229

COACHING I MENTORING W PRAKTYCE

CZĘŚĆ II. OPROGRAMOWANIE KLIENTA

krotnie cytowani Milton Erickson oraz Arnold Mindell. Od badania języka snów swoją rewolucję psychoanalityczną zaczynał Zygmunt Freud, poszukując w metaforycznej warstwie snów i objawów znaczeń pozwalających uzdrowić pacjenta. Nad metaforycznymi treściami zawartymi w języku pracował również Jacąues Lacan²⁵, by wymienić tylko kilka znamienitych postaci.

Metaforą w coachingu nazwiemy każdą opowieść, cytat lub przykład, a także serię lub cykl narracji, w której zaproponujemy klientowi nowe, rozszerzające jego mapę [przekonania lub poglądy] widzenie świata, rozwiązanie dylematu lub po prostu nową treść przeżycia zbliżonego do przeżyć lub doświadczeń klienta.

Metafora okazuje się tak skutecznym narzędziem w komunikacji miedzy innymi dlatego, że:

•    Jest kulturowo skojarzona z mądrością, począwszy od mądrości ludowej, poprzez doświadczenia starszych, zacnych, łubianych osób, aż do literatury, czy skojarzeń archetypalnych [mędrzec, znachor, szaman, uzdrowicielka, czarodziejka].

•    Poszerza mapę, daje nową ,szerszą wizję danej sprawy lub dylematu.

•    Jest zawsze prawdziwa, z powodu możliwej, dowolnej interpretacji przekazywanej treści.

•    Nie wywołuje oporu, między innymi dlatego, że nie zawiera zawartych wprost treści dydaktycznych, a dopowiedzenia znaczeń oraz interpretacji każdy dokonuje sam.

•    Ma charakter równorzędnej komunikacji. Odbiorca z definicji traktowany jest jak podmiot, klient, który uczestniczy w procesie skierowanym właśnie do niego, jest usługobiorcą, który decyduje o tym, co bierze, a czego nie bierze z danego przekazu.

•    Pozwala bezpiecznie rozmawiać na trudne tematy.

• Pozwala ekologicznie poszerzyć mapę. Nie ma tutaj tak charakterystycznego dla potocznych    ■ rozmów doradzania, sugerowania, oceniania. Przekaz jest fabularny, narracyjny, a zatem:

•    Daje wybór odbiorcy. On decyduje, która z przekazywanych treści jest dla niego praw- ■ dziwa, nadaje nowe znaczenie jego własnym myślom.

•    Rezonuje w mapie klienta, czyli uruchamia specyficzną indywidualna reakcję dzięki identyfikacji ==

klienta z postaciami, wydarzeniami lub emocjami przytoczonymi w opt^rieści.    :

W czasie stosowania techniki z metaforą uruchamiamy bardzo ważny proces, z jednej strony okazujemy empatię i zainteresowanie, z drugiej dzielimy się żywym przykładem [opowieścią], podsumowaniem zaś jest reakcja klienta. Jednym ze szczególnie istotnych elementów domykających pracę z metaforą jest zachęcenie klienta do informacji zwrotnej. Uzyskujemy ją dzięki pytaniu: Co sobie wziąłeś z tej opowieści? Bez tego ważnego pytania w istocie nie domyka się proces coachingowy, brakuje świadomej refleksji, a przez to wzięcia odpowiedzialności przez klienta za słowa, doznania i osobiste odkrycia. Pozostajemy

* Porównaj: Roudmesco E.. Jacques Lacan. Jego życie i myśl, Warszawa 2005 Wydawnictwo KR. oraz Lacan J.. Funkcja i pole mówienia i mowy w psychoanalizie, Warszawa 1995, Wydawnictwo KR

229