122_ OSOBA I CZYN
zaakceptowaniu tomisiycznej podstawy loj spójności. Natura ludzka mi podstawą bliższą spójności pomiędzy podmiotem ..człowiek" w jakikolwiek sposób od wewnątrz zdynamizowanym a jakimkolwiek zdynamizowaniem te. fot podmiotu. Jako podstawa takiej dynamicznej spójności natura oczywiśc* taninie tkwi w podmiocie. Sam zai ów podmiot jest osobą, posiada bowww istnienie (czar) osobowe. Wobec tego wszelka postać zdynamizowania tego podmiotu, wszelkie operari — czy to będzie działanie czy dzianie się. czyli uczynnienie I skoro Jest realnie związane z człowieczeństwem, z naturą, jcu lei realnie osobowe. Integracja natury ludzkiej, człowieczeństwa, w osobie I przez osobę pociąga za sobą integrację całego dynamizmu właleiwego człowiekowi w osobie ludzkiej’1.
Realne Istnienie nntnry łódzkiej w osobie
Równocześnie Jednak integracja taka możliwa jest tylko w człowieku -i to właśnie ze względu na jego naturę, ze względu na człowieczeństwa Człowieczeństwo, natura ludzka, wyposażone jest takimi właściwościami, które pozwalają konkretnemu człowiekowi być osobą: bytować I działać jako osobo. **Co więcej - nie pozwalają mu bytować i działać inaczojMb. Bliższe określenie tych właściwości pozostawiamy na później, na razie zadowalamy się ogólnym ich wskazaniem. Widać już jednak dostatecznie, te integracja natury przez osobę w człowieku nic tylko zakłada tę naturę, zakłada czło-wieczeństwo. ale równocześnie M*czerple z niego swoją realną konstytucJęMb. Dlatego też żadna inna natura nie bytuje realnie (tzn. jednostkowo) jako osoba - tylko człowieczeństwu jest to właściwe.
I ^njwisr n MmoA« Mjcj*« mmi ■ ySuwr oaoH (rodao Jotoak ak
UmmH H ^eroSeUe MM| I ootory-. I kUrym ptaaa RWocw (O. cyt. 1 »)• fpHtłBfc H M H ęmwśomm M włoki mmm nwini ■ U IWi.M ci dc U mim La porado* r
HE “ HM Bfl| B ......... ra* ■ ■ SIMM H rrtjortinu U B> a pu a
mg gE S B B likcrtd (na»tlwsn to wlaaWra). oo la Itfccrt*
4» to aatoa. D o*jr a poa aa Seto omom ca to to lOant
Mtoa (mmm la panlou S aorMMI rołacn. MH ■ Iftortd B acrMr-ofJr ■ aoootoc fil •om oacto oto*, «l alk m KwiiuaN pa* I i«cnp4m ■ IlaiaoM avac «im liutMMa oo quaJqoa wat* •owkłkłt UM ooiolofto paitouk a’M poaiMto qm aaciNimM ifeoocUito. La Jołnlora to l«re OM apMTM to«a OM iotoitloo a*w|Ma qu B rlflklli aa puatoM; dla a'«i )amai* fl qw Kg nfato, atak Mla i porfir to MB i'anknka< toa grooda rooicoaaaa to to IIWiW m to to Mnn~.
laustofa oaaory lotofcKj g oaobto I prni omN kojanry 9 I o*« aiMtofM pn/*to*/«, o kfdral Klnaar pan 4*łk| ato MS poaatola moMobm HMrtlłto" %Woła B wtghdm oa «omcni ccłMfai. Mrp RB taaotoy I fcMWpMpoay to cayoo. A npa ■ aacacfdtey inil •j.ooi* oaobf — a, -a—f‘ | IIP.—.!■ iMłoM nwtlio H—h oofci 1 - «--ftJ
3 £553 Jom praatotoiM kryfycaoaj wypowtodal I Kalłoowtolcpo
■
a
Osoba jako supposlium - a zarazem żywa, Hale się rozrastająca synteza właściwego człowiekowi dynamizmu, synteza czynów i uczynnkó, wraz z nimi synteza sprawczości i podmiotowości - została w ostatniej analizie poznawczo wzbogacono przez wprowadzenie pierwiastka natury, człowiecze** \twa Wraz z nim cale ujecie relacji: „osoba-czyn" potwierdza swe „człowie* oe". Judzkie" znamię. To, Ze działanie i dzianie się jest ludzkie, człowiecze, pochodzi w osobie z natury, z człowieczeństwa. Wszak i osoba sama jest ludzka - czyli „człowiecza" - jej czyn także. Właściwa czynowi spnwczość ludzkiego ,ja", która odsłania nam transcendencję oioby, nie odrywa jednak lejko osoby od natury. Wskazujo tylko na szczególne właściwości tojże natury, wskazuje na siły, które bytowanie i działanie człowieka konstytuują no poziomie osoby.
Stosunek natury do osoby w perspektywie potencjalnołd człowieka
Integracja natury w osobie dokonana na drodze redukcji metafizycznej uwydatnia jedność i tożsamość człowieka jako bytu podmiotowego, jako rap-posilam. Integracja człowieczeństwa przez osobę, która jest zarazem integracją oioby przez człowieczeństwo, nie znosi jednak bynajmniej tej różnicy po* między osobą a naturą, jaka zarysowuje się w całościowym doświadczeniu człowieka, a szczególniej uwydatnia się w aspekcie wewnętrznym. Fakt jedności i tożsamości człowieka jako podmiotu całego właściwego mu dynamizmu nie znosi bynajmniej faktu różnicy, jaka zachodzi pomiędzy działaniem człowieka a tym, co w człowieku li tylko się dzieje, pomiędzy czynem a różnorodnymi uczynnicniami. Integracja natury w osobie nic znosi też j w niczym nic przesłania tego. osobowość człowieka konstatujemy dzięki jego czynom, czyli działaniom świadomym, a wszystko inne zawiera się w osobie aa zasadzie tożsamości i jedności podmiotu, tego właśnie podmiotu, który działa świadomie, który spełnia czyny. Przez .osobowość" rozumiemy w tym miejscu tylko i wyłącznie to. żc człowiek jest osobą. To. te człowiek jest osobą, manifestuje się, czyli unaocznia, w działaniu świadomym, manifestuje tię również w samej świadomości, co poddaliśmy analizie już w rozdziale poprzednim. Świadomości, w szczególności jej funkcji rcrteksywucj. ni wdzięczamy to, że człowiek - byt podmiotowy (suppasitum) - przeżywa jtibj bie jako podmiot i w ten sposób bytuje w pełni podmiotowo.