528
XIII. Całki niewłaściwe
3° Rozpatrzmy wreszcie całkę
sin x
dx
Wiemy już, że jest ona zbieżna [476, 477, 489, 3)]. Przedstawmy tę całkę w postaci sumy szeregu
00 (r+l).7T/i
/
v-0 »-n/2
Przyjmując v = 2/i lub 2/i—1 i stosując odpowiednio podstawienia x = fin+t lub x = = im -1, otrzymujemy
<2/*+t)-77/2 77/2
2/7-77/2
sin t
/m + f
dt
oraz
(2/i-1)-TT, 2
Stąd
Ponieważ szereg
sin t
i 1 00 1
jest w przedziale 0 < t < y rc zbieżny jednostajnie, gdyż jego majoranta — £ ——
jest zbieżna, możemy go całkować wyraz za wyrazem. Mamy teraz prawo napisać wyrażenie na / w postaci
n/2 p. , co
7t T H2-i
Wyrażenie w nawiasie kwadratowym jest jednak rozwinięciem funkcji —— na ułamki
sin t
proste [441, 9)]. Tak więc mamy ostatecznie
77/2
I = J dt =-j- 7t.
o
Przeprowadzone tu eleganckie rachunki pochodzą od Łobaczewskiego, który pierwszy zwrócił uwagę na nieścisłość metody, za pomocą której obliczano tę ważną całkę dawniej.