17

M. Puchalska. Neuropsychologia kliniczna. T. 1. Urazy mózgu. Procesy poznawcze i emocjonalne. Warszawa 2007 ISBN 978-83-OI-14977-2, © by WN PWN 2007

10.2. Klasyfikacja pamięci 329

-    uprzedzanie,

-    warunkowanie,

-    automatyzację umiejętności.

Innymi słowy: wspomnienia z pamięci jawnej stanowią akty poznawcze wchodzące w skład świadomości człowieka. Wspomnienia z pamięci niejawnej natomiast stanowią ograniczenia (constraints) sterujące zachowaniem na poziomie przedświa-domym.

Dużo wskazuje na to, że pamięć jawna i niejawna korzystają z odmiennych zasobów mózgowych (zob. niżej), przy czym zgodnie z teorią mikrogenetyczną pamięć niejawna jest kojarzona z filogenetycznie starszymi, głębszymi strukturami (ryc. 10.5 i 10.6), natomiast układ pamięci jawnej polega na współdziałaniu jąder podstawy mózgu z obszarem przedczołowym, który stanowi filogenetycznie najnowszy obszar kory mózgowej.

A

wzgórze

nowa

kora

mózgowa

ciało migdałowate

kora węchowa

podstawa przodomózgowia

obszar przedczołowy

B

Ryc. 10.5. Przewód neuronalny pamięci jawnej. A. Ogólny zarys struktur anatomicznych. B. Schemat przewodu pokazujący przepływ informacji przez system neuronalny, zaczynając od danych wyjściowych z układów zmysłowych i ruchowych, które nic wchodzą w skład przewodu.

Źródło: Kolb. Whishaw 2003, s. 455; za zgodą Worth Publishers