zdjecie lancia8

166

5. Segregacja przestrzenna ludności i wykluczenie społeczne w miastach

i położonych blisko centrum. Polityka taka wyrażać może również dążenie klasy śre: niej do zamieszkiwania bliżej centrum, aby mieć ułatwiony dostęp do miejsc pracy zł -kalizowanych również w centrum, rozrywki, do usług oraz społeczności lokalm; -o określonym stylu życia (van Kempen, van Weesep 1994; van Weesep, Musterd 1991

Podobnie jak koncepcja segregacji, również koncepcja gentryfikacji stała metodą opisu i wyjaśniania zmian zachodzących w strukturach społeczno-przestrzer -nych w miastach. W przeciwieństwie do pojęcia segregacji, które opisywało zazwycz. negatywnie oceniane skutki przestrzenne zjawisk społecznych, pojęcie gentryfika: związane było z opisem i interpretacją pozytywnie ocenianych zjawisk społecznych Negatywne oceny procesu gentryfikacji zazwyczaj są związane z odgórnie narzuconą formą zmian. Bezkonfliktowe przeprowadzanie rewitalizacji danego obszaru wymai.. partycypacji społecznej dotychczasowych mieszkańców, podjęcia wysiłku zachowani. chociaż symbolicznie, jego dotychczasowego charakteru, niszy dla małych przedsiębiorców oraz dostępnych cenowo mieszkań (Atkinson 2000).

Według A. Lisowskiego (1999) pojęcie gentryfikacji funkcjonuje w trzech znaczeniach. Po pierwsze, jest traktowane jako proces (w podobnych kategoriach jak proces; sukcesji i inwazji, w terminologii szkoły chicagowskiej) zajmowania przez zamożniejsze warstwy społeczne niektórych dzielnic i kwartałów w centralnych częściach miaste. W latach sześćdziesiątych XX w. określano po raz pierwszy pojęciem gentryfikacja proces zajmowania i przebudowy części starych zasobów mieszkaniowych Londynu położonych w centrum.

Po drugie, gentryfikacja traktowana jest jako wynik migracji wewnętrznych w miastach części społeczeństwa do centralnych części miasta, której towarzyszy przebudowa i podnoszenie standardu mieszkaniowego. Do ulepszanych zasobów mieszkaniowych, czyli rewitalizowanych części miasta, przenoszą się głównie reprezentanci klas} średniej, a sam proces często jest generowany przez deweloperów, władze miasta lub ma charakter spontaniczny. Wobec tego każda zmiana składu społecznego, polegająca na podnoszeniu statusu społecznego mieszkańców jakiejkolwiek części miasta i obszarów zurbanizowanych, jest określana coraz częściej pojęciem gentryfikacja.

Po trzecie, gentryfikacja traktowana jest jako metafora odnosząca się do pozytywnych skutków odnowy centrów, przy pomijaniu problemów związanych z losami wypychanej z centrum ubogiej ludności.

Wyjaśnianie procesu gentryfikacji, a zwłaszcza próby znalezienia odpowiedzi na pytanie, dlaczego proces ten występuje, podobnie jak w przypadku innych procesów zachodzących w mieście, ma różne źródła. A. Lisowski (1999), odwołując się do różnych koncepcji i podejść teoretycznych, wydzielił podejścia konfrontacyjne, integracyjne i komplementarne.

Generalnie pojęcie gentryfikacji często zastępowało pojęcie rewitalizacji tzw. inner city areas, tj. obszarów problemowych centralnych części miast zachodnich. Stanowiło również negację koncepcji filtracji mieszkaniowej, w ramach której zakładano, że w miarę rozbudowy miasta uboższe kategorie społeczne wykazują tendencję do przenoszenia się do mieszkań starszych i niszczejących.