maistre o papiezu014501

'    .    145

/

«

rzeki: Zabraniamy zupełnie przyjmować od świeckich inwestytury na biskupstwa i opactwa, jednomyślnie potwierdzono uchwałę, jako i wyrok klątwy. Na soborze było najmniej piętnastu arcybiskupów Franeyi, Hiszpanii, Anglii, naweL i Niemiec. Król Francuzki byi obecny, a Suger potwierdzi! uchwalę.

Papież Adryan IV da! drugi przykład najwyższej roztropności, niezbędnej wówczas ku rozróżnieniu tych spraw, które nie mogły więcej być różnorodnemi, a przecież byiyslykającemi się blisko z sobą. Gdy Papież ten oświadczał nie zastanowiwszy się może nad tein pierwej, że Cesarz (Fryderyk I) miał od niego benefi-cium korony cesarskiej: monarcha poczytywał sobie za obowiązek zaprzeczyć temu publicznie listem okólnym; w skutek czego Ojciec S. widząc, ile ten wyraz beneficium wywołał zamieszania, oznajmił i wylłomaczył, że beneficium oznacza w tćm miejscu dobrodziejstwo 2).

Tymczasem cesarz Niemiecki sprzedawał publicznie benefi-cya duchowne. Księża nosili broń 3), gorszące nałożnictwo kaziło stan kapłański i potrzeba było tylko jednego przewrotnego człowieka, aby obalić stan kapłański, proponując małżeństwo księży jako lekarstwo przeciwko większemu złemu. Jedna tylko stolica apostolska mogła się oprzeć bieżącemu potokowi, i postawić przynajmniej kościół na stopie bezpiecznej ze strony reformy, mającej się zjawić w następnych wiekach, posłuchajmy jeszcze Woltera, którego naturalnego rozsądku przychodzi żałować, iź go lak często namiętność unosi.

„Z całej historyi owych wieków wynika, że społeczeństwo zachodnie zbyt mało posiadało pewnych prawideł; że państwa mia ły niewiele praw, i że kościół chciał im takowe nadać 3). “

Atoli pomiędzy wszystkimi Papieżami powołanymi do spełnienia wielkiego dzieła, Ś. Grzegorz Yll odznacza się wspaniale: *

Q ii ani u ni lenta solcnt inter viburna cnpressi.

Historycy owego czasu, nawet ci, których urodzenie mogło było przechylać na stronę cesarzy, oddali wielkiemu mężowi cał-_I    i

2)    Maimbourg, tamże, księga III. P. 1074, „Fryderyk przyćmił wielą czynami tyrannii blask swoich pięknych przymiotów. -Poróżnił się bez przyczyny z rozmaitymi Papieżami: zagarnął dochód opróżnionych benefi-cyów, przywłaszczył sobie prawo mianowania na godność biskupią, i jawnie z rzeczy świętych utworzył symoniackie kramarstwo.^ct (Żywoty śś. tłom. z augielskiego in 8vo Tom. III. str. 522 ś. Guldyn 18 kwietnia. *

3)    VoItaire, Essai sur 1’hist. gćn., t. I, ch, XXX, pag. 50.

19

I