tylko współdziałanie. W 1725 r., po doświadczeniach poprzednich kilku lat, już się okazało, że bywają także sprawy polskie, które załatwiała rada „niemiecka”. Zasadniczo jednak na załatwienie ich- wyznaczał król poniedziałki i czwartki, jeśli potrzebna była jego obecność, a także niedziele, poza konferencją Tajnego Gabinetu, ze względu na odbywane wówczas audiencje.
Przed rozpoczęciem posiedzenia przedstawiano królowi wykaz spraw do załatwienia w danym dniu. W trakcie posiedzenia miały być odczytywane najpierw przygotowane wyciągi z relacji i listów, a potem depesze podpisywane w danym dniu przez króla oraz wszystkie ekspedycje Gabinetu. Przewidywane było zresztą nadal udzielanie ministrom specjalnych audiencji dla przedyskutowania ważniejszych czy pilnych spraw. Posiedzenia odbywały się na zamku albo w miejscu aktualnej rezydencji monarchy. Sporządzano z nich protokół, którego jeden z egzemplarzy przechowywany był u króla.
Tajny Gabinet załatwiał wiele kwestii w porozumieniu z innymi kolegiami czy instytucjami. Przede wszystkim należała do nich Tajna Rada. Przez nią nadal przechodziły sprawy cesarstwa i Rzeszy — Tajny Gabinet dowiadywał się o nich dopiero wtedy, gdy komunikowała mu o nich Tajna Rada wraz ze swoją opinią. Niekiedy bowiem król porównywał stanowisko obu kolegiów. Na nieco innych zasadach współpracowano z Kolegium Generalnej Akcyzy. Kolegium to domagało się współudziału przy podejmowaniu decyzji o układach handlowych. Z postulatem takim wystąpiło np. w 1730 r. przy przygotowywaniu porozumienia handlowego z Prusami17. Od 1720 r. istniało także zarządzenie powtarzane później parokrotnie (np. w 1730 i 1732 r.), że przedstawiciele dyplomatyczni Saksonii powinni zajmować się zbieraniem informacji w sprawach handlu i manufaktur, szczególnie zaś działalnością kolegiów handlowych i przysyłać odpowiednie dane w duplikacie relacji dla Kolegium Generalnej Akcyzy1*.
5. KONTAKTY DYPLOMATÓW Z TAJNYM GABINETEM
Tajny Gabinet zajął się również generalnym ustalaniem zasad opłacania dyplomacji, a także uregulowaniem sposobów nadsyłania korespondencji. Do pierwszej sprawy powrócimy przy omawianiu finansów dyplo-
17 General Accis Collegium do Augusta II 28 III 1730, LHAD, loc. 953, Die Einsendung derer von denen an auswartigen Hofen und Orthen befindlichen Mi-nistris, Residenten und Secretarien, daselbst in Ecclesiasticis, Politicis, CivilibuSi Militaribus und Oeconomicis angegebene Befehle, Patenie und Verordnungen betr. k. 47.
11 GOnther do rezydentów 18 IV 1720, zarządzenie Tajnego Gabinetu 16 III 1730, 20 XII 1732, ib. k. 13, 62, 65 - 66.