tpn w alpach i za alpami7801

68

pokrywie tego olbrzymiego kotła, co swe tajemnicze trucizny pod naszemi gotował nogami, na czarnćj popękanej skorupie, przez której szerokie szpary ciągły widać było płomień. Byliśmy w chemicznćm natury laboratoryum!

Podziw, rodzaj trwogi, zawsze w takich razach umysł zrazu otrętwio, myśl oniemia. Lecz ta niebawnie otrząsłszy swe opuszczone na chwilę skrzydła, znów je rozpina, podlata, i znów do zwykłych wraca pytań: coto? zkąd? czemu? dlaczego? — A matka natura z politowania uśmiechem, jak zwykle na to odpowiada nowemi tylko czary, żadnego nie dając rzetelnego tłumaczenia; trwoży nas i bawi, słowem, jak zręczny kuglarz z ogra-niczonemi postępuje dziećmi.

Wybuchy Wezuwiusza w znacznych niegdyś objawiały się odstępach. Chemiczny ten kocioł, gdy przez kilka lub kilkanaście lat gotując się ciągle, nie mógł już pomieścić swego płynu, potokiem go z siebie wylewał, a ten ognisty potok po barkach góry lecąc, palił, niszczył, zalewał wszystko co na swój napotkał drodze. Tak pod nim znikły Herkulanum, Stabia, Pompeja, tak znikło pełno innych miast, których imiona uszu naszych nie doszły, które tam leżą pod jego zagrzebane stopami, i nikt się o nich nie dowie nigdy. ... A my, drobne istoty, przybyliśmy aż do źródła go badać, jakby brawując tę olbrzymią jego potęgę, przed którą każdy drżećby ciągle powinien!.. ..

Nasi tragarze i przewodnicy, wyciągnęli się na miękkim po-piole, i neapolitankę śpiewać zaczęli; jeden z nich, spekulant, przyniósł koszyk z winem, owocami i jajami, które na ogniu wulkanu gotował, i zapraszał nas na tę nowego rodzaju wieczerzę; a my kobiety u silniejszych uwieszone ramion, jakby złe duchy po piekle, skakałyśmy przez pełne ognia szpary, uginając suknie żeby się która nim nie zajęła.

Nie wiem jak to ci się nazwać podoba, odwagą, filozofią, czy głupotą? Wyznać jednak musisz, iż to wszystko razem niepospolity tworzy widok, i niezwykłe mogło rodzić myśli, wrażenia, uwagi.

Wezuwiusz inaczćj teraz niż dawnićj postępuje. Zamiast raz kiedyś świat zdumićć, przerazić, zniszczyć, ciągle go małemi wybuchami bawi. Te się co kilka minut powtarzają. Wystaw so-