ZT182 (2)

362 CZĘŚĆ 3. WSPÓŁCZESNE PROBLEMY ZARZĄDZANIA TURYSTYKĄ

TABLICA 20.6

Polityka odpowiedzialnej turystyki AITO

Wytyczne w zakresie odpowiedzialnej turystyki

Jako członkowie AITO uznajemy, że zajmując się organizacją wyjazdów turystycznych, musimy zachować szacunek dla sposobów życia innych ludzi i ich otoczenia.

Każda forma turystyki, tam gdzie jest uprawiana, wywołuje określone skutki ekologiczne, społeczne i ekonomiczne. Jako biura podróży uważamy zatem, że na każdym kroku powinniśmy przejawiać odpowiedzialną postawę w każdym z trzech wymiarów. Dla ułatwienia opracowaliśmy zestaw wytycznych wskazujących przedsiębiorstwom, klientom i lokalnym podwykonawcom ich powinności w zakresie:

•    ochrony środowiska naturalnego - flory, fauny i krajobrazu,

•    poszanowania lokalnych kultur - tradycji, wierzeń religijnych i spuścizny materialnej,

•    służenia lokalnym wspólnotom - pod względem ekonomicznym i społecznym,

•    oszczędzania zasobów naturalnych - począwszy od biura, a skończywszy na miejscu pobytu,

•    ograniczania zanieczyszczenia środowiska - hałasu, ilości śmieci i przepełnienia.

Jesteśmy stowarzyszeniem zrzeszającym niezależne firmy różniące się stylem i zakresem działania. Każdy z naszych członków we własnym zakresie decyduje o konkretnych posunięciach służących wypełnianiu powyższych powinności przez:

•    ustanowienie własnej strategii i zaangażowanie własnego personelu,

•    infonnowanie klientów o programie rozwoju odpowiedzialnej turystyki,

•    zachęcanie klientów do włączenia się - tam, gdzie to możliwe - w realizację tego programu,

•    nawiązywanie współpracy z dostawcami i innymi partnerami handlowymi w zakresie tworzenia praktycznych rozwiązań oraz realizacji celów dotyczących odpowiedzialnej turystyki,

•    popularyzowanie wzorcowych rozwiązali w celu promowania idei odpowiedzialnej turystyki.

/. r ó d ł o: www.aito.co.uk/v2honic/responsiblctourism.html.

stycznych (lokalnych władz i społeczności), branży turystycznej (rynków generujących i przyjmujących ruch turystyczny) oraz turystów (podróżnych i urlopowiczów).

Odpowiedzialna turystyka w miejscach pobytu turystów

Biura podróży działające na rynkach generujących ruch turystyczny mogą wprawdzie dostrzec problem i zmieniać swój sposób działania, ale odpowiedzialna turystyka tak naprawdę nabiera realnych kształtów dopiero w miejscach pobytu turystów. Rosnący nacisk na przestrzeganie zasad odpowiedzialnej turystyki zmusza biura podróży do podwyższania oczekiwań i wymagań wobec podwykonawców.

Opracowana w 1996 r. biała księga na temat rozwoju turystyki w RPA zakłada wejście tego kraju na ścieżkę odpowiedzialnej turystyki. Stosowne wytyczne w tym zakresie przygotował i opublikował w 2002 r. tamtejszy Departament Ochrony Środowiska i Turystyki (DEAT).

„Odpowiedzialna turystyka polega na zapewnianiu lokalnym społecznościom lepszego życia przez korzystne zmiany społeczno-ekonomiczne i poprawę stanu środowiska. Oznacza także zapewnianie turystom lepszych wrażeń, a przedsiębiorstwom turystycznym większych możliwości rozwoju” (DEAT, 2002, s. 2).

Wspomniane wytyczne obejmują 104 konkretne pomysły dla przedsiębiorstw i ich zrzeszeń na to, jak uczynić własną działalność i turystykę bardziej odpowiedzialnymi pod względem społecznym, ekonomicznym i środowiskowym. Od każdego przedsiębiorstwa i zrzeszenia oczekuje się stworzenia programu działania kładącego główny nacisk na te aspekty turystyki, w których dany podmiot może zdziałać najwięcej przez ulepszenie swojej oferty, rozwój danego obszaru lub podniesienie dochodów i standardów życia miejscowej społeczności. Wytyczne te można bez problemu dostosować do potrzeb dowolnego miejsca (DEAT, 2002).

Z kolei w Gambii brytyjski Departament Rozwoju Międzynarodowego sfinansował projekt realizowany wspólnie z lokalnym stowarzyszeniem drobnej przedsiębiorczości, który miał ułatwić małym przedsiębiorcom - sprzedawcom owoców i soków, rzemieślnikom i właścicielom straganów - zamieszczanie własnych danych w informatorach dostępnych w hotelach i biurach podróży. Dzięki wielostronnej współpracy udało się poprawić dostęp najbiedniejszych wytwórców do rynku i podnieść ich dochody, a jednocześnie zapewnić turystom większe zadowolenie z wakacji dzięki ułatwieniu zaopatrzenia w różne produkty, a tym samym złagodzeniu męki zakupów (NRI, 2002; Bah, Goodwin, 2003; www.propoortourism.org.uk).

Pytania

1.    W jakim stopniu wprowadzanie odpowiedzialnych metod postępowania w przedsiębiorstwach powinny wymuszać siły rynkowe, a w jakim przepisy określające pewne standardy i zapewniające równe szanse wszystkim podmiotom?

2.    Jakie argumenty przemawiają za wprowadzeniem przepisów określających etyczne normy postępowania w turystyce?

3.    Na ile realistyczna jest koncepcja obciążenia odpowiedzialnością etyczną turystów?