221

COACHING I MENTORING W PRAKTYCE

CZĘŚĆ II. OPROGRAMOWANIE KLIENTA

wobec klienta, tym silniej może uwydatnić się mechanizm lingwistyczny. Inaczej mówiąc, między wierszami pojawi się prawdziwy przekaz, który z pewnością klient odczyta świadomie lub nie.

Mistrzem w używaniu formuł lingwistycznych i zawiłej gramatyki w kontakcie z pacjentami był M.H. Erickson, i to jemu zawdzięczamy opisane później przez Bandlera i Grindera mechanizmy językowe. Virginia Satir czy Fritz Perls, terapeuci odnoszący sukcesy w XX wieku, między innymi skuteczność swych metod zawdzięczali umiejętnemu budowaniu pytań i całych fraz skierowanych do pacjentów. Klienci obecni na ich sesjach zainspirowani czasem jednym trafnym sformułowaniem potrafili dokonywać odkryć na miarę zmiany życiowej. Współcześnie modele zręczności językowej z powodzeniem stosuje Robert Dilts, kontynuator tradycji Ericksona i Bandlera.

Pytania

O pytaniach już sporo powiedzieliśmy w poprzednich rozdziałach. Zdaniem wielu autorów i praktyków to jeden z kluczowych elementów budowania relacji coachingowej. Nie będę tu omawiał szerzej znanego i dość oczywistego podziału na pytania otwarte i zamknięte.

Przypomnę tylko pokrótce, że celem zadawania pytań otwartych jest między innymi:

•    zdobywanie nowych informacji, czyli poszerzanie wiedzy na temat spraw klienta oraz

jego modelu komunikacji    ^

•    budowanie dobrej atmosfery relacji, to klient decyduje o dynamice wypowiedzi

•    dawanie przestrzeni rozmówcy, dzięki której zyskujemy pełniejszy obraz sytuacji.

Pytania otwarte pozwalają ustalić związki przyczynowe i zaczynają się od następujących zaimków, przysłówków i okoliczników: kto, co, a także ile, jaki, który, czyj, oraz jak, kiedy, gdzie, skąd, którędy, dokąd, kiedy, od kiedy, do kiedy, jak długo, w jaki sposób itd.

Na przykład:

•    Kto decyduje o efektach twojej pracy?

•    Jaki będzie twój następny krok do celu?

•    Dokąd prowadzą twoje odkrycia coachingowe?

•    W jaki sposób zbierzesz informacje zwrotne?

•    Jak długo będzie realizowany obecny etap projektu?

Pytania zamknięte realizują nieco inne cele:

•    potwierdzenie uzgodnień, gotowości do podjęcia ćwiczeń, doprecyzowanie

•    poznanie decyzji, wniosków

•    dopytanie o szczegół, wyjaśnienie niejasnych sformułowań, prośby

•    podsumowanie ustaleń, stwierdzeń, odkryć klienta

221