klsti584

614

[. Moszyński: kultura ludowa słowian

tych rowów błoto, które musi być stamtąd usuwane. — Na mniej głębokich bagnach buduje się groble z samych tylko, krytych chróstem, poprzecznych okrąglaków, nie dając pod nie legarów wzdłużnych. Bywają też groble z samego chróstu; te oczywiście są najmniej trwałe. Przy moszczeniu grobli wybierają Poleszucy z reguły najwęższy przekrój przez bagno, niejednokrotnie bardzo znacznie nakładając dojazdowej drogi.

625. Najpierwotniejsze kładki w kształcie zwalonych drzew, po pniach których przebywa się strumień lub bagno, spotykamy dość jeszcze często w lesistych stronach północnej Rusi (fig. 503). O ile prowadzą przez bagna, miewają niekiedy znaczną długość, wynoszącą setki metrów. Nad wąskiemi strumieniami lub strugami zastępują je czasem pochylone gałęzie nadbrzeżnych krzewów. „Podróżny związuje kilka pędów w jeden pęk, wspina się na nie jak najwyżej i przechyla na brzeg przeciwległy... Niekiedy do takiej komunikacji, zamiast kilku pędów, związanych do kupy, służy jedna gruba łozina, która

503. Kładki ze zrąbanych olch pod wsią Dziakowicze, b. pow. Mozyrz, Polesie (Z. S. S. R.). Rys. autor.

wskutek ciągłego zginania przestaje się wyprostowywać; po zgiętej w pałąk przeprawić się można na drugi brzeg, siedząc na oklep“.

Kładki krótkie, przerzucone bezpośrednio z brzegu na brzeg strumienia, czy wąwozu, a sporządzone z o-krzesanego z gałęzi i nieco przj^rciosanego zwierzchu okrąglaka lub z czworograniastej ciesi albo wreszcie z płaskiej mocnej deski, wyrobionej z rozdartej strzały drzewa, używane są powszechnie na północy i południu. W Polsce i na Rusi bywają nazywane ławami. Niekiedy nabija się je poprzecznemi szczeblami, chroniącemi nogę od pośliźnięcia (fig. 504, 3). Na Polesiu można widzieć m. i. kładki z przyciosanych wierzchem okrąglaków, ułożonych w widłach rozsochatyeh pali, rozstawionych pojedynczo rzędem wpo-przek rzeki, czy błota. Miewają one niekiedy do '/, kim długości, albo nawet nieco więcej. Pomimo to szerokość ich jest nieznaczna (10—15 cm). U Słowian południowych (np. w Slawonji, Bośni etc.) a także u północnych na Rusi (np. na Wołyniu), w Polsce i t. d. używane są pospolicie kładki, oparte na drewnianych kozłach, z których każdy ma kształt szubienicy i utworzony jest z dwu mniej lub więcej pionowych słupków, połączonych u góry poprzeczką (fig. 504, 5; porówn. tu także odmianę z poręczą, wyobrażoną na fig. 504, b). Na południu