92 KONTRAKTY TERMINOWE I OPCJE
się posłużyć? Jaka wielkość pozycji futures jest optymalna w celu zmniejszenia ryzyka? Na obecnym etapie ograniczymy naszą analizę tylko do transakcji hedge and forget, czyli zajmij pozycję zabezpieczającą i zapomnij o niej. Są to transakcje, które nie wymagają korygowania pozycji w czasie stosowania strategii zabezpieczającej. Inwestor zajmuje pozycję futures na początku działania strategii i nie zmienia jej do końca. W rozdziale czternastym przeanalizujemy dynamiczne strategie zabezpieczające, które wymagają ścisłej kontroli oraz częstego korygowania zajmowanych pozycji.
Podstawy
Wykorzystanie kontraktów futures dla zabezpieczenia przed ryzykiem polega na stworzeniu pozycji neutralizującej ryzyko w maksymalnym możliwym do osiągnięcia stopniu. Rozważmy przykład spółki, której zarząd wie, że w czasie najbliższych trzech miesięcy na każdym wzroście ceny towaru o jeden cent spółka zyska 10 000 dolarów, a na każdym spadku ceny towaru o jeden cent straci 10 000 dolarów. W celu zabezpieczenia interesów spółki dyrektor finansowy powinien zdecydować się na zajęcie pozycji krótkiej w kontraktach futures. Pozycja taka powinna dawać w efekcie stratę w wysokości 10 000 dolarów przy wzroście ceny towaru o jeden cent podczas trzech miesięcy oraz zysk 10 000 dolarów w razie spadku ceny towaru o jeden cent w tym samym okresie. Jeśli cena towaru spada, wzrost wartości pozycji futures rekompensuje stratę na pozostałej działalności przedsiębiorstwa. W wypadku wzrostu cen strata na pozycji futures jest pokryta zyskiem z pozostałej działalności przedsiębiorstwa.
Krótkie pozycje zabezpieczające
Krótkie pozycje zabezpieczające (short hedge) to transakcje podobne do przedstawionej powyżej, polegające na zajęciu pozycji krótkiej w kontraktach futures. Transakcje takie powinien stosować inwestor, który jest posiadaczem aktywów i spodziewa się sprzedać je w określonym momencie w przyszłości - na przykład farmer hodujący nierogaciznę, który spodziewa się sprzedać przychówek za dwa miesiące. Krótka pozycja zabezpieczająca może być także wykorzystywana w sytuacji, gdy inwestor nie jest jeszcze posiadaczem aktywów, ale spodziewa się je otrzymać w określonym momencie w przyszłości. Rozważmy sytuację amerykańskiego eksportera, który wie, że w ciągu trzech miesięcy otrzyma płatność w markach niemieckich. Inwestor ten osiągnie zysk, jeśli kurs marki w stosunku do dolara wzrośnie. Jeśli kurs wymiany będzie spadać, poniesie stratę. Krótka pozycja zabezpieczająca wiąże się ze stratą w sytuacji wzrostu kursu wymiany i daje zysk, gdy kurs ten spada. W ten sposób wyeliminowane zostaje ryzyko kursowe eksportera.
Tabela 4.1 Krótka pozycja zabezpieczająca.
Z warsztatu inwestora - 15 maja:
Spółka X podpisała umowę na sprzedaż 1 miliona baryłek ropy naftowej. Cena określona w umowie to cena gotówkowa w dniu 15 sierpnia. Notowania:
Cena gotówkowa ropy naftowej: 19 dolarów za baryłkę.
Cena terminowa dla sierpniowych
kontraktów na ropę naftową: 18,75 dolara za baryłkę.
Strategia zabezpieczająca:
15 maja: sprzedaż 1000 sierpniowych kontraktów futures na ropę naftową.
15 sierpnia: zamknięcie pozycji futures.
Rezultaty:
W wyniku zastosowania powyższej strategii spółka zapewnia sobie cenę rozliczenia podpisanej umowy bliską 18,75 dolara za baryłkę.
Przykład 1:
Cena gotówkowa ropy naftowej w dniu 15 sierpnia wynosi 17,5 dolara za baryłkę. Spółka otrzymuje 17,5 dolara za baryłkę w wyniku realizacji umowy. Spółka zyskuje około 1,25 dolara za baryłkę w wyniku zamknięcia pozycji futures.
Przykład 2:
Cena gotówkowa ropy naftowej w dniu 15 sierpnia - 19,5 dolara za baryłkę. Spółka otrzymuje 19,5 dolara za baryłkę w wyniku realizacji umowy. Spółka traci około 0,75 dolara w wyniku zamknięcia pozycji futures.
Aby dokładniej przyjrzeć się krótkim pozycjom zabezpieczającym, przeanalizujmy przykład. Załóżmy, że w dniu 15 maja spółka X podpisała umowę na sprzedaż miliona baryłek ropy naftowej. Warunki kontraktu określają cenę zapłaty za dostawę jako cenę gotówkową ropy z dnia 15 sierpnia. W ten sposób spółka X znajduje się w znanej nam już sytuacji tracąc 10 000 dolarów na każdy jeden cent spadku ceny ropy oraz zyskując taką samą sumę w razie wzrostu ceny ropy w ciągu najbliższych trzech miesięcy. Załóżmy, że cena gotówkowa ropy naftowej w dniu 15 maja jest równa 19 dolarów za baryłkę, a na New York Mercan-tile Exchange (NYMEX) sierpniowe kontrakty futures na ropę naftową są wyceniane na poziomie 18,75 dolara za baryłkę. Ponieważ jeden kontrakt opiewa na dostawę tysiąca baryłek, spółka może zająć pozycję zabezpieczającą sprzedając 1000 sierpniowych kontraktów futures. Jeśli spółka X zamknie pozycję w dniu 15 sierpnia, efektem strategii będzie ustalenie ceny na poziomie bliskim 18,75 dolara za baryłkę.
Załóżmy, że 15 sierpnia cena gotówkowa ropy naftowej ukształtowała się na poziomie 17,5 dolara. Realizując warunki podpisanej wcześniej umowy spółka uzyskuje 17,5 miliona dolarów. Ponieważ sierpień jest