naczyniowego może niekiedy doprowadzić do ponownego otwarcia przewodu tętniczego ze znacznym prawo-le-wym przeciekiem krwi i spadkiem wysycenia tlenem krwi tętniczej.

2.6 Gospodarka płynami

Zawartość wody w organizmie noworodków i małych dzieci jest względnie większa niż u dorosłych; w związku z tym potrzebują one odpowiednio większych ilości płynów. Po porodzie zapotrzebowanie płynowe jest niewielkie, wzrasta jednak do maksymalnego między 9 a 18 miesiącem życia, by następnie stopniowo się zmniejszać do czasu osiągnięcia wieku dorosłego. Utrata płynów u noworodków i małych dzieci jest źle tolerowana i szybko prowadzi do odwodnienia.

Nerki małego dziecka wytwarzają rozrzedzony mocz, mają jednak ograniczoną zdolność jego zagęszczania czy zatrzymania wody. Odnosi się to szczególnie do pierwszych 2-4 tygodni życia. W nerkach wcześniaków zdolność zwrotnej reab-sorpcji sodu nie funkcjonuje w pełni, w wyniku czego w pierwszych tygodniach życia łatwo może dochodzić do ujemnego bilansu sodowego i hipo-natremii.

Zapotrzebowanie płynowe u noworodków i małych dzieci zależy bezpośrednio od nasilenia przemiany materii, a także od wielkości perspiracji i ilości wydalanego moczu.

W tab. 39.7 zestawiono dzienne zapotrzebowanie na płyny, elektrolity i węglowodany, w przeliczeniu na kilogram masy ciała.

W tab. 39.8 przedstawiono normy dziennego wydalania moczu u dzieci.

Podczas znieczulenia ogólnego noworodków i małych dzieci należy pamiętać, że:

Tabela 39.7 Dzienne zapotrzebowanie na płyny, elektrolity i glukozę u dzieci (w przeliczeniu na kg masy ciała)

Masa ciała	Woda (ml/kg)	Na^+ (mEq/kg)	K^+ (mEq/kg)	Glukoza (g/kg)
<1000 g	do 200	3	2-2,5	do 10
1000-1500 g	do 180	2,5	2-2,5	do 10
1500-2500 g	do 160	2	1,5-2	do 8
>2500g	do 150	1,5-2	2	do 5
4-10 kg	100-120	2-2,5	2-2,5	5-6
10-20 kg	80-100	1,6-2	1,6-2	4-5
20-40 kg	60-80	1,2-1,6	1,2-1,6	3-42