0108

0108



98


Badanie powierzchni ziemi.

Ta „ruda północno-zachodnia" spowodowała rychło dalszą wyprawę podbiegunową. Zręcznym podstępem umiał alchemik włoski Agnello wykazać w niej ślady złota, a dla królowej Elżbiety był to powód dostateczny, by miejscowość z zasobami cennego minerału nazwać meta incognila, „celem nieznanym", raz dlatego, że kraj ten w samej rzeczy był jeszcze nieznany, powtóre zaś, by położenie jego zataić krajom obcym. Frobisher sam dwa razy jeszcze udawał się do kraju tego, który w pojęciu jego tuż „obok Azji" przypadał; sprowadził znaczne ładunki rudy błyszczącej projektował nawet budowę fortyfikacji przy wejściu do swej „cieśniny", by nie dopuścić wstępu obcym flotom. Na nieszczęście poznano rychło, że ruda północno-zachodnia była tylko pirytem miedzianym, który nie przedstawiał żadnej wartości. By uchronić się od szyderstw publicznych, nie ujawniono ogółowi tak dotkliwego rezultatu, ale nowych ładunków już od tej chwili nie sprowadzano do Europy.

Inaczej, aniżeli u narodów romańskich, u których poszukiwania geograficzne z zasady były prowadzone przez państwo, działo się w Anglji, gdzie podróże aż do połowy wieku XVIII były rzeczą przedsiębiorstw prywatnych. Majętna szlachta oraz bogaci przedstawiciele stanu kupieckiego i przemysłowego z przynoszącą im zaszczyt jednomyślnością i wytrwałością łożyli wciąż znaczne sumy, niezbędne do przeprowadzenia zamiarów, których przewidywane zyski nie pozostawały w żadnym stosunku do nakładu; wielkie stowarzyszenia handlowe, podobnie jak samo państwo, w wyjątkowych tylko razach brały w tern udział.

I dalsze również poszukiwania przejścia północno-zachodniego pozostały wyłącznie sprawą inicjatywy prywatnej. Dla wyzyskania odkrytej przez Frobishera „cieśniny Magelańskiej północy", jak zatokę tę nazwał Jerzy Best, towarzysz jego podróży, wysłała spółka kupców londyńskich naukowo wykształconego i praktycznie wyćwiczonego żeglarza Johna Davisa, który w ciągu 1585—87 r. odbył również trzy podróże do okolic północnych Ameryki. Mniemanego przejścia nie odkrył i Davis, natomiast jednak śród najcięższych okoliczności odsłonił aż do 72 stopnia szerokości płn. od niego nazwaną cieśninę, zapełnioną lodami i rozpościerającą się szeroko między Grenlandją a Ziemią Baffińską. Na wodach tych powołał on do życia zyskowny dla Anglji połów wielorybów, jako nową zupełnie gałąź handlu i przemysłu, stanowiący zarazem wyborny środek wychowawczy dla żeglarzy angielskich; wysnuł wreszcie potwierdzony zupełnie w XIX wieku domysł, że cała północ Ameryki jest może zawiłą gmatwaniną wysp. O istnieniu przejścia nie wątpił nawet po ostatecznem swem niepowodzeniu; „przejście to znajduje się według wszelkiego prawdopodobieństwa, a przepłynię--cie go jest łatwe", pisał do mocodawców swoich 16 września 1587, nazajutrz po powrocie z trzeciej i ostatniej swej podróży. Podjąć jej raz jeszcze już Dayis nie zdołał; Anglja znajdowała się tuż przed wojną ze zbrojną w armadę Hiszpanją, mało więc miała ochoty do więcej lub mniej idealnych .badań geograficznych. Nadto zmarł lord Walsingham, sekretarz królowej,


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
91 Badanie powierzchni ziemi.1, Przejście północno-zachodnie. Jak iskra w prochowni, roznieciły
102 Badanie powierzchni ziemi. Europa okazuje na północy wyrostek, który w postaci śmiało rzuconego
142 Badanie powierzchni ziemi. wyprawa spełniła 1728 r. swoje zadanie: nietylko okrążono całe północ
225 Badanie powierzchni ziemi. Badanie geograficzne w angielskiej Ameryce północnej i Alasce nie wzn
40 Badanie powierzchni ziemi. niedorzeczność ta szczęśliwie usuniętą została, ale „ocean
90 Badanie powierzchni ziemi. Ameryki północnej i południowej, dalej odkrycie i zdobycie Peru, w
448 Badanie powierzchni ziemi. z nakazem, by zbadał na północo-wschodzie, czy wał żydowski, jak to
Badanie powierzchni ziemi. który gorliwie popierał wszelkie dążenia arkty-czne. Przejście
100 Badanie powierzchni ziemi. mógł przed sobą zataić, że płynie po odkrytej przez niego, wspaniałej
101 Badanie powierzchni ziemi. Łukasza Foxa i Tomasza Jamesa (1631—1632), ale poszukiwanej cieśniny
144 Badanie powierzchni ziemi. pierwszy zwrócił uwagę na niesłychanie nizkie stopnie zimna podczas z
146 Badanie powierzchni ziemi. zwykłego schronienia swego. 18-go czerwca okręt zbliżył się tuż do lą
147 Badanie powierzcnni ziemi.2. Wielkie odkrycia zamorskie. Jakkolwiek nieraz wielkie zdobycze woje
Badanie powierzchni ziemi. Pomyślniejsza była wyprawa druga, która bezpośrednio po powrocie Byrona
150 Badanie powierzchni ziemi. W r. 1769 wreszcie na rozległy obszar południowego oceanu Spokojnego
54 Badanie powierzchni ziemi. z tych wiadomości miał drogę tę przebyć już w 1588 r. żeglarz hiszpańs
i56 Badanie powierzchni ziemi. zawrócić. Toż samo spotkało go, gdy próbował przedostać się z cieśnin
157 Badanie powierzchni ziemi.3. Początki badan szczegółowych. Trzecią podróżą Jamesa Cooka dobiegł
160 Badanie powierzchni ziemi. jakiekolwiek zdarzenie geograficzne na schyłku wieku XVIII za począte

więcej podobnych podstron