38
czy żołnierz, szerokim uzbrojony tam wachlarzem, a ten tylko podczas jakiej pięknej aryi się zamknie.
San Carlo tćm jest dla cudzoziemców milszy od innych pierwszego rzędu teatrów włosach, że ma, na dni zwykle, ceny afiszem przepisane, od których odstąpić mu niewolno. Loża kosztuje karlinów 60, a carlin jak mówiłam, wypada na 22 groszy naszych. Prócz tego, coś się od każdej osoby przy wejściu opłaca, co także afisz wskazuje. W dni zaś uroczyste, a mianowicie kiedy sala ma być oświetlona jak oni tum zowią algiorno (jakby dzień), znajdują się natychmiast spekulanci, którzy pewn: odbytut najmują loże, a potćm je odprzedają za cenę jaką m się podoba, jaką otrzymać mogą. Naówczas do stu pięćdziesięciu karlinów czasem dochodzą; ale wszedłszy do tej złotem i światłem płyną-cćj sal; nikt ich nie żałuje, tak to jest piękne, bogate, pyszne
Prócz teatrów, jak San Carlino, gdzie się idzie narodowości szukać, domowym ludu przypatrzyć obyczajem, a jakich Neapol pełen, prócz oper z baletem jak na San Carlo, jest tam jeszcze teatr Florentino, dla tragedyi i wyższć; komedyi przeznaczony. Ale ten tak zawsze pusty jak tamte są pełne.
Oczywiście wiek nasz, czułości, łez lub morałów już nie chce. Każdy gdy cały dzień nad cyfram- się natrudzi, gdy się co wieczór z kieszenią obrachuje (lubo nie zawsze z sumieniem), chce za małą cenę pójść się rozśmiać z Pulcinella, pana Jowialskiego lub Kminku z Pipiszek, albo jakićjś skrzydlatej sylfidzie rzucić bukiet. Wyższego ducha ludzie, niecalkiem jeszcze wyziębieni hczbain., wolą piękną aryą; ale w wygórowanych uczuciach już niezrozumianych, w pięknych morałach choćby najszczjtniejszemi wyrażonych wierszami, nikt juz prawie upodobania nie znajduje.
Panna Kaszel ożywiła tragiczną scenę we Francyi, w czćm największy talentu, oniemal geniuszu dała dowód. Szkoły jednak nie utworzyła. Najmniejszy pod jćj tchnieniem nie rozwija się talent, i w grze swej jest całkiem samą, nikt ją nie wspiera, co ogólnemu wrażeniu mocno szkodzi, co przeczuwać daje, iż razem z nią i tragedya się skończy.
Jak w Paryżu, tak w Neapolu i w święcie całym, o tragi cznycb nie słychać talentach. Tragedya też zdetronizowana, me-