166 Janusz Buga, Helena Kassyk-Rokicka
(X), czyli dla wszystkich wydziałów razem wziętych, obliczymy stosując jedną z trzech możliwości, jakie są zapisane w (5.28), gdyż ogólna wydajność jest średnią ważoną z wydajności cząstkowych (w poszczególnych wydziałach), a nie prostą sumą Zx. We wszystkich postaciach zapisu X według (5.28) w liczniku jest ogólna, dla całego przedsiębiorstwa, wielkość produkcji, a w mianowniku ogólna liczba zatrudnionych.
Rozpatrzmy jeszcze jeden przykład, ale już bardziej szczegółowo, dotyczący przeciętnej powierzchni użytkowej nowo wybudowanych mieszkań w pewnym województwie. Przeciętną powierzchnię użytkową mieszkań zdefiniujemy następująco:
łączna powierzchnia użytkowa mieszkań w m2 liczba mieszkań
Celem analizy będzie zbadanie zmian przeciętnej powierzchni użytkowej mieszkań wybudowanych w 2000 roku w pewnym województwie przez instytucje komunalne i spółdzielcze, w porównaniu z rokiem 1999. Dane wyjściowe zawiera tabl. 13.
Tabl. 13. Powierzchnia użytkowa i liczba mieszkań nowo wybudowanych w pewnym województwie w latach 1999-2000
Rodzaj budów-nictwa |
Łączna powierzchnia użytkowa mieszkań w tys. m2 |
Liczba wybudowanych mieszkań | ||
1999 |
2000 |
1999 |
2000 | |
ao |
b0 |
b, | ||
Spółdzielcze |
159 950 |
72 000 |
2 285 |
900 |
Komunalne |
45 000 |
125 675 |
900 |
2 285 |
Ogółem |
204 950 |
197 675 |
3 185 |
3 185 |
Źródło: Badania własne
Przyjmujemy rok 1999 jako okres podstawowy, natomiast rok 2000 jako badany. Przeciętną powierzchnię użytkową mieszkania zarówno w 1999, jak i w 2000 r. obliczymy według zapisu (5.26):
- dla budownictwa spółdzielczego rok 1999: x0 =^- = —"5(?- = 70m2,
0 b0 2285
rok2000: xt = = 80 m2;
1 bt 900
- dla budownictwa komunalnego
rok 1999: x0 =-^ b0
rok 2000: xt = — bt
45000
900
125675
2285
= 50m2,
= 55m2.
Ogólną przeciętną powierzchnię użytkową mieszkań dla budownictwa spółdzielczego i komunalnego łącznie biorąc, obliczymy według (5.27) lub według dowolnego wzoru z (5.28). Najprościej posłużyć się można wzorem (5.27):
— 204950
dla roku 1999: X0 = — — = 64,3m2;
0 3185
dla roku 2000: X, = 197675 =62,Im2.
' 3185
W celu zbadania dynamiki przeciętnej powierzchni użytkowej w badanym województwie w roku 2000 w porównaniu z rokiem 1999 posłużymy się wskaźnikami dynamiki wielkości stosunkowych (ilorazowych). Indeksy proste znajdą zastosowanie do porównania przeciętnej powierzchni użytkowej w badanych latach w każdym rodzaju budownictwa, oddzielnie biorąc. Oceniając zmiany w przeciętnej powierzchni użytkowej w budownictwie spółdzielczym i komunalnym, łącznie biorąc - posłużymy się indeksami agregatowymi.
Prosty wskaźnik obliczymy jako stosunek:
; podstawiając stosowne liczby (tabl. 14) mamy: